Zgodnie z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej mieszkanie chronione jest formą pomocy społecznej przygotowującą osoby tam przebywające, pod opieką specjalistów, do prowadzenia samodzielnego życia lub zastępującą pobyt w placówce zapewniającej całodobową opiekę. Na koniec ubiegłego roku w całym kraju funkcjonowało 496 mieszkań chronionych (w tym 212 prowadzonych przez powiat, 217 prowadzonych przez gminę oraz 67 przez organizacje pożytku publicznego) dysponujących łącznie 2077 miejscami. Jeszcze do niedawna zasady funkcjonowania mieszkania chronionego ustalał podmiot prowadzący. Obecnie ulegnie to zmianie.

Uchwalona w dniu 18 marca 2011 roku nowelizacja ustawy o pomocy społecznej udzieliła ministrowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecznego delegacji ustawowej do uregulowania w drodze rozporządzenia, rodzaju i zakresu wsparcia świadczonego w mieszkaniach chronionych oraz warunki kierowania i pobytu w mieszkaniach chronionych. Realizację tej delegacji będzie rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie mieszkań chronionych.

Warunki pobytu w mieszkaniu chronionym w zakresie dostępności pomieszczeń i pokoi mieszkalnych oraz ich wyposażenia uwzględniają podstawowe potrzeby i możliwości osób skierowanych, przy czym jedno mieszkanie chronione przeznaczone jest dla nie mniej niż 3 osób, a minimalna powierzchnia użytkowa dla jednej osoby nie może być mniejsza niż 12 m2.

Projekt rozporządzenia przewiduje, że wsparcie świadczone w mieszkaniach chronionych obejmie:

1. pracę socjalną,
2. poradnictwo specjalistyczne,
3. naukę lub utrzymywanie posiadanego poziomu sprawności w zakresie: samoobsługi, samodzielności życiowej, rozwijania kontaktów społecznych, pełnienia ról społecznych,
4. pomoc w przemieszczaniu się, wykonywaniu czynności niezbędnych w życiu codziennym, realizacji kontaktów społecznych, zagospodarowaniu czasy wolnego oraz ubieganiu się o uzyskanie mieszkania.

Rodzaj i zakres wsparcia w mieszkaniu chronionym jest uzgadniany pomiędzy pracownikiem socjalnym jednostki organizacyjnej pomocy społecznej prowadzącej mieszkanie chronione a osobą ubiegającą się o skierowanie do korzystania z pobytu w mieszkaniu chronionym lub jej przedstawicielem ustawowym.

Projekt rozporządzenia będzie przedmiotem obrad na najbliższym posiedzeniu Zespołu ds. Ochrony Zdrowia i Polityki Społecznej.