Rekomendacje Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW) dla gospodarek rozwiniętych skoncentrowane są głównie na polityce monetarnej. Takie działania są silnie zakorzenione w teorii ekonomii – przy częstych zmianach cen banki centralne mogą silniej wpływać na koniunkturę.
Polski Instytut Ekonomiczny poddał analizie zmiany wartości PKB oraz inflacji w reakcji na wstrząsy gospodarcze związane z polityką pieniężną oraz fiskalną w modelu neokeynesowskim. Pozwala on określić, jak gospodarka reaguje na podstawowe szoki w polityce fiskalnej i monetarnej w momencie częstszego podnoszenia cen. Model zakłada, że firmy działają zgodnie z tzw. mechanizmem Calvo – w danym kwartale tylko określony odsetek podmiotów gospodarczych jest w stanie dostosować cennik do warunków rynkowych.
Eksperci wykonali dwie symulacje analogicznych szoków gospodarczych w momencie, w którym firmy zmieniają cenniki średnio raz na pół roku i raz na rok. Inspirowali się tym, że w warunkach wysokiej inflacji ceny zazwyczaj zmieniane są częściej niż przy niskiej inflacji. Wnioski dla polityki gospodarczej przedstawione są poniżej.
Jak wynika z otrzymanych danych w warunkach częstszych zmian cen polityka fiskalna będzie słabiej stymulować wzrost gospodarczy. Szacunki na podstawie modelu z półrocznymi zmianami wskazują, że łączna odpowiedź gospodarki może być nawet o 40 proc. słabsza niż w momencie, w którym ceny zmieniane były raz na rok. W warunkach częstszych dostosowań cen większa część impulsu faktycznie powiększa inflację. Dla przykładu, wzrost wydatków, który powiększał PKB o 0,7 pkt. proc., po zwiększeniu częstotliwości zmian cen podnosiłby wzrost gospodarczy tylko o 0,3 pkt. proc.
W raporcie PIE czytamy, że w reżimie wysokiej inflacji większego znaczenia nabiera polityka monetarna. Odpowiedź koniunktury oraz inflacji na zmiany stóp procentowych jest dużo szybsza, a w przypadku inflacji silniejsza. Różnice między odpowiedziami na analogiczny szok monetarny przedstawione są na wykresie poniżej. Taki mechanizm sugeruje, że restrykcyjna polityka pieniężna jest najskuteczniejszą odpowiedzią na problem inflacji.
Źródło: PIE
