Skuteczna pomoc dla rodziny przeżywającej trudności w opiekowaniu się i wychowywaniu dzieci oraz skuteczna ochrona dzieci i pomoc dla nich może być osiągnięta przez współpracę wszystkich osób, instytucji i organizacji pracujących z dziećmi i rodzicami.
Takimi zasadami kieruje się miasto Gdańsk, pomagając dzieciom umieszczonym w rodzinach zastępczych. To miasto jako jedno z trzech miast na prawach powiatu zostało wyróżnione na ostatnim Kongresie Rodzicielstwa Zastępczego. Piszemy o tym tutaj.
Koalicja na rzecz Rodzinnej Opieki Zastępczej, Związek Powiatów Polskich oraz Ogólnopolskie Stowarzyszenie Powiatowych i Miejskich Ośrodków Pomocy Rodzinie „CENTRUM” docenili jego wkład w rozwój rodzinnej opieki zastępczej oraz podejmowanie wysiłków, aby dobrze realizować zapisy Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.
Działania miasta warto znać i naśladować. Gdańsk od momentu wprowadzenia ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej realizuje w pełnym zakresie zapisy ustawy, zarówno w obszarze wspierania rodziny i dziecka, jak i spełniania standardów opieki i wychowania dziecka w pieczy zastępczej. Wydział Rozwoju Społecznego Urzędu Miasta Gdańska podejmuje działania mające na celu analizę sytuacji gdańskich rodzin oraz dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej. W ramach podejmowanych działań opracowywany jest Model Pieczy Zastępczej. Podejmowane są inicjatywy mające na celu wzmocnienie wsparcia na rzecz dziecka i rodziny w środowisku zamieszkania, a także rozwiązania mające na celu podnoszenie standardu opieki w pieczy zastępczej. Do opracowywania Modelu zaproszone zostały rodziny zastępcze, pracownicy pieczy zastępczej i organizacje pozarządowe.
W placówkach opiekuńczo – wychowawczych i rodzinnych formach pieczy zastępczej wdrożone są procedury, a także podejmowane są inicjatywy, których celem jest przede wszystkim zapewnienie dziecku bezpiecznych warunków wychowani. M.in. stosowana jest procedura dla rodzin zaprzyjaźnionych – kandydatów na rodziny zaprzyjaźnione sprawdza się pod względem formalnym, a także motywacji (wywiad środowiskowy w ich miejscu zamieszkania i opinia pracownika socjalnego, zaświadczenie z krajowego rejestru karanych, rozmowa z psychologiem, rekomendacje osób/ instytucji postronnych).
Rodzinom pomagają wolontariusze. Na uwagę zasługuje procedura ich przyjmowania - psycholog przeprowadza rozmowę z kandydatem, aby ocenić motywacje i predyspozycje, ponadto wymagane jest zaświadczenie lekarskie. Następnie podpisywana jest umowa o współpracy. Pomagają także profesjonalni wolontariusze – tutorzy.
Wychowanki, które same mają dzieci otrzymać mogą pomoc opiekunki dla dziecka na czas nieobecności. Jest to w szczególności pomocne w czasie realizowania edukacji, praktyk zawodowych, konsultacji lekarskich.
Dzieci umieszczone w pieczy zastępczej mogą przez całą dobę liczyć na kontakt telefoniczny z pracownikami pieczy zastępczej (psycholog lub pedagog), którzy pełnią całodobowy dyżur (telefon zaufania).
Kandydaci do pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo – wychowawczej typu rodzinnego (zarówno dyrektor, jak i współmałżonek) podlegają procedurze kwalifikacyjnej, jak to ma miejsce w rodzinnej pieczy zastępczej. Ich kandydatura sprawdzana jest pod względem formalnym (zaświadczenie z krajowego rejestru karanych, zaświadczenie lekarskie), a także motywacji (poddawani są badaniom motywacji i predyspozycji przez psychologa, a następnie badania te są powtarzane co 2 lata). Także wychowawcy zatrudniani w placówkach typu rodzinnego realizują pełny program szkoleniowy (jak dla kandydatów na rodziny zastępcze) i są sprawdzani pod względem formalo – motywacyjnym.
Od kilku lat realizowana jest usługa polegająca na diagnozowaniu psychofizycznym każdego dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej. Zalecenia stają się zaś podwaliną do opracowania i ewaluacji planu pracy z dzieckiem i są również dodatkowym źródłem infomacyji na temat relacji i oddziaływań wychowawczych;
Obowiązuje „Procedura interwencji w sytuacji krzywdzenia dziecka”, którą wprowadziło zarządzenie Prezydenta Miasta Gdańska. Zobowiązuje ona wszystkie instytucje publiczne i organizacje pozarządowe oraz społeczne, w których odbywa się edukacja, szeroko rozumiana opieka nad dziećmi, a także jednostki zapewniające porządek publiczny, bezpieczeństwo i ochronę zdrowia oraz życia do podejmowania odpowiednich działań ochraniających dziecko. Natomiast zadania kontrolne pieczy zastępczej zostały delegowane poza struktury organizatora rodzinnej pieczy zastępczej i osadzone w Wydziale Rozwoju Społecznego, który bezpośrednio podlega Z-cy Prezydenta ds. Polityki Społecznej.
To jeszcze nie wszystkie działania miasta na rzecz pieczy zastępczej. Pozostaje nam podziękować i życzyć dalszej, równie owocnej pracy na rzecz dzieci.
