Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi stwierdził nieważność uchwały Rady Miejskiej w sprawie nadania statutu SPZOZ-owi, który to statut przewidywał, że ocena sytuacji ekonomiczno-finansowej, o której mowa w art. 53a ust. 4 ustawy o działalności leczniczej, jest dokonywana przez Prezydenta Miasta. Sąd przychylił się do stanowiska Wojewody, który w skardze na ww. uchwałę podnosił, że oceny powinna dokonywać rada. 

Sąd podkreślił, że żaden z przepisów ustawy o działalności leczniczej nie stanowi wprost o tym, który z organów podmiotu tworzącego jest organem właściwym do dokonania przedmiotowej oceny sytuacji ekonomiczno-finansowej SPZOZ. W ocenie Sądu kwestii powyższej nie rozstrzygają także (w przypadku SPZOZ-ów tworzonych przez jednostki samorządu terytorialnego) wprost przepisy np. ustawy o samorządzie gminnym.

Dla rozstrzygnięcia zaistniałego sporu konieczne było zdaniem WSA odwołanie się do treści przepisów regulujących właściwość organów gminy. Sąd przypomniał o tym, że w art. 18 ust. 1 ustawy gminnej ustawodawca ustanowił domniemanie właściwości rady gminy we wszystkich sprawach pozostających w zakresie działania gminy, o ile ustawy nie stanowią inaczej – a przepis ten wskazuje na podstawowy charakter rady gminy w systemie organów gminy, która jako organ o charakterze kolegialnym i wieloosobowym jest uprawniona do podejmowania działań związanych ze stanowieniem (art. 15 ust. 1 ustawy gminnej) lub kontrolą (art. 18a ust. 1 ustawy gminnej). W ocenie WSA rada gminy nie może podejmować czynności, które należą do sfery wykonawczej, gdyż stanowiłoby to naruszenie wyrażonej w art. 169 Konstytucji RP zasady podziału organów gminy na stanowiące i wykonawcze. Oznacza to, że podjęcie przez radę gminy uchwały w sprawie, w której ustawowa kompetencja do działania przyznana została organowi wykonawczemu gminy, stanowi przejaw działania z naruszeniem prawa – orzekł WSA.

Zdaniem Sądu brak przepisu ustrojowego, z którego wynikałaby właściwość organu wykonawczego do podjęcia przypisanych z mocy prawa określonych zadań, oznacza, że organem właściwym gminy jest rada gminy. Jak wskazał Wojewódzki Sąd, przeniesienie na organ wykonawczy gminy zadań należących do organu stanowiącego gminy musi mieć wyraźne upoważnienie w treści obowiązujących przepisów, ustrojowych bądź zawartych w konkretnych ustawach, z których wynikałoby wprost upoważnienie organu wykonawczego do podejmowania określonych działań lub też upoważnienie organu stanowiącego do realizacji nałożonych nań obowiązku przez organ wykonawczy gminy. 

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 16 października 2020 r., III SA/Łd 197/20

Źródło: CBOSA