Nie jest wprawdzie rolą organu pomocowego prowadzenie śledztwa co do stanu majątkowego osoby obowiązanej do wnoszenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej, niemniej jednak w okolicznościach sprawy,
w świetle wątpliwości co do wiarygodności oświadczenia o dochodach, wskazane jest podjęcie inicjatywy dowodowej w celu weryfikacji tego oświadczenia. Tak wynika z wyroku WSA w Gdańsku z 13 września 2023 r. sygn. II SA/Gd 979/22.
W sprawie w kręgu osób zobowiązanych do ponoszenia opłat za pobyt w DPS była żona mieszkańca DPS oraz jego córka. Organ ustalił, że dochód żony nie przekraczał 300% ustawowego kryterium dochodowego, co uniemożliwiło obciążenie jej odpłatnością za pobyt męża w domu pomocy społecznej. Obowiązek ten w całości przeszedł na córkę mieszkańca domu. W skardze do sądu córka mieszkańca DPS wskazała m.in., że żona mieszkańca DPS jest w stanie ponieść koszty pobytu męża w całości, bez żadnego uszczerbku finansowego, albowiem dysponowała kwotą 330.000 zł.
Sąd wskazał, że istotnie oświadczenie żony mieszkańca DPS wymaga weryfikacji pod kątem jego wiarygodności. Sąd zwrócił uwagę, że do końca grudnia 2020 r. prowadziła ona działalność gospodarczą. Nie zostało jednak wyjaśnione, czy zaprzestanie prowadzenia tej działalności wiązało się z jakąkolwiek formą zbycia przedsiębiorstwa lub składników majątkowych, bowiem uzyskany z tego tytułu dochód stanowiłby dochód jednorazowy
w rozumieniu art. 8 ust. 11 ustawy, ewentualnie czy w związku z tym żona mieszkańca DPS nie uzyskuje dochodów z najmu lub dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. W ocenie Sądu wyjaśnienia wymagała również kwestia źródeł posiadanych oszczędności. Określenie skąd pochodzą, a także kiedy zostały uzyskane pozwoli na ich ocenę w zakresie niezbędnym dla wyjaśnienia sprawy.
Sąd zwrócił uwagę na art. 105 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, który stanowi, że jednostki sektora finansów publicznych, w tym sądy, Policja, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i organy administracji publicznej, a także kuratorzy sądowi, pracodawcy, podmioty wykonujące działalność leczniczą, przedszkola, szkoły, placówki, poradnie i ośrodki, o których mowa w art. 2 pkt 1-8 ustawy Prawo oświatowe, szkoły wyższe, gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych, organizacje pozarządowe, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 tej ustawy są obowiązani niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku kierownika ośrodka pomocy społecznej, dyrektora centrum usług społecznych, o którym mowa w ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych, lub pracownika socjalnego udostępnić informacje, które mają znaczenie dla rozstrzygnięcia o przyznaniu lub wysokości świadczeń z pomocy społecznej, dla ustalenia wysokości odpłatności za świadczenia z pomocy społecznej lub dla weryfikacji uprawnień do świadczeń z pomocy społecznej, wysokości tych świadczeń lub odpłatności za te świadczenia.
Wyrok jest nieprawomocny.
Źródło: orzeczenia.nsa.gov.pl
