Zasady opłacania przez emeryta (rencistę) kosztów pobytu w domu pomocy społecznej zostały określone w ustawie o pomocy społecznej, co wskazuje, że w tym zakresie nie mogą mieć zastosowania przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – tak przyjął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 marca 2012 r. II BU 3/2011 (LexPolonica nr 4931057.

Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej mieszkańcy domu pomocy społecznej są zobowiązani do ponoszenia odpłatności w wysokości nie mniejszej niż 70% dochodu osiągniętego przez mieszkańca domu. Opłatę tą mieszkaniec może wnosić do kasy domu pomocy społecznej lub na jego rachunek bankowy, a za zgodą mieszkańca opłata może być potrącana z emerytury przez właściwy organ emerytalno-rentowy. Z kolei przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS określają wyłącznie kolejność i maksymalną wysokość potrąceń, ustalonej przez ustawę o pomocy społecznej odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej. Inne rozumienie i zastosowanie przepisów prawa materialnego – jak podkreślił Sąd w przytoczonym wyroku – narusza zasadę, że „ustawa szczególna uchyla ustawę ogólną”, przez pominięcie obowiązującego przepisu ustawy o pomocy społecznej (o randze ustawowej) regulującego kwestie ustalania wysokości opłat za pobyt w domu pomocy.