Do Sejmu wpłynął projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz Kodes postępowania cywilnego, mający na celu formalne uregulowanie tzw. "adopcji ze wskazaniem".
W myśl propozycji Projektodawców rodzice dziecka będą mogli przed sądem opiekuńczym wskazać osobę przysposabiającą, którą będzie mógł być wyłącznie krewny lub powinowaty rodziców dziecka za zgodą tej osoby złożoną przed tym sądem. Osobą wskazaną będzie mógł być również małżonek jednego z rodziców. Sąd opiekuńczy w takim przypadku niezwłocznie prześle odpis protokołu o wskazaniu do ośrodka adopcyjnego celem zarejestrowania w wojewódzkim banku danych.
Postępowanie w sprawie adopcji ze wskazaniem sąd opiekuńczy będzie wszczynał na wniosek przysposabiającego, złożony za pośrednictwem ośrodka adopcyjnego. Ośrodek ten złoży zaś do sądu wniosek wraz z dokumentami wymaganymi przez właściwe przepisy oraz w każdym przypadku opinię o tym wniosku. Sądem miejscowo właściwym będzie sąd właściwy dla przysposabiającego lub osoby mającej być przysposobioną.
Jak zostało wskazane proponowana zmiana przepisów jest potrzebna, aby:
- ograniczyć zagrażające prawom i dobru dzieci tzw. podziemie adopcyjne,
- wprowadzić taką definicję ustawową „adopcji ze wskazaniem”, której treść:
- pozwoli na zachowanie adopcji pełnej jako podstawowej formy adopcji,
- da wyraz przekonaniu, iż dziecko pochodzące z danej rodziny powinno w tej rodzinie pozostać,
- pozwoli uchronić dzieci przed przekazywaniem ich przez rodziców w celach finansowych,
- pozwoli uchronić dzieci przed ich przekazywaniem przez rodziców osobom nieposiadającym kwalifikacji i predyspozycji osobistych i moralnych do opieki nad dziećmi,
- sprawi, iż utracą rację bytu liczne, otwarcie i legalnie działające strony internetowe kojarzące osoby chcące przysposobić dziecko z rodzicami, którzy noszą się z zamiarem oddania dziecka do adopcji,
- pozwoli na zbieranie danych statystycznych umożliwiających poznanie skali oraz ewentualnych kierunków zmian tego zjawiska,
- przyjąć konkretne rozwiązania gwarantujące, iż do adopcji nie będzie dochodzić bez pośrednictwa ośrodka adopcyjnego, a tym samym:
- bez wnikliwej weryfikacji kwalifikacji i predyspozycji osób ubiegających się o adopcję,
- bez porównania kwalifikacji i predyspozycji wnioskodawców z kwalifikacjami osób oczekujących na adopcję w tych ośrodkach,
- bez dokonania kwalifikacji dziecka do rodziny (a nie odwrotnie),
- bez wsparcia, a w dalszej perspektywie doradztwa ze strony ośrodka.
Podsumowując, Projektodawcy wskazują, że proponowana regulacja ograniczy ryzyko doprowadzania do przysposobienia wyłącznie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, a więc ograniczy zagrażające dzieciom podziemie adopcyjne. Projekt ustawy ma na celu ochronę prawa i dobro przysposabianych dzieci.
