Poziom nadwyżki operacyjnej to jeden z najlepszych wskaźników obrazujących kondycję JST. Pismo „Wspólnota” sprawdziło jej poziom w przeliczeniu na mieszkańca we wszystkich samorządach w Polsce.
Jak czytamy - wartość nadwyżki operacyjnej to jeden z najważniejszych wskaźników obrazujących sytuację finansową jednostki samorządowej. Decyduje o możliwościach rozwojowych, o tym, ile środków możemy przeznaczyć na nowe przedsięwzięcia po zaspokojeniu bieżących potrzeb wydatkowych. W dużym stopniu wartość tego wskaźnika wynika z obiektywnych warunków, w których funkcjonują władze samorządowe. Wiąże się więc ze zmianami koniunktury gospodarczej, strumieniami dochodów zarówno własnych, jak i transferów, z zakresem obowiązków narzucanym przez przepisy, a skutkujących wielkością wydatków na utrzymanie różnych usług i instytucji.
Jak się dowiadujemy – w rankingu tym jest brany pod uwagę wskaźnik nadwyżki operacyjnej netto. Uwzględniona jest więc nie tylko różnica między wielkością bieżących dochodów i bieżących wydatków, ale także wielkość spłat wcześniejszego zadłużenia. Prezentowany wskaźnik pokazuje wartości średnie z lat 2020–2022 r.
Z analizowanych danych wynika, że tylko trzy miasta wojewódzkie (Gdańsk, Szczecin i Poznań) mają nadwyżkę przekraczającą 750 zł w przeliczeniu na mieszkańca, a trzy inne miasta na prawach powiatu (Świnoujście, Gliwice i Sopot) ponad 1000 zł per capita. Daleko im jednak do 13 gmin wiejskich i 7 małych miast, w których średnia nadwyżka na głowę przekracza 2000 zł. Absolutnymi liderami są Kleszczów, Łeba i Kobierzyce z nadwyżką zdecydowanie przekraczającą 3500 zł.
Jeśli chodzi o województwa to zachodniopomorskie, świętokrzyskie i podkarpackie udowodniły, że nadwyżka operacyjna i inwestycje są ze sobą ściśle powiązane. Zachowując wysokie tempo inwestycji wygenerowały nadwyżki powyżej 150 zł per capita. Szczególne wyrazy uznania należą się zachodniopomorskiemu za awans z 11. na 1. miejsce.
W przypadku powiatów w klasyfikacji zaszły spore zmiany w porównaniu z notowaniami za lata 2017–2019. Pojawił się nowy lider – powiat wrocławski – który w poprzednim notowaniu zajmował 9. lokatę. Jednak najbardziej spektakularnego skoku na podium (z miejsca 158.) dokonał powiat sztumski (woj. pomorskie). Na trzecie miejsce – z 14. – awansował zaś powiat włocławski. Wartym podkreślenia jest również awans z miejsca 28. na 4. i nadwyżka operacyjna w wysokości ponad 268 zł per capita powiatu kętrzyńskiego.
Pełen raport dostępny tutaj
Źródło: wspolnota.org.pl
