Nowelizacja Kodeksu Pracy: Wyrównanie Szans dla Różnych Form Zatrudnienia.
Obecnie dostęp do wielu uprawnień pracowniczych i stanowisk wymagających określonego stażu pracy mają tylko osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy i stosunków służbowych. Jest to problematyczne dla tych, którzy przez lata pracowali na umowach zlecenia, umowach o świadczenie usług lub prowadzili jednoosobową działalność gospodarczą. Mimo że regularnie płacili podatki i zdobywali doświadczenie zawodowe, ich wysiłki nie są w pełni uznawane w kontekście stażu pracy.
Równe szanse dla wszystkich
Projekt nowelizacji kodeksu pracy dotyczący stażu pracy, który 9 lipca br. trafił do konsultacji społecznych, ma na celu zmianę tej sytuacji. Nowe regulacje mają wyrównać szanse w dostępie do uprawnień pracowniczych i stanowisk dla osób, które prowadzą działalność zarobkową na innych podstawach niż stosunek pracy lub służbowy.
Wliczenie samozatrudnienia i umów zleceń do stażu pracy
Projekt zakłada, że do okresu zatrudnienia będą wliczane:
- okresy prowadzenia pozarolniczej działalności oraz współpracy z osobą prowadzącą taką działalność, za które opłacano składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe lub wypadkowe,
- okresy wykonywania umowy zlecenia, umowy o świadczenie usług, umowy agencyjnej oraz współpracy z osobami realizującymi takie umowy, pod warunkiem podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym,
- okresy działalności zawodowej stanowiącej tytuł do ubezpieczeń społecznych, nawet jeśli nie opłacano składek z powodu różnych zwolnień, np. wsparcia w czasie pandemii COVID-19, ulgi na start czy zwolnienia z obowiązku opłacania składek po przekroczeniu rocznej podstawy wymiaru składek,
- udokumentowane okresy działalności zarobkowej za granicą.
Praktyczne zastosowanie
Okresy te będą potwierdzane zaświadczeniami wydawanymi przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Istotne jest również, że okresy pracy na podstawie umów zlecenia lub świadczenia usług zawartych z obecnym pracodawcą będą wliczane zarówno do ogólnego, jak i zakładowego stażu pracy. W przypadku nakładania się różnych okresów działalności zarobkowej, do stażu pracy będzie wliczany jeden z tych okresów.
Przykłady zastosowania nowych przepisów
Po wejściu w życie nowych przepisów, np. pracownik posiadający 7 lat stażu pracy, po zaliczeniu dodatkowych 4 lat pracy na podstawie umowy zlecenia, uzyska 26 dni urlopu wypoczynkowego zamiast dotychczasowych 20 dni.
Inny przykład: pracownik zatrudniony przez dwa lata na umowę o pracę, wcześniej pracujący przez półtora roku na umowę zlecenia dla tego samego pracodawcy, po zaliczeniu tego okresu do stażu pracy, będzie miał prawo do 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia.
Wprowadzenie nowych przepisów planowane jest na 1 stycznia 2026 r., co oznacza, że od tego dnia okresy pracy na umowach zlecenia, umowach o świadczenie usług oraz prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej będą wliczane do stażu pracy, dając pracownikom dodatkowe uprawnienia.
Nowelizacja kodeksu pracy ma na celu wyrównanie szans dla wszystkich pracowników, bez względu na formę zatrudnienia, co stanowi krok w kierunku sprawiedliwego traktowania wszystkich osób pracujących.
Źródło: MRPiPS