37 projektów aktów prawnych z pozytywną opinią, dwa z negatywną, dwa odesłane na zespoły – to bilans ostatniego posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Spotkanie odbyło się 22 czerwca br. w siedzibie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Obradom współprzewodniczyli – Sebastian Chwałek, podsekretarz stanu w resorcie administracji i spraw wewnętrznych oraz Andrzej Porawski, sekretarz strony samorządowej, dyrektor biura Związku Miast Polskich.

Związek Powiatów Polskich reprezentowali: Zbigniew Deptuła, członek zarządu ZPP, starosta makowski oraz Grzegorz Kubalski, zastępca dyrektora biura ZPP.

Zarządzanie oświatą - filozofia to podstawa

Najważniejszym punktem posiedzenia okazała się sprawa nowelizacji ustawy o systemie oświaty. Chodzi o zawarty w druku sejmowym nr 559 projekt, który zmienia zasady egzaminowania uczniów na każdym etapie kształcenia. Był on już dyskutowany w ramach Komisji Wspólnej oraz jej zespołów roboczych i zyskał pozytywną opinię strony samorządowej. Jednak posłowie wprowadzili do niego ważne i nieuzgodnione ze stroną samorządową poprawki. Do tego takie postępowanie zyskało aprobatę resortu edukacji.

Dlatego strona samorządowa starała się wyjaśnić, czy stało się tak przez pomyłkę czy też celowo.

- Związek Powiatów Polskich wyraża niepokój wobec dorzucania do przepisów regulujących kwestie oświatowe daleko idących zmian w funkcjonowaniu samorządu terytorialnego w trybie poprawek poselskich i akceptowanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej – mówił dyrektor Grzegorz Kubalski. – Czy samorządy mają przyjąć, że taki tryb zmian prawa oświatowego będzie obowiązującym kierunkiem ograniczania wpływu samorządu terytorialnego na funkcjonowanie oświaty, czy jest to tylko wypadek przy pracy – dopytywał. Powoływał się przy tym na obietnice minister edukacji Anny Zalewskiej złożone podczas Ogólnopolskiej Debaty Oświatowej, która odbyła się 2 czerwca w Warszawie. Wtedy to szefowa resortu edukacji zapewniała samorządowców, że zmiany prawa nie będą dokonywały się przy pomocy posłów i tym samym bez konsultacji ze stroną samorządową.

Jednakże już 20 dni później odpowiadająca na pytanie Grzegorza Kubalskiego wiceminister edukacji Teresa Wargocka wyraźnie podała, że zgłoszone przez posłów poprawki są zgodne z intencją rządu i że gdyby nie zostały wniesione już teraz, to i tak tej treści zmiany wprowadzone zostałyby z inicjatywy rządu w późniejszym terminie.

– Odpowiedzialność rządu, ministerstwa nad projektem kończy się w momencie, w którym zostaje on przekazany do Wysokiej Izby – mówiła Teresa Wargocka.

- Nie mogę jednak powiedzieć, że wprowadzone przez posłów poprawki są sprzeczne z oceną ministerstwa, jak powinniśmy formułować współpracę rządu i nadzoru pedagogicznego, zwłaszcza że obecnie relacje pomiędzy dyrektorami szkół i organami prowadzącymi są nieprawidłowe – odpowiadała wiceminister. - Poselskie zmiany to przywrócenie równowagi w zarządzaniu szkołami – kontynuowała.

Taka reakcja przedstawicieli resortu edukacji została jednoznacznie odebrana przez samorządowców.

– Dziękuję za to jasne przedstawienie filozofii przyjętej przez Ministerstwo Edukacji Narodowej – skonkludował Andrzej Porawski. – Skoro samorząd systematycznie traci wpływ na zarządzanie szkolnictwem na rzecz administracji rządowej, to może należy zmienić jego charakter z zadania własnego na – przynajmniej w części – zlecony – zastanawiał się.- Może powinniśmy tego rodzaju wniosek sformułować. Nadal my ponosimy odpowiedzialność organizacyjną i finansową a coraz mniej mamy do powiedzenia – podnosił.

- Filozofia jest najważniejsza. Ta jest filozofią współpracy samorządu i rządu – ripostowała Teresa Wargocka.

- Tworzenie filozofii, w której kto inny będzie odpowiedzialny za podejmowanie decyzji a kto inny za jej finansowanie jest najprostszą drogą do rozłożenia budżetów jednostek samorządu terytorialnego – komentował Grzegorz Kubalski. W jego ocenie postawiony chwilę wcześniej przez Andrzeja Porawskiego postulat zmiany charakteru zadania jest zbyt daleko idący, gdyż może doprowadzić do ostatecznego pogrzebu samorządu terytorialnego w Polsce i przetworzenia go na system rad narodowych. Właśnie przez filozofię.

– Nie uchylamy się od współpracy z Ministerstwem Edukacji Narodowej i będziemy nadal poszukiwać jak najlepszych rozwiązań w interesie tego, co jest potrzebne do funkcjonowania oświaty – zapewniał dyrektor Kubalski.

Prawo łowieckie nieakceptowalne

Dużo uwagi zebrani poświęcili także projektowi ustawy nowelizującej prawo łowieckie, który w efekcie uzyskał negatywną opinię strony samorządowej. Przedstawiciele samorządów krytykowali projekt ze względu na zawarte w nim zbyt krótkie i nierealne do wykonania terminy, zgodnie z którymi dokonany ma być nowy podział województw na obwody. Adam Struzik, marszałek województwa mazowieckiego, wiceprezes Związku Województw RP sugerował wyznaczenie na to czasu do końca przyszłego roku.

Wskazywał też na problemy finansowe, które niesie za sobą wejście w życie prawa łowieckiego w projektowanej formie - wbrew uzasadnieniu do projektu, zgodnie z którym samorządy nie poniosą żadnych skutków finansowych. – Nakład pracy związany z nowym podziałem województw na obwody łowieckie i klasyfikacja tego obwodu spowoduje konieczność zwiększenia liczby osób, które wykonują zadania z zakresu łowiecka, a co za tym idzie konieczność wypłacenia im stosownych wynagrodzeń. Ta ustawa powinna to uwzględniać – tłumaczył. Mimo, że zadanie ma być jednorazowe, to jednak każda zmiana czy aktualizacja podziału województwa na obwody spowoduje konieczność powtórzenia procedury a tym samym poniesienia jej. - Wbrew temu, co mówi ministerstwo nie jest to nowe zadanie, nowe są procedury niosące konieczność wykonywania szeregu czynności po stronie województw – zapewniał marszałek.

Krzysztof Iwaniuk, wiceprzewodniczący zarządu Związku Gmin Wiejskich RP, wójt gminy Terespol przypomniał jeszcze o konieczności zwrócenia uwagi problem szacowania odszkodowań wypłacanych rolnikom za szkody łowieckie. - Jak wojewodowie będą je szacować. Wojewoda jest daleko? – zauważał. – Czy rolnicy mogą domagać się całości? – dopytywał.

Usłyszanych argumentów tych nie przyjmował wiceminister środowiska Mariusz Gajda. Przypominał, że omawiany projekt jest wypełnieniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Jego zdaniem administracja nie może działać opieszale, dlatego musi wykonać zadanie w wyznaczonych terminach. Musi działać sprawnie, czego zwłaszcza w urzędach marszałkowskich nie ma. Kwestionował ponadto gotowość samorządów do wykonania zadania. – Obwody zostaną wyznaczone na nowo, ale w tych samych miejscach, więc to nie powinno stanowić obciążenia dla marszałka – mówił. Zaś odpowiedzialność wojewody pozwoli na uniknięcie obciążania kół łowieckich w całości odpowiedzialnością za szkody. - W przeciwnym razie przetrwają tylko te kola, które są bardzo bogate – przekonywał minister. Inaczej skutki finansowe oceniał senator Piotr Zientarski. Nie zgadzał się z  tym, że samorządy ich nie poniosą. Przypomniał, że Wyrok Trybunału Konstytucyjnego nie rozstrzygał tej kwestii i rozwiązanie można wprowadzić na różne sposoby. – Pośpiechem nie możemy się tłumaczyć i powinniśmy brać tu pod uwagę opinię strony samorządowej, która zasługuje na co najmniej poważne potraktowanie – podnosił.

Strona samorządowa złożyła też na ręce wiceministra administracji i spraw wewnętrznych wniosek o to, aby podjął inicjatywę w sprawie zaliczenia budowy spopielarni zwłok jako przedsięwzięcia, które wymaga oceny oddziaływania na środowisko. Samorządowcy zwrócili się ponadto z prośbą o wsparcie w sprawie odrzucenia senackiej poprawki nr 109 do prawa o zamówieniach publicznych.

