Dnia 4 lutego br. pod obrad Sejmu wpłynał komisyjny projekt ustawy i zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Jak wskazują projektodawcy potrzeba nowelizacji ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (zwanej dalej ustawą) wynika z pojawiających się w praktyce stosowania ustawy problemów natury interpretacyjnej wynikających z niedookreśloności lub niedoprecyzowania przepisów ustawy. Część propozycji jest istotna z punktu widzenia jednostek samorządu terytorialnego.
Z obecnie obowiązującego sposobu zredagowania przepisu art. 3 ust. 3 ustawy wynika, że przesłanki wskazane po treści pkt 4 dotyczą wszystkich podmiotów wymienionych w ust. 3 przedmiotowego przepisu, a dotyczyć powinny jedynie spółek akcyjnych i spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oraz klubów sportowych będącymi spółkami, działającymi na podstawie przepisów ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie.
Treść art. 5a ust. 3 ustawy uzupełniono o obowiązek opublikowania przez organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego sprawozdania z realizacji programu współpracy za rok poprzedni na stronach BIP. Natomiast w art. 5a ust. 4 pkt 8 doprecyzowano przepis tak, aby oczywiste było, że program współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy zawiera m.in. informację na temat wysokości środków na realizację programu, planowanych na podstawie uchwały budżetowej.
W świetle art. 11 ust 2a obsługa otwartego konkursu ofert, może być zlecona organizacjom pozarządowym lub podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3. Brzmienie tego przepisu jest nieprecyzyjne. Ustawa nie definiuje pojęcia „obsługa konkursu” ani też nie ustanawia trybu jej zlecania. „Obsługa” nie może więc obejmować czynności, co do których ustawa wyraźnie przewiduje kompetencję organu administracji publicznej. Do tych wyłącznych kompetencji należy: ogłoszenie otwartego konkursu ofert, powołanie komisji konkursowej, rozpatrzenie ofert, ogłoszenie wyników otwartego konkursu ofert, zawarcie umów o wsparcie lub powierzenie realizacji zadania publicznego czy też unieważnienie otwartego konkursu ofert. W związku z powyższym, doprecyzowano przepis wyraźnie wskazując jakie czynności nie mogą być zlecane w ramach obsługi konkursu. Dotychczasowe brzmienie przepisu art. 15 ust. 2 pkt 2d nakłada na organ administracji publicznej obowiązek powołania do komisji konkursowych oceniających oferty złożone w trybie otwartego konkursu ofert przedstawiciela/i organizacji pozarządowej lub podmiotu wymienionego w art. 3 ust. 3 ustawy. Z uwagi na szeroki zakres tematyczny zlecanych zadań - 33 punktowa sfera zadań publicznych, jak również, z zasady, bezpłatny udział przedstawicieli środowiska pozarządowego w pracach komisji oraz zakaz udziału w pracach komisji osób reprezentujących organizacje pozarządowe biorące udział w konkursie, zapewnienie realizacji ustawowego obowiązku jest bardzo utrudnione. W związku z powyższym, proponuje się, w celu zapewnienia możliwości działania komisji konkursowej, wprowadzenie trzech przesłanek, po wystąpieniu których prace komisji będą mogły się odbywać bez udziału przedstawicieli organizacji pozarządowych. Nowe brzmienie zaś art. 15 ust. 2i wprowadza termin, dotychczas nieokreślony w przepisach ustawy, w którym można żądać od organów administracji publicznej uzasadnienia wyboru lub odrzucenia oferty.
Z treści obecnie obowiązującego art. 16 ust. 4 wynika, że zadanie publiczne nie może być realizowane przez podmiot niebędący stroną umowy o wsparcie realizacji zadania publicznego lub o powierzenie realizacji zadania publicznego, z zastrzeżeniem ust. 7. Z kolei ust. 7 art. 16 mówi, że organizacje pozarządowe lub podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 ustawy, z którymi organ administracji publicznej zawarł umowę, mogą zlecić realizację zadania publicznego wybranym, w sposób zapewniający jawność i uczciwą konkurencję organizacjom pozarządowym lub podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3, niebędącym stronami umowy, odpowiednio o wsparcie lub powierzenie realizacji zadania publicznego. Z przytoczonych wyżej przepisów wynika, że zlecone zadanie może być realizowane, co do zasady, jedynie przez podmiot, który jest stroną umowy. Jedyny dopuszczalny wyjątek to możliwość dalszego zlecenia, przez podmiot będący stroną umowy, realizacji zadania innej organizacji lub podmiotowi wymienionemu w art. 3 ust. 3 ustawy. Przepisy te uniemożliwiają więc zlecanie jakichkolwiek usług (np. ksero, druk, transport, usługi hotelowe) innym podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą, gdyż nie mieszczą się one w katalogu podmiotów wymienionych w ust. 7. Nowelizacja ma to umożliwić. Ponadto, podzlecenie będzie dopuszczalne wyłącznie za zgodą organu administracji publicznej wyrażoną w umowie, co zapewni wpływ organu na sposób realizowanego zadania. Przeredagowanie art. 19a wynika z konieczności określenia, że zlecenie realizacji zadania publicznego może nastąpić na podstawie oferty złożonej przez organizację lub podmioty określone w art. 3 ust. 3 i nie musi być poprzedzone wnioskiem w rozumieniu przepisów kodeksu postępowania administracyjnego.
Zmiana art. 19f podyktowana jest wątpliwościami czy odniesienie do umowy użyczenia jest adekwatne do celów inicjatywy lokalnej.
Zgodnie z zaproponowaną zmianą art. 23 ust. 4, organizacje pożytku publicznego będą miały obowiązek składania sprawozdania zarówno finansowego jaki i merytorycznego ze swojej działalności za pomocą środków komunikacji elektronicznej, docelowo po bezpłatnym założeniu konta użytkownika, w formie elektronicznej za pośrednictwem elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej (ePUAP). Wprowadzenie art. 23 ust. 4b ma na celu wyraźne wskazanie powiązania obowiązku sprawozdawczego organizacji pożytku publicznego z uprawnieniem do otrzymania 1% podatku dochodowego od osób fizycznych poprzez legislacyjne uporządkowanie istniejących obecnie postanowień ustawy.
Ponadto wprowadza się obligatoryjne powoływanie przez marszałków województwa Wojewódzkich Rad Działalności Pożytku Publicznego, w przypadku wpłynięcia wspólnego wniosku co najmniej 50 organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3, prowadzących działalność na terenie województwa.
Źródło: www.sejm.gov.pl
