Emerytury przyznawane są z urzędu osobom pobierającym rentę z tytułu niezdolności do pracy, które osiągnęły wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Przepis ten obowiązuje od 1 stycznia 2006 roku.
Emerytura przyznawana jest z urzędu osobie urodzonej przed 1 stycznia 1949 roku i pobierającej rentę z tytułu niezdolności do pracy, niezależnie od tego, czy osoba ta spełnia warunki dotyczące stażu ubezpieczeniowego (okresu składkowego i nieskładkowego), wynoszącego co najmniej 20 lat dla kobiety i 25 lat dla mężczyzny, wymaganego przy przyznawaniu prawa do emerytury.
Emeryturę przyznawaną z urzędu osobie urodzonej przed 1 stycznia 1949 roku oblicza się od podstawy wymiaru renty i wysokość tej emerytury na ogół jest taka jak dotychczas pobieranej renty z tytułu niezdolności do pracy, lecz nie może być niższa.
Emeryturę przyznaje się z urzędu również – zamiast pobieranej renty z tytułu niezdolności do pracy – osobie urodzonej po 31 grudnia 1948 roku, jeżeli osiągnęła powszechny wiek emerytalny.
Kobieta, której przyznano z urzędu emeryturę, a która w latach 2009-2013 ukończy wiek 60 lat, może wystąpić o obliczenie emerytury w wysokości mieszanej (w części na starych, a w części na nowych zasadach).
Osobie urodzonej zarówno przed 1 stycznia 1949 roku, jak i po 31 grudnia 1948 roku, która pobierała rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy i spełniła warunki dotyczące stażu, a wysokość pobieranego dotychczas świadczenia była niższa niż najniższa emerytura, wysokość emerytury przyznanej z urzędy podwyższa się do kwoty emerytury najniższej.
Jeżeli renta z tytułu niezdolności do pracy wypłacana była w wysokości przysługującej osobie częściowo niezdolnej do pracy i jednocześnie osoba ta nie spełniła warunków dotyczących stażu, co oznacza, że nie spełniłaby warunków do uzyskania prawa do emerytury, wówczas emerytura przyznana z urzędu nie może być podwyższona do kwoty najniższej emerytury.
Osoba, której przyznano z urzędu emeryturę, może wystąpić z wnioskiem o ponowne przeliczenie emerytury z urzędu. O możliwości zgłoszenia takiego wniosku osoba ta zostanie pouczona w decyzji przyznającej tę emeryturę.
Emerytury nie przyznaje się z urzędu osobie, która ma już ustalone prawo do emerytury oraz renty z tytułu niezdolności do pracy, a pobiera jako świadczenie wybrane rentę z tytułu niezdolności do pracy.
Źródło: Ubezpieczenia społeczne w Polsce, ZUS, Warszawa 2012
