21 sierpnia br. odbyły się obrady Zespołu ds. Edukacji, Kultury i Sportu KWRiST. W ramach spotkania poruszono szereg zagadnień związanych ze zmianami w systemie edukacji, które stanowią obecnie przedmiot prac i uzgodnień.

System Informacji Oświatowej wymaga uwagi

Szczególne zainteresowanie uczestników wzbudził projekt rozporządzenia Ministra Edukacji w sprawie szczegółowego zakresu danych dziedzinowych gromadzonych w systemie informacji oświatowej oraz terminów przekazywania niektórych danych do bazy danych Systemu Informacji Oświatowych Zadawane pytania dotyczyły rzeczywistego zakresu obowiązku szkół w gromadzeniu oraz przetwarzaniu informacji umieszczanych w systemie. Gromadzone w formie zbiorczej dane uczniów i pracowników szkół podlegałyby bowiem dwukrotnemu wprowadzeniu, co wiązało się z zastrzeżeniami. Uwagi złożyła również Unia Metropolii Polskich. Organizacja podkreśliła, że SIO gromadzi dane o dużej różnorodności i złożoności, a utrzymywaniu porządku w systemie nie sprzyja konieczność uwzględnienia danych rejestru obywateli Ukrainy, prowadzonego przez Ministerstwo Cyfryzacji. Uczestnicy dyskusji argumentowali, że duża ilość gromadzonych informacji i ograniczone możliwości tworzenia raportów, znacząco utrudniają wykonywanie przez szkoły powierzonych zadań.

Według ministerstwa, nie przewiduje się jednak szczególnej postaci importowania danych, gdyż zgodnie z założeniami, system informacji ma służyć raportowaniu danych, a nie ich zbieraniu. Wstępnie proponowane jest jednak uregulowanie szeregu związanych z uwagami kwestii na poziomie ustawy, w celu przyszłego wsparcia szkół i samorządów. Projekt ten został zaopiniowany pozytywnie.

Wyzwania cyfrowej rewolucji

Szczególnie dużo uwagi poświęcono również zagadnieniom Polityki Cyfrowej Transformacji Edukacji, stanowiącej jeden z najbardziej złożonych zaplanowanych zadań.

Po wprowadzeniu w założenia przedsięwzięcia, zgłoszone zostały uwagi, z których część wyrażono jeszcze przed obradami. Podniesiona została potrzeba zmiany programu nauczania wynikająca z cyfryzacji nauczania nie tylko w obszarze przedmiotu informatyka, lecz również innych zajęć. Ministerstwo zapowiedziało w tym miejscu uwzględnienie tego postulatu poprzez wprowadzenie w życie nowego programu mającego obowiązywać od roku szkolnego 2026/27.

Przedstawicielka Związku Powiatów Polskich oraz reprezentantka UMP, zwróciły uwagę na niewystarczającą skuteczność systemowych rozwiązań mających na celu przeszkolenie nauczycieli do korzystania z nowoczesnego sprzętu. Przywołany został m.in. przykład tablic multimedialnych instalowanych w szkołach w ramach programu "Aktywna tablica", które w wielu szkołach nie były odpowiednio wykorzystywane z uwagi na brak przygotowania pedagogów oraz obawy o uszkodzenie czy zniszczenie drogiego sprzętu. Zdaniem ZPP, kwestia szkoleń nie została należycie doprecyzowana, zaś sami nauczyciele powinni zostać zobowiązani do poddania się instruktażowi, gdyż wbrew niektórym opiniom, nie wymaga to poświęcenia zbyt długiego czasu.

Ministerstwo zapowiedziało bliższe przyjrzenie się wnioskowi ZPP dotyczącemu umożliwienia zatrudniania na stanowiskach administratora sieci i koordynatora cyfrowego specjalistów z wykształceniem średnim. Jak podniesiono w dyskusji, wynika to głównie z pragmatyki. Już obecnie w szkołach brakuje bowiem nauczycieli informatyki, zatem pozyskanie kolejnych grup specjalistów będzie prawdopodobnie bardzo utrudnione. Kompetentne osoby legitymujące się wykształceniem wyższym, ze względów finansowych nie będą raczej zainteresowane zatrudnieniem w placówce oświatowej, co postawi przed szkołami kolejne trudności. Przedstawiciel strony rządowej zadeklarował również analizę możliwości połączenia kilku szkół w grupy, za które odpowiadać będzie jeden administrator sieci i koordynator cyfrowy. Zdaniem UMP, nieracjonalnym jest bowiem zrównywanie w wynikających z Polityki Cyfrowej Transformacji Edukacji obowiązkach szkół małych i tych kształcących setki uczniów.

Rozmowy nad PCTE w ramach sierpniowych obrad zakończyły się zgodnym stwierdzeniem, iż szereg kwestii wymaga bardziej konkretnego uregulowania. Z uwagi na obszerność materii, zdaniem ministerstwa, niemożliwym było umieszczenie wszystkich kierunków działań w jednym dokumencie. Zagadnienia finansowe, wytyczne i inne koncepcje, mają podlegać dalszym dyskusjom w ramach kolejnych spotkań.

W ramach obrad projekt został jednak zaopiniowany pozytywnie.

Uwagi ZPP z aprobatą Ministerstwa

Zaopiniowany pozytywnie projekt rozporządzenia Ministra Edukacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie podstawowych warunków niezbędnych do realizacji przez szkoły i nauczycieli zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych oraz programów nauczania, spotkał się na wcześniejszym etapie z uwagami Związku. W piśmie do ministerstwa podniesiono kwestię napraw gwarancyjnych sprzętu komputerowego oraz zapewnienia urządzeń zastępczych. Proponowane regulacje niosły bowiem nadregulację związanych z tym kwestii oraz przewidywały trudne do zrealizowania warunki naprawy urządzeń odnoszące się do jej miejsca i czasu. W opinii ZPP, spełnienie tych wymagań wiązałoby się z koniecznością zakupu dodatkowych ubezpieczeń, co stanowiłoby finansowe obciążenie dla placówek oświatowych, a przysłużyłoby się głównie firmom ubezpieczeniowym i serwisantom.

W odpowiedzi, Minister przedstawił zmodyfikowany tekst przepisu rozporządzenia, z którego usunięte zostały zaawansowane wymagania dotyczące czasu reakcji na usterkę i terminu naprawy. Postulat ochrony interesu placówek oświatowych został uwzględniony poprzez wskazanie, że wszelkie koszty związane z dostarczeniem sprzętu komputerowego do serwisu i z powrotem, mają zostać pokryte przez gwaranta w ramach gwarancji. Nie będzie się to odnosić do sytuacji, w której to sama szkoła dysponuje odpowiednim zapleczem serwisowym.

Pozytywna opinia dla projektu stanowi zatem sukces ZPP, który zawczasu zwrócił uwagę na istotne z punktu widzenia interesu szkół kwestie.

Opiniowane projekty

Ponadto, zespół zarekomendował pozytywne opinie dla następujących projektów:

• Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie organizacji kształcenia, wychowania i opieki dzieci i młodzieży będących obywatelami Ukrainy
• Projekt rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego zmieniającego rozporządzenie w sprawie konkursu na kandydata na stanowisko dyrektora instytucji kultury
• Projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie Ministra Edukacji w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych
• Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw
• Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji w sprawie akredytacji kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych
• Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji w sprawie zespołów ekspertów do spraw włączania kwalifikacji do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji

Kolejny zespół został wstępnie zaplanowany na 18 września br.