22 marca br. odbyła się podczas sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży dyskusja na temat informacji Ministra Edukacji i Nauki dotycząca przygotowania systemu edukacji i szkolnictwa wyższego do przyjęcia dzieci i studentów z Ukrainy.
Na posiedzeniu resort edukacji i nauki reprezentowali: Przemysław Czarnek i Dariusz Piontkowski.
Wstępną informację przedstawił minister Przemysław Czarnek. Jak wskazał obecnie na terenie RP znajduje się ok. 700 tys. dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Resort przygotował wytyczne dla jednostek prowadzących placówki szkolne i przedszkole, które przewidują dwa modele przyjmowania ukraińskich dzieci i młodzieży do polskich szkół. Pierwszy to tworzenie oddziałów przygotowawczych do 25 osób w systemie szkolnym, międzyszkolnym i międzygminnym. Oddziały te mogą być tworzone także poza budynkami szkolnymi tzw. "inne lokalizacje prowadzenia zajęć". Drugi to dołączanie ukraińskojęzycznych uczniów do klas polskich. W tym celu zwiększono limity dzieci m.in. w oddziałach przedszkolnych i klasach 1-3. Obecnie do polskiego systemu edukacji zostało przyjętych ok 90 tys. dzieci i uczniów z Ukrainy. 10% uczęszcza do oddziałów przygotowawczych, 90% do klas polskich. Ponadto prowadzone są działania zmierzające do umożliwienia dzieciom ukraińskim uczestnictwa w nauce zdalnej prowadzonej z terytorium Ukrainy.
W zakresie szkolnictwa wyższego i nauki ministerstwo przygotowało informacje i rekomendacje dotyczące m.in: przyjęcia i opłat za studia, świadczeń dla studentów, udziału w programach przygotowanych dla obywateli Ukrainy. Rekomendacje mają ułatwić kontynuowanie studiów oraz pracy naukowej w polskich uczelniach i ośrodkach naukowych, a także podjęcie pracy zgodnie z posiadanymi tytułami naukowymi i kwalifikacjami.
W dyskusji posłowie pytali m.in. o: obowiązek tworzenia oddziałów przygotowawczych, zatrudnianie nauczycieli z Ukrainy, podręczniki i ich tłumaczenia na język ukraiński oraz podręczniki do nauki języka polskiego, sprzęt elektroniczny umożliwiający korzystanie z e-podręczników, wysokość dotacji i jej zwiększenie w przedszkolach i szkołach, pomoc psychologiczno-pedagogiczną, sposób oceniania uczniów z Ukrainy, egzaminy 8-klasisty i maturalne.
Minister Dariusz Piontkowski odnosząc się do pytań wskazał, że rozporządzenie MEiN uregulowało zasady składania wniosków o dopuszczenie do egzaminów 8-klasisty i egzaminu maturalnego przez uczniów z Ukrainy. Zasady tych egzaminów dla wszystkich uczniów są jednakowe. Minister Przemysław Czarnek doprecyzował, że MEiN nie chciałoby przygotowywać specjalnych, uprzywilejowanych egzaminów dla uczniów z Ukrainy, żeby później nie dochodziło do sytuacji, że dzieci te będą w lepszej sytuacji podczas procedury przyjmowania np. do szkół średnich czy na studia w stosunku do dzieci polskich. Odnośnie oceniania, Minister Dariusz Piontkowski odpowiedział, że w tym zakresie MEiN także nie przewiduje żadnych specjalnych przepisów. W każdej szkole obowiązuje wewnątrzszkolny system oceniania i na tej podstawie należy wystawiać oceny i dokonywać klasyfikacji. Jeżeli chodzi o zatrudnianie nauczycieli z Ukrainy, to jak zauważył minister Dariusz Piontkowski oczywiście taka możliwość jest ale pod warunkiem, że osoba taka spełnia warunki wynikające z polskich przepisów prawa a jej kwalifikacje zawodowe zostały uznane poprzez nostryfikację dyplomu. W innych przypadkach przepisy dopuszczają zatrudnianie nauczycieli z Ukrainy na stanowiskach pomocy nauczyciela oraz na podstawie art. 15 ustawy - Prawo oświatowe.
Przedstawiciele MEiN podali także, że rozważane jest wprowadzenie obligatoryjności tworzenia oddziałów przygotowawczych pod pewnymi warunkami oraz, że toczą się rozmowy z resortem edukacji Ukrainy, który miałby uruchomić system zdawania matur ukraińskich.
