22 lipca Sejm uchwalił ustawę o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania przestępczości środowiskowej. Nowelizacja zaostrza kary za wykroczenia i przestępstwa wobec szeroko pojętego środowiska.
Wśród wykroczeń ustawa zaostrza m.in. kary za zaśmiecanie lasu, publicznie dostępnych dróg, ulic, placów, ogród, trawników, zanieczyszczanie gleb i wody i rozniecanie ognia w lesie poza miejscami wyznaczonymi. Nowością jest możliwość orzeczenia przez sąd obowiązku przywrócenia do stanu poprzedniego. Nowelizacja zaostrza również wymiar kary w stosunku do przestępstw ujętych w kodeksie karnym – m.in. za zniszczenia w środowisku zwierzęcym i roślinnym oraz na obszarach chronionych czy zanieczyszczanie wód i gleby środkami jonizującymi (w obu przypadkach nowe widełki kary pozbawienia wolności to od 6 miesięcy do 8 lat). Wyższe kary mają obowiązywać również m.in. za nielegalne składowanie, usuwanie, przetwarzanie, odzyskiwanie, unieszkodliwianie i transport odpadów, w taki sposób, że będzie to zagrażać życiu lub zdrowiu człowieka lub spowodować obniżenie jakości wody, powietrza, powierzchni ziemi lub zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym. Sprawcy grozić za to będzie kara pozbawienia wolności od roku do 10 lat. Nowością będzie penalizacja niszczenia grzybów i siedlisk na terenie chronionym – czyn będzie zagrożony karą od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności.
Uchwalone przepisy zakładają również, że sąd wobec sprawcy umyślnego przestępstwa przeciwko środowisku będzie musiał orzec nawiązkę w wysokości od 10 tys. zł do 10 mln zł na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Obecnie nawiązka jest fakultatywna. Natomiast jeśli przestępstwo zostanie popełnione nieumyślnie, nawiązka będzie fakultatywna.
Nowelizacja zmienia też zasadę odpowiedzialności podmiotów zbiorowych w kontekście przestępstw środowiskowych. Dotychczas, by taki podmiot odpowiadał za przestępstwo, w pierwszej kolejności fakt popełnienia czynu zabronionego musiał być potwierdzony: prawomocnym wyrokiem skazującym osobę odpowiedzialną (np. prezesa spółki lub działającego w imieniu i z upoważnienia przedsiębiorstwa pracownika), wyrokiem warunkowo umarzającym wobec niej postępowanie karne albo postępowanie w sprawie o przestępstwo skarbowe, orzeczeniem o udzielenie tej osobie zezwolenia na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności albo orzeczeniem sądu o umorzeniu przeciwko niej postępowania z powodu okoliczności wyłączającej ukaranie sprawcy. Nowoprzyjęte regulacje statuują natomiast, że w przypadku popełnienia czynu zabronionego przez taką osobę, podmiot zbiorowy ma podlegać odpowiedzialności niezależnie od wydania wyroku albo orzeczenia.
Za przyjęciem ustawy głosowało 443 posłów, przy jednym głosie przeciw i jednym wstrzymującym. Ustawa trafi teraz pod obrady Senatu.