Pełna lista projektów, które uzyskały pozytywną opinię:

1. Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji w sprawie zakresu i warunków korzystania z elektronicznej platformy usług administracji publicznej,
2. Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji w sprawie zasad i warunków potwierdzania, przedłużania ważności, unieważniania oraz wykorzystania profilu zaufanego elektronicznej platformy usług administracji publicznej,
3. Projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie Krajowych Ram Interoperacyjności, minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w postaci elektronicznej oraz minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych,
4. Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji w sprawie szczegółowych warunków organizacyjnych i technicznych, które powinien spełniać system teleinformatyczny służący do identyfikacji użytkowników,
5. Projekt rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie sporządzania i doręczania dokumentów elektronicznych oraz udostępniania formularzy, wzorów i kopii dokumentów elektronicznych,
6. Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji w sprawie wymagań technicznych i jakościowych w zakresie standardów przesyłanych danych do centralnej ewidencji posiadaczy kart parkingowych,
7. Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji w sprawie wyjaśniania niezgodności w danych zgromadzonych w centralnej ewidencji posiadaczy kart parkingowych,
8. Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji w sprawie wzoru wniosku o udostępnienie danych z centralnej ewidencji kierowców,
9. Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji w sprawie wzoru wniosku o udostępnienie danych z centralnej ewidencji pojazdów,
10. Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa zmieniającego rozporządzenie w sprawie egzaminowania osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez egzaminatorów oraz wzorów dokumentów stosowanych w tych sprawach,
11. Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa zmieniającego rozporządzenie w sprawie wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami,
12. Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa zmieniającego rozporządzenie w sprawie szkolenia osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, instruktorów i wykładowców,
13. Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa zmieniającego rozporządzenie w sprawie określania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków,
14. Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg krajowych,
15. Projekt  rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa w sprawie pozbawienia dróg kategorii dróg krajowych,
16. Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa w sprawie uzyskiwania uprawnień przez instruktorów i wykładowców, opłat oraz wzorów dokumentów stosowanych w tych sprawach, a także stawek wynagrodzenia członków komisji,
17. Projekt  rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa w sprawie wzorów: wniosku o pozwolenie na budowę lub rozbiórkę, zgłoszenia budowy lub przebudowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego, oświadczenia o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane,  oraz  decyzji o pozwoleniu na budowę lub rozbiórkę,
18. Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa zmieniające rozporządzenie w sprawie wysokości opłat za wydanie dokumentów związanych z wykonywaniem publicznego transportu zbiorowego oraz wzorów tych dokumentów,
19. Projekt rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie wysokości kwoty bazowej stanowiącej podstawę ustalenia wysokości dotacji na finansowanie zadania polegającego na udzielaniu nieodpłatnej pomocy prawnej ,
20. Projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie działań naprawczych,
21. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju w sprawie wykazu gmin, którym przysługuje część rekompensująca subwencji ogólnej za rok 2015,
22. Projekt ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego,
23. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wzorów dokumentów stosowanych w egzekucji należności pieniężnych,
24. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie postępowania wierzycieli należności pieniężnych,
25. Projekt  rozporządzenia Ministra Rodziny Pracy i Polityki Społecznej w sprawie kolegiów pracowników służb społecznych,
26. Projekt rozporządzenia Ministra Rodziny Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowego przeznaczenia, warunków i trybu udzielania przez Agencję Rynku Rolnego wypłat w ramach realizacji Programu Operacyjnego „Pomoc żywieniowa 2014-2020”,
27. Projekt rozporządzenia Ministra Rodziny Pracy i Polityki Społecznej w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego,
28. Projekt Informacji o funkcjonowaniu spółdzielni socjalnych działających na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych za okres 2014-2025",
29. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełniać środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach,
30. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia o zmianie rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego,
31. Projekt  ustawy o zmianie ustawy o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
32. Projekt  rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020,
33. Projekt  rozporządzenia Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy finansowej na realizację operacji w ramach działań wsparcie przygotowawcze i realizacja lokalnych strategii rozwoju kierowanych przez społeczność, w tym koszty bieżące i aktywizacja, objętych priorytetem 4 „Zwiększenie zatrudnienia i spójności terytorialnej” zawartym w Programie Operacyjnym „Rybactwo i Morze”,
34. Projekt  uchwały Rady Ministrów w sprawie Rządowego programu pomocy uczniom w 2015 r. – „Wyprawka szkolna” wraz z programem,
35. Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy finansowej uczniom na zakup podręczników i materiałów edukacyjnych,
36. Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej zmieniającego rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach,
37. Projekt rozporządzenia w sprawie prowadzenia oceny zanieczyszczenia powierzchni ziemi.

Negatywna opinia:

1. Projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo łowieckie,
2. Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (ze względu na brak dochowania zasady polityki spójności w tym akcie - samorząd wojewódzki na podstawie innych przepisów odpowiada za politykę zdrowotną w regionie, ten