Po raz pierwszy po długiej przerwie spowodowanej pandemią, Zespół ds. Obszarów Wiejskich, Wsi i Rolnictwa Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego zebrał się w formie stacjonarnej na posiedzenie. Czym zajmowano się podczas spotkania w Ministerstwie Rolnictwa?
W porządku obrad znalazło się łącznie siedem punktów.
Ze względu na trwające konsultacje publiczne ws. projektu ustawy o finansowaniu wspólnej polityki rolnej na lata 2023-2027, strona samorządowa spowodowała, że zespół zwróci się do Prezydium Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego o upoważnienie do wydania opinii obiegowej. Samorządowcy argumentowali, że nie chcą opiniować nieostatecznej wersji projektu, choć zaznaczali przy tym, że w obecnej formie jest on do przyjęcia.
Ponieważ samorządy wojewódzkie miały liczne uwagi przesunięto także opiniowanie projektu „ustawy o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego z udziałem Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury na lata 2021–2027” na następne posiedzenie. Wątpliwości budzi przede wszystkim zmiana instytucjonalna polegająca na pozbawieniu województw bycia podmiotem wdrażającym Priorytet 3. i przekazanie tego do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Ustalono, że odbędzie się spotkanie poświęcone temu zagadnieniu, gdzie Ministerstwo Rolnictwa przedstawi pełną argumentację za tą zmianą.
Zespół pozytywnie zaopiniował za to projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy finansowej oraz wysokości stawek tej pomocy na realizację działań w ramach Priorytetu 2 – Wspieranie akwakultury zrównoważonej środowiskowo, zasobooszczędnej, innowacyjnej, konkurencyjnej i opartej na wiedzy zawartego w Programie Operacyjnym „Rybactwo i Morze”.
Ponadto, na zespole stanęły cztery tematy zaproponowane przez Współprzewodniczącego zespołu ze strony samorządowej, Mirosława Lecha. Pierwszy dotyczył wspólnot gruntowych w kontekście zajmowania terenów inwestycyjnych.
Ministerstwo poinformowało, że zbiera aktualnie dane ze starostw w celu weryfikacji prowadzonych postępowań. Związek Gmin Wiejskich RP zapowiedział złożenie wstępnych propozycji legislacyjnych w tym zakresie.
Następnie omówiono kwestię stworzenia w Polsce „Centralnego Rejestru Psów”. Według samorządowców gminnych mógłby on pomóc w egzekwowaniu obowiązków właścicielskich i odzyskiwania choćby części kosztów w przypadku objęcia opieką np. porzuconych zwierząt. Ministerstwo zapowiedziało wydanie w styczniu 2023 r. rozporządzenia, które ma zobowiązywać do rejestracji zwierząt w schroniskach.
Zespół podjął też decyzję o skierowaniu do Prezydium Komisji wystąpienia ws. podjęcia działań ws. rekompensaty za ubytki w dochodach jst z tytułu udzielanych rolnikom ustawowych zwolnień i ulg inwestycyjnych w podatku rolnym. Liczba ulg wzrasta ze względów inwestycyjnych np. w fotowoltaikę. Rozwiązaniem problemu jest w ocenie Mirosława Lecha system rekompensat z budżetu państwa.
Ostatnim zagadnieniem podjętym na posiedzeniu była kwestia lokalizacji wielkich ferm hodowlanych. Mirosław Lech zwrócił uwagę, że w opinii środowisk rolniczych i wiejskich tego typu przedsiębiorstwa powinny być kwalifikowane jako część przemysłu, a nie działalność rolnicza. Mają one często dodatkowo negatywny wpływ na okolicę np. obniżając wartość ziemi. Wiceminister Ryszard Bartosik potwierdził, że dostrzega kwestię, natomiast w obecnej sytuacji rząd musi chronić produkcję żywności w kraju, ponadto widać trend do koncentracji produkcji. Przyznano jednak, że należy rozważyć zmianę prawną polegającą na kwalifikacji przedsiębiorstw od pewnego poziomu produkcji jako działalności przemysłowej. Związek Gmin zapowiedział przedstawienie w przyszłości opinii osób, które stykają się z problemem bezpośrednio jako mieszkańcy okolic w pobliżu tego typu zakładów.