Nałożenie na radę społeczną działającą w podmiocie leczniczym niebędącym przedsiębiorcą zadań nie musi ograniczać się do tych wyznaczonych przez art. 48 ust. 2 ust. 2 ustawy o działalności leczniczej, ale może obejmować również inne kwestie i sprawy, byleby ich treść odpowiadała roli i istocie jaką ona posiada.
Zgodnie z art. 42 ust. 2 pkt 4 ustawy, statut powinien określać m. in. zadania, czas trwania kadencji i okoliczności odwołania członków rady społecznej przed upływem kadencji. W zakresie zadań kluczowe znaczenie ma art. 48 ust. 2 ustawy, który określa co należy do zadań rady społecznej. Wyznacza on dla rady społecznej zadania, których istota polega na przedstawianiu wniosków i opinii w określonych sprawach odpowiedniemu podmiotowi. W zależności od kategorii spraw wnioski i opinie są przedstawiane albo podmiotowi tworzącemu, albo kierownikowi zakładu. Podmiotowi tworzącemu rada społeczna przedstawia wnioski i opinie w sprawach:
1) zbycia aktywów trwałych oraz zakupu lub przyjęcia darowizny nowej aparatury i sprzętu medycznego,
2) związanych z przekształceniem lub likwidacją, rozszerzeniem lub ograniczeniem działalności,
3) przyznawania kierownikowi nagród,
4) rozwiązania stosunku pracy lub umowy cywilnoprawnej z kierownikiem.
Tę grupę spraw można określić jako odnoszącą się do strategicznych elementów organizacji i funkcjonowania zakładu.
Z kolei kierownikowi zakładu rada społeczna przedstawia wnioski i opinie w sprawach:
1) planu finansowego, w tym planu inwestycyjnego,
2) rocznego sprawozdania z planu finansowego, w tym planu inwestycyjnego,
3) kredytów bankowych lub dotacji,
4) podziału zysku,
5) zbycia aktywów trwałych oraz zakupu lub przyjęcia darowizny nowej aparatury i sprzętu medycznego,
6) regulaminu organizacyjnego.
Tą kategorię spraw można określić jako odnoszącą się do bieżącej działalności zakładu. Z wyjątkiem zbycia aktywów trwałych oraz zakupu lub przyjęcia darowizny nowej aparatury i sprzętu medycznego ustawa wyraźnie rozdziela wskazane wyżej grupy spraw, co do których rada społeczna przedkłada danemu podmiotowi wnioski i opinie.
Fakt, że ustawa wyposaża radę społeczną w określone zadania (art. 48 ust. 2 ustawy) nie zwalnia organu stanowiącego gminy z obowiązku określenia tych zadań, które stanowią realizację normy kompetencyjnej art. 42 ust. 2 pkt 4 ustawy. Pamiętać należy, że nie chodzi tu tylko o dosłowne powielanie zadań określonych w art. 48 ust. 2 ustawy - bo w istocie niewykluczona jest sytuacja, że zadania rady społecznej sprowadzać się będą do tych wyznaczonych przez ustawę, co musi być jednak być wyraźnie w uchwale zaznaczone - ale o wskazanie również takich, które wynikają zarówno z charakteru prawnego rady społecznej określonego w ustawie (art. 48 ust. 1 ustawy) i które mają związek ze specyfiką i naturą danego zakładu opieki zdrowotnej.
Zagadnienia wymienione w art. 42 ust. 2 ustawy o działalności leczniczej są na tyle istotne, że ustawodawca zwrócił uwagę na konieczność określenia i konkretyzacji tych zagadnień w statucie podmiotu leczniczego nadawanym przez organ tworzący. Statut podmiotu leczniczego, który nie wypełnia przesłanek wskazanych w ustawie i nie określa zadań rady społecznej nie może stanowić podstawy, w oparciu o którą taka placówka będzie funkcjonować. Należy stwierdzić, że o ile we wskazanym przepisie ustawy postanowiono, że w statucie podmiotu leczniczego powinny znaleźć się określone regulacje, to ich brak powinien skutkować nieważnością uchwały nadającej ten statut, jako niewypełniającej przyznanej kompetencji. Brak regulacji przez akt podustawowy obligatoryjnych elementów wynikających z ustawy stanowi naruszenie jej przepisów upoważniających do wydania aktu podustawowego, co kwalifikuje się jako istotne naruszenie prawa.
Źródło: Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Dolnośląskiego z dnia 10 kwietnia 2013 r., NK-N.4131.168.23.2013.MG
