Do Sejmu wniesiono poselski projekt ustawy mający na celu nowelizacje ustawy o systemie oświaty.
Projekt zakłada podwyższenie dotacji przedszkolnej na dziecko sześcioletnie do wysokości subwencji oświatowej przysługującej samorządowi terytorialnemu w danym roku budżetowym na ucznia szkoły podstawowej.
Jak wskazują projektodawcy przyjęta przez Sejm 29 grudnia 2015 roku ustawa o zmianie ustawy o systemie oświaty i innych ustaw wprowadziła obowiązek szkolny od 7 roku życia (powrót do systemu obowiązującego przed 2009 rokiem), natomiast prawo dziecka do rozpoczęcia nauki w wieku sześciu lat obwarowane jest wieloma warunkami. Wprowadzone zmiany skutkują drastycznym ograniczeniem wysokości subwencji oświatowej dla samorządów prowadzących szkoły podstawowe, co pośrednio uderzy w jakość kształcenia i dostępność edukacji przedszkolnej dla najmłodszych.
W uzasadnieniu do zmiany ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz innych ustaw (druk nr 106) wnioskodawcy szacowali, iż w roku szkolnym 2016/2017 naukę w szkole rozpocznie 92,5 tys. dzieci siedmioletnich oraz około 41,5 tys. dzieci sześcioletnich (odsetek dzieci sześcioletnich, które pozostaną w przedszkolu wg szacunków przedstawionych w druku 106 może wynieść 90%, czyli około 373 tys.). Oznacza to, iż w roku 2016/2017 naukę w szkole podstawowej rozpocznie niespełna 134 tys. dzieci, zamiast 414 tys. Zakładając, że w obecnym stanie prawnym z odroczenia obowiązku szkolnego skorzystało około 20% rodziców, w roku szkolnym 2016/2017 liczba dzieci będzie mniejsza o około 331 tys. w stosunku do obecnego stanu prawnego, o tyle też zwiększy się liczba dzieci w przedszkolach.
W opinii projektodawców tak drastyczne zmniejszenie się liczby dzieci rozpoczynających naukę w szkole podstawowej w przyszłym roku szkolnym, mimo zapewnień składanych przez Ministra Edukacji Narodowej podczas procedowania ustawy zmieniającej przepisy dotyczące obowiązku szkolnego o braku skutków finansowych, będzie skutkowała drastycznym obniżeniem subwencji oświatowej w 2017 roku. Dochody jednostek samorządu terytorialnego zmniejszą się o ponad 1,3 mld. Odejście od obniżenia wieku szkolnego oraz pozostawienie prawa dziecka 3, 4 i 5 – letniego do wychowania przedszkolnego nakłada na samorządy terytorialnego obowiązek wydatkowania większej liczby pieniędzy na tworzenie i utrzymywanie miejsc wychowania przedszkolnego.
Dotacja na jedno dziecko w przedszkolu w 2017 roku ma wynosić 1 370 zł, natomiast subwencja oświatowa na 1 ucznia szkoły podstawowej w roku 2015 wynosi 5 357 zł (bez uwzględnienia wag dla szkół wiejskich i leżących w miejscowościach do 5 tys, mieszkańców). Po uwzględnieniu wzrostu kwoty subwencji różnica pomiędzy subwencją a dotacją jaką otrzyma samorząd na dziecko sześcioletnie wynosić będzie ponad 4 000 zł, co przełoży się na zmniejszenie części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego o ponad 1,3 mld zł.
Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami, mimo ograniczeń, dzieci sześcioletnich mogą rozpocząć naukę w szkole. Powoduje to obowiązek przygotowania odpowiedniej liczby miejsc w szkołach podstawowych oraz zabezpieczenia w budżecie państwa środków na edukację wszystkich dzieci sześcioletnich. Projekt gwarantuje, iż środki te zostaną przekazane samorządom terytorialnym, zgodnie ze stanem sprzed zmiany ustawy.
Proponowane rozwiązanie polegające na podniesieniu dotacji na dziecko sześcioletnie do wysokości subwencji oświatowej ma spowodować, iż bez względu na miejsce realizacji obowiązku edukacyjnego przez dziecko sześcioletnie dochody jednostek samorządu terytorialnego nie ulegną drastycznemu zmniejszeniu. Jednostki samorządu terytorialnego będą miały środki na zapewnienie miejsc edukacji przedszkolnej dla większej liczby dzieci oraz nie będą zmuszone do drastycznego ograniczania środków finansowych na prowadzenie szkół podstawowych.
Źródło: www.sejm.gov.pl
