Polska wyróżnia się na tle Unii Europejskiej jednym z najniższych odsetków pracowników zatrudnionych na niepełnym etacie. W 2023 roku jedynie 5,5% osób w Polsce pracowało w takim systemie, co plasuje kraj na szóstym miejscu od końca wśród państw członkowskich UE. Średnia dla całej Unii wynosiła w tym czasie 17%, a w Bułgarii, gdzie odsetek był najniższy, wynosiła zaledwie 1,4%.
Zupełnie inny obraz przedstawiają kraje takie jak Holandia, Austria czy Szwajcaria (nienależąca do UE), w których ponad 30% pracowników pracuje na część etatu. Wyniki te pokazują znaczne różnice w podejściu do pracy w niepełnym wymiarze czasu w różnych częściach Europy.
Stabilizacja po latach spadków
Od 2021 roku odsetek osób zatrudnionych na niepełny etat w Polsce przestał spadać. W latach 2009-2021 zmniejszył się o 2 punkty procentowe (z 7,3% do 5,1%), ale od tego czasu wzrósł do 5,5% w 2023 roku. Tendencja wzrostowa jest jednak delikatna, zwłaszcza w porównaniu do stabilnych wyników w całej UE, gdzie wskaźnik utrzymuje się na poziomie 17%.
Co ciekawe, Polska wyróżnia się także najniższym w historii odsetkiem osób, które pracują w niepełnym wymiarze godzin, mimo że deklarują gotowość do pracy na pełny etat. W 2023 roku wynosił on 0,8% ogółu pracowników, co jest jednym z najniższych wyników w UE.
Kobiety z dziećmi najczęściej na część etatu
W Polsce kobiety z dziećmi są grupą najczęściej podejmującą pracę na niepełny etat. W 2023 roku 7,5% kobiet w wieku 25-54 lata posiadających dziecko pracowało w takim systemie. Dla porównania, w przypadku kobiet bez dzieci odsetek ten wynosił nieco ponad 5%.
U mężczyzn ta zależność jest odwrotna. Pracownicy posiadający dzieci rzadziej pracują na część etatu (1,5%) niż ci, którzy dzieci nie mają (2,9%).
Największe różnice między Polską a średnią unijną dotyczą kobiet z dziećmi. W krajach takich jak Holandia, Austria i Niemcy wskaźnik pracy w niepełnym wymiarze godzin w tej grupie przekraczał 60%, a w Austrii osiągnął niemal 70%. Tymczasem w Polsce wynosił jedynie 7,5%.
Praca matek na tle Unii Europejskiej
W większości państw UE posiadanie dzieci wyraźnie wpływa na formę zatrudnienia kobiet. Matki w wieku 25-54 lata częściej wybierają niepełny etat – ich udział w tej grupie jest o ponad 11 punktów procentowych wyższy niż w przypadku kobiet bezdzietnych. Jednak w Polsce różnica ta jest znacznie mniejsza. Kobiety z dziećmi pracują na część etatu zaledwie o 2 punkty procentowe częściej niż te bezdzietne.
Polska pozostaje krajem o jednym z najniższych wskaźników zatrudnienia w niepełnym wymiarze godzin w UE, co wskazuje na preferencję dla pracy na pełny etat. Jednocześnie różnice między grupami demograficznymi są mniej wyraźne niż w innych krajach Unii. Choć w ostatnich latach udział pracy na część etatu nieznacznie wzrósł, Polska nadal utrzymuje się w gronie państw, gdzie ta forma zatrudnienia jest najmniej popularna.
Źródło: PIE