Prace społecznie użyteczne to prace organizowane przez gminę w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej, organizacjach lub instytucjach statutowo zajmujących się pomocą charytatywną lub na rzecz społeczności lokalnej, wykonywane przez bezrobotnych bez prawa do zasiłku na skutek skierowania przez starostę. Nowelizacja ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy rozszerzyła katalog osób możliwych do skierowania do realizacji prac społecznie użytecznych o osoby uczestniczące na skutek skierowania powiatowego urzędu pracy w kontrakcie socjalnym, indywidualnym programie usamodzielnienia, lokalnym programie pomocy społecznej lub indywidualnym programie zatrudnienia socjalnego. Pociągnęło to za sobą konieczność wydania nowego aktu wykonawczego.

Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie trybu organizowania prac społecznie użytecznych, którego projekt został przedłożony, zastąpi rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy wydane w dniu 25 października 2005 r. Poza drobnymi zmianami redakcyjno-porządkowymi, różnice w stosunku do aktualnie obowiązującego aktu wykonawczego ograniczają się do rozszerzenia zakresu podmiotowego osób kierowanych do prac społecznie użytecznych.

Procedura pozostaje zatem bez zmian. Gmina w terminie do 31 stycznia każdego roku sporządza roczny plan potrzeb w zakresie wykonywania prac społecznie użytecznych i przesyła go właściwemu miejscowo staroście i kierownikowi ośrodka pomocy społecznej. Starosta zawiera z gminą porozumienie dotyczące wykonywania prac społecznie użytecznych, określające w szczególności liczbę osób uprawnionych, które zostaną skierowane w okresie objętym porozumieniem do wykonywania prac społecznie użytecznych oraz wysokość i terminy refundowania przez starostę z Funduszu Pracy świadczeń wypłaconych osobom uprawnionym z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych. Kierownik ośrodka pomocy społecznej sporządza na postawie porozumienia listę osób uprawnionych, które mogą być skierowane do wykonywania prac społecznie użytecznych i przesyła ją do właściwego miejscowo powiatowego urzędu pracy. Na podstawie listy starosta kieruje poszczególne osoby do wykonywania prac społecznie użytecznych. Świadczenia wypłacone osobom uprawnionym na wniosek gminy są refundowane przez starostę ze środków Funduszu Pracy.