Wiodące ośrodki koordynacyjno-rehabilitacyjno-opiekuńcze są jednym z elementów realizacji zadań służących wykonaniu kompleksowego wsparcia dla rodzin "Za życiem", przyjętego na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 4 listopada o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin "Za życiem".

W programie tym, w Priorytecie II "Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka i jego rodziny", określono działanie - "Wieloaspektowa i kompleksowa pomoc niepełnosprawnemu w okresie od 0. roku życia do rozpoczęcia nauki w szkole oraz jego rodzinie". Funkcję wiodącego ośrodka może pełnić zarówno publiczna jednostka systemu oświaty, która została wyznaczona przez starostę do pełnienia tej funkcji w powiecie, jak i publiczna albo niepubliczna jednostka systemu oświaty, która działa na terenie powiatu i jej organem prowadzącym jest inna jst, osoba prawna niebędąca jst albo osoba fizyczna, której starosta powierzył pełnienie tej funkcji na mocy porozumienia zawartego z organem prowadzącym.

W ramach KWRiST do zaopiniowania wpłynął projekt rozporządzenia MEiN w sprawie szczegółowych zadań wiodących ośrodków koordynacyjno-rehabilitacyjno-opiekuńczych. Projekt określa szczegółowe zadania wiodących ośrodków realizowane wobec dzieci i rodzin, od chwili wykrycia niepełnosprawności lub zagrożenia niepełnosprawnością aż do podjęcia nauki w szkole. Wskazuje konkretne działania obowiązkowe takie jak realizacja indywidualnego planu wsparcia, ocenianie postępów, czy pomoc w przystosowaniu w warunkach mieszkalnych. Wprowadza się także nowe rozwiązanie tj. doradztwo dla rodzin w fazie prenatalnej.

W porównaniu z dotychczasowym rozporządzeniem zadania obligatoryjne zostały uszczegółowione.

Zadania obligatoryjne: 

1. ustalenie poziomu rozwoju dziecka i potrzeb jego rodziny oraz kierunków i harmonogramu działań podejmowanych wobec dziecka i jego rodziny, uwzględniających rozwijanie aktywności dziecka i jego uczestnictwa w życiu społecznym oraz eliminowanie barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie dziecka w życiu codziennym;
2. opracowanie i realizowanie z dzieckiem i jego rodziną indywidualnego programu kompleksowego wsparcia, z uwzględnieniem ustaleń zawartych w indywidualnym programie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, indywidualnym programie edukacyjno-terapeutycznym lub indywidualnym programie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych – w przypadku dziecka objętego odpowiednio wczesnym wspomaganiem rozwoju, kształceniem specjalnym lub zajęciami rewalidacyjno-wychowawczymi;
3. ocenianie postępów dziecka, analizowanie skuteczności pomocy udzielanej dziecku i jego rodzinie na podstawie indywidualnego programu kompleksowego wsparcia oraz wprowadzanie, odpowiednio do potrzeb dziecka i jego rodziny, zmian w tym programie;
4. pomoc w przystosowaniu warunków w miejscu zamieszkania dziecka do potrzeb dziecka oraz w pozyskaniu i wykorzystaniu w pracy z dzieckiem odpowiednich środków dydaktycznych i niezbędnego sprzętu.

Tak jak dotychczas, obligatoryjnym zadaniem wiodącym będzie udzielanie rodzicom specjalistycznych informacji dotyczących problemów rozwojowych dziecka, wskazywanie rodzicom właściwych dla dziecka i jego rodziny form kompleksowej i specjalistycznej pomocy. Ponadto do zadań wiodącego ośrodka nadal będzie należało zapewnienie dziecku i jego rodzinie usług terapeuty, fizjoterapeuty, psychologa, pedagoga, logopedy i innych specjalistów w zależności od potrzeb.

Zadania fakultatywne:

Wśród zadań o charakterze fakultatywnym, w porównaniu z dotychczasowym rozporządzeniem, przewidziano jedno nowe zadanie polegające na prowadzeniu przez wiodący ośrodek doradztwa dla rodzin dzieci w fazie prenatalnej, u których wykryto niepełnosprawność lub zagrożenie niepełnosprawnością. Oprócz tego, wiodący ośrodek, tak jak dotychczas, będzie mógł zapewniać:

1. dziecku i jego rodzinie specjalistyczną opiekę, w tym opiekę pielęgniarską, związaną z procesem rehabilitacji dziecka, w zależności od ich potrzeb dziecka i jego rodziny;
2. dziecku konsultacje u lekarzy różnych specjalizacji, w zależności od potrzeb dziecka.

W projekcie rozporządzenia wskazano również na konieczność współpracy wiodących ośrodków przy realizacji zadań z podmiotami wykonującymi działalność leczniczą, ośrodkami pomocy społecznej oraz jednostkami organizacyjnymi wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej.

Z projektem można zapoznać się tutaj