Wspólnota Robocza Związków Organizacji Socjalnych WRZOS chce rozmawiać w sprawie projektu ustawy o Narodowym Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.

Zarząd Wspólnoty Roboczej Związków Organizacji Socjalnej po analizie projektu ustawy o Narodowym Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego zwraca uwagę, iż projekt mimo że przedstawia ciekawą koncepcję usytuowania polityki publicznej na rzecz organizacji obywatelskiej, to jednak kontekst i sposób prowadzenia konsultacji, może tworzyć klimat niepokojący organizacje, jako próba naruszenia zasad dialogu i regresu wielu rozwiązań wypracowanych w ostatnich kilkunastu latach. Nie zakładamy złej woli, lecz warto byłoby rozważyć rozłożenie w czasie dyskusji, tak aby pokazywała nie tylko ustawę o charakterze „trybowym” ale również merytoryczną koncepcję administracji rządowej, która mogłaby rozwiać obawy i pokazać całościową propozycję.

Zarząd WRZOS pozwala sobie przekazać również podstawowe kwestie związane z nową regulacją:

1. Jak wskazuje uzasadnienie do projektu, oraz przedstawiane uzasadnienia w trakcie spotkań informacyjnych nowa regulacja ma doprowadzić do wzmocnienia rozwoju sektora obywatelskiego. Jednak przedstawione rozwiązania legislacyjne oznaczają jedynie przeniesienie kompetencji i środków FIO z Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej do Kancelarii Premiera i Narodowego Centrum, co nie stanowi żadnej zmiany. Dlatego też należałoby dopracować kwestię funkcji koordynacyjnych nowej instytucji wobec innych resortów realizujących działania w sferze pożytku publicznego lub określenie linii demarkacyjnej i zasad wspólnego działania. Warto zwrócić uwagę, wśród zadań NCRSO (art. 24, ust. 4, pkt. 6 i 7), obok działań horyzontalnych pojawiają się min. kwestie osób zagrożonych wykluczeniem i ekonomia społeczna, stanowiących obszar działań Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, a brak jest działań np. w obszarze kultury czy ekologii. Tym samym należ zdecydować się na rodzaj działań, które Centrum ma realizować.
2. Projekt ustawy dokonuje szeregu zmian w przepisach o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, odnoszących się dotychczas do kompetencji ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego. Jedną z tym kwestii jest funkcjonowanie Rady Działalności Pożytku Publicznego, która również zmienia swoje przyporządkowanie resortowe. Jeśli Rada Ma być ciałem konsultacyjnym i doradczym Prezesa Rady Ministrów, należałoby przedyskutować znaczące poszerzenie kompetencji oraz składu Rady.
3. Istotny niepokój budzi propozycja tworzenia odrębnego trybu zlecania zadań publicznych będącego w sprzeczności z trybem określonym w przepisach o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Pozostawienie wielu elementów o charakterze zasadniczym, może spowodować utratę transparentności i przejrzystości finansowania zadań publicznych. Warto zwrócić uwagę, że od wielu lat pracowano nad ujednoliceniem trybów zlecania zadań, tak aby ujednolicić system wsparcia.
4. Dość istotną kwestią jest rola i skład Rady Narodowego Centrum. Z jednej strony ma być to gremium o charakterze quasi-Rady Nadzorczej, z drugiej zaś wskazuje się iż to Rada przyznaje dotacje na wykonanie projektów (art. 29, ust. 8). Dlatego też jej skład nie jest obojętny, a dwuosobowa reprezentacja Rady Działalności Pożytku Publicznego jest więcej niż skromna, zamiast wyraźnego sygnału o partycypacji w wymiarze co najmniej 50% składu.
5. Jednym z często pojawiających się zarzutów ze strony pełnomocnika, pojawia się kwestie „niewłaściwej” redystrybucji środków publicznych, ze szkodą dla organizacji lokalnych. Tymczasem w ramach Funduszu Inicjatyw Obywatelskich, którego środki zostaną przeniesione do Narodowego Centrum. Funkcjonuje jeden z takich instrumentów w postaci tzw. małych grantów dla młodych organizacji lokalnych rozpoczynających swoją działalność, wspierających organizacje niezasobne i działające w społeczności lokalnej. Brak jest jednak w projekcie ustawy jakiejkolwiek przesłanki wskazującej na kontynuowanie tego typu działań w formie regrantingu, a preferuje się raczej scentralizowany tryb redystrybucji środków.

Zarząd WRZOS jest przekonany, że możliwe jest wypracowanie dobrych rozwiązań, jednak wymaga to dobrej woli obu stron. WRZOS jest gotowy do takiego dialogu.

Źródło: wrzos.org.pl