Stroną postępowania o skierowanie do domu pomocy społecznej jest wyłącznie osoba kierowana do tej placówki. Dotyczyć to będzie także przeniesienia z jednego DPS do innego, dokonywanego - z uwagi na brak specjalnego trybu w przepisach ustawy o pomocy społecznej - w trybie zmiany decyzji z art. 106 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej.
Nie ulega wątpliwości, że postępowanie w sprawie umieszczenia w DPS (a więc także i przeniesienia do innego DPS) należy do kategorii postępowań w sprawie świadczeń z pomocy społecznej w rozumieniu art. 100 i następnych ustawy o pomocy społecznej. Zasadą jest, że stroną takiego postępowania jest tylko podmiot bezpośrednio zainteresowany przyznaniem danego świadczenia, przy czym podmiotem tym w przypadku skierowania do DPS, umieszczenia w DPS, jak i przeniesienia do innego DPS, jest wyłącznie osoba, której przysługuje prawo do umieszczenia w DPS, nie zaś jej rodzina.
Wskazuje na to już treść art. 102 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej w myśl którego świadczenia z pomocy społecznej są udzielane na wniosek osoby zainteresowanej, jej przedstawiciela ustawowego albo innej osoby, za zgodą osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego. Przepis ten określa sposoby wszczęcia postępowania w sprawie świadczeń z pomocy społecznej, a zarazem wskazuje krąg stron tego postępowania, tj. podmiotów legitymujących się interesem prawnym w rozumieniu art. 28 Kodeksu postępowania administracyjnego.
Inna osoba może złożyć wniosek o przyznanie świadczenia z pomocy społecznej wyłącznie za zgodą bezpośrednio zainteresowanego. Najważniejsza jest wola osoby zainteresowanej. Zindywidualizowany interes osoby zainteresowanej legitymizuje tylko ją do wszczęcia postępowania w sprawie przyznania świadczeń z pomocy społecznej, do udziału w postępowaniu i uzyskania rozstrzygnięcia. Za tak wąskim ujęciem kręgu stron postępowania w sprawach świadczeń z zakresu pomocy społecznej przemawia dodatkowo treść art. 100 ust. 1 ustawy zgodnie z którym w tego rodzaju postępowaniu należy kierować się przede wszystkim dobrem osób korzystających z pomocy społecznej i ochroną ich dóbr osobistych, a w szczególności nie należy podawać do wiadomości publicznej nazwisk osób korzystających z pomocy społecznej oraz rodzaju i zakresu przyznanego świadczenia. W istotnej mierze to właśnie wzgląd na konieczność zapewnienia ochrony dóbr osobistych beneficjentów świadczeń pomocowych, w tym zwłaszcza ich danych osobowych, uzasadnia zawężenie kręgu stron.
W związku z powyższym należało stwierdzić, że uprawnienie do wszczęcia postępowania w przedmiocie przeniesienia do innego DPS miała wyłącznie matka skarżącej umieszczona w DPS, gdyż świadczenie polegające na umieszczeniu osoby w DPS ma charakter zindywidualizowany i jest adresowany do konkretnej osoby fizycznej. Żaden z przepisów prawa nie przyznaje uprawnienia do udziału w postępowaniu o przyznanie tego konkretnego świadczenia przeznaczonego dla indywidualnego zainteresowanego członkom jego rodziny. Stroną postępowania jest tylko podmiot bezpośrednio zainteresowany przyznaniem danego świadczenia, gdyż wyłącznie interesu prawnego tej osoby, w rozumieniu art. 28 k.p.a., dotyczy to postępowanie. Brak jest zatem przepisów prawa materialnego, na podstawie których skarżąca - córka osoby umieszczonej w DPS - mogłaby wywodzić w niniejszej sprawie swój interes prawny.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 3 października 2024 r., sygn. IV SA/Wr 771/24
