7 czerwca br. sejmowa Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej rozpatrzyła Informację Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli finansowania zadań oświatowych realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego.
Informację przedstawił dyrektor Departamentu Administracji Publicznej w NIK – Bogdan Skwarka. Na wstępie przedstawiciel NIK omówił wyniki kontroli: wszystkie JST zapewniły warunki realizacji zadań oświatowych; subwencja i dotacje zapewniały pokrycie wydatków w 65%; środki otrzymywane z subwencji były wydatkowane zgodnie z przeznaczeniem z wyjątkiem jednego powiatu z postępowaniem naprawczym.
Główne problemy jakie uwypukliła kontrola to: brak nauczycieli zawodów; brak środków na pokrycie kosztów potrzebnych inwestycji; zwiększająca się w trakcie roku szkolnego liczba orzeczeń; wzrost kosztów dowozu i bieżącego utrzymania jednostek oświatowych.
Dyrektor Marcin Nowak z MEiN przedstawił dane na temat "rekordowych" i "bezprecedensowych" środków, które na inwestycje oświatowe trafiły w ostatnich latach do JST: 1,3 mld zł z Funduszu Inwestycji Lokalnych; 2,6 mld zł (I transza) i 800 mln zł (II transza) z Funduszu Inwestycji Strategicznych; środki z rezerw (celowa nr 45 i ogólna, której dysponentem jest Prezes RM); w grudniu 2021 r. JST otrzymały 8 mld zł, które też mogły zostać przeznaczone na inwestycje oświatowe. Dodatkowo Pan dyrektor wskazał, że w nowelizacji ustawy o systemie oświaty z 12 maja 2022 r. dodano przepis, który umożliwia ministrowi edukacji przekazywanie dotacji na inwestycje oświatowe. W temacie nauczycieli dyrektor Marcin Nowak wskazał, że w ocenie resortu sytuacja kadrowa jest stabilna (700 tys. etatów nauczycieli w systemie; 30-40 tys. co roku odchodzi i przychodzi). W ramach FERC zostaną otworzone nowe studia podyplomowe dla nauczycieli zawodu (bo tutaj są braki) i dla nauczycieli specjalistów. Dodatkowo od maja weszły w życie podwyżki dla nauczycieli 4,4% a od 1 września młodzi nauczyciele otrzymają 20% podwyżki.
W dyskusji pojawiły się następujące tematy:
- standardy zatrudniania specjalistów w szkołach ogólnodostępnych – dyrektor Marcin Nowak omówił temat, podał limity i środki, jakie na ten cel trafią do subwencji (500 mln zł) i przypomniał o 180 mln zł na zajęcia wspomagające po nauce zdalnej, które trafiły do rezerwy oświatowej;
- zatrudniania w szkołach psychiatrów – dyrektor Marcin Nowak wskazał, że w szkołach nie zatrudnia się psychiatrów, a wsparcie psychiatryczne dzieci i młodzieży jest w gestii MZ;
- przewodniczący komisji Ławniczak Tomasz zwrócił uwagę na duży problem z koniecznością zapewniania opieki świetlicowej dla dzieci i problem z dostępnością nauczycieli zawodów.
