Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opublikowała Globalny raport o stanie zdrowia jamy ustnej. Raport ten przedstawia pierwszy w historii kompleksowy obraz obciążenia chorobami jamy ustnej wraz z profilami danych dla 194 krajów, dając unikalny wgląd w kluczowe obszary i wskaźniki zdrowia jamy ustnej, które są istotne przy podejmowaniu decyzji twórcy.

Raport pokazuje, że prawie połowa światowej populacji (45% lub 3,5 miliarda ludzi) cierpi na choroby jamy ustnej, a 3 na 4 osoby dotknięte tą chorobą żyją w krajach o niskich i średnich dochodach. Liczba przypadków chorób jamy ustnej na świecie wzrosła o 1 miliard w ciągu ostatnich 30 lat, co wyraźnie wskazuje, że wiele osób nie ma dostępu do profilaktyki i leczenia chorób jamy ustnej.

Najczęstsze choroby jamy ustnej to próchnica zębów, ciężkie choroby dziąseł, utrata zębów i nowotwory jamy ustnej. Nieleczona próchnica zębów jest najczęstszą chorobą na świecie, dotykającą około 2,5 miliarda ludzi. Szacuje się, że ciężka choroba dziąseł – główna przyczyna całkowitej utraty zębów – dotyka 1 miliard ludzi na całym świecie. Każdego roku diagnozuje się około 380 000 nowych przypadków raka jamy ustnej.

Raport podkreśla rażące nierówności w dostępie do usług w zakresie zdrowia jamy ustnej, z ogromnym obciążeniem chorobami jamy ustnej i warunkami dotykającymi najbardziej wrażliwe i znajdujące się w niekorzystnej sytuacji populacje. Osoby o niskich dochodach, osoby niepełnosprawne, osoby starsze mieszkające samotnie lub w domach opieki, osoby mieszkające w odległych i wiejskich społecznościach oraz osoby z grup mniejszościowych są bardziej narażone na choroby jamy ustnej.

Ten wzór nierówności jest podobny do innych chorób niezakaźnych, takich jak nowotwory, choroby układu krążenia, cukrzyca i zaburzenia psychiczne. Czynniki ryzyka wspólne dla chorób niezakaźnych, takie jak wysokie spożycie cukru, wszelkie formy używania tytoniu i szkodliwe spożywanie alkoholu, przyczyniają się do globalnego kryzysu zdrowia jamy ustnej.

Główne bariery w zapewnieniu dostępu do usług stomatologicznych to na całym świecie bariery finansowe. Świadczenie usług w zakresie zdrowia jamy ustnej w dużej mierze zależy od wysoce wyspecjalizowanych usługodawców korzystających z drogiego, zaawansowanego technologicznie sprzętu i materiałów, stąd też wysokie ceny usług stomatologicznych.

W raporcie znajdują się następujące zalecenia, mające przyczynić się do poprawy globalnego stanu zdrowia w zakresie jamy ustnej:

• promowanie dobrze zbilansowanej diety o niskiej zawartości cukrów, zaprzestanie używania wszelkich form tytoniu, ograniczenie spożycia alkoholu,
• planowanie świadczeń w zakresie zdrowia jamy ustnej w ramach zdrowia narodowego oraz poprawa integracji świadczeń w zakresie zdrowia jamy ustnej w podstawowej opiece zdrowotnej w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego,
• ponowne zdefiniowanie modeli pracowników służby zdrowia jamy ustnej w celu reagowania na potrzeby populacji oraz rozszerzenie kompetencji pracowników służby zdrowia innych niż dentyści w celu rozszerzenia zakresu usług w zakresie zdrowia jamy ustnej.

Źródło: WHO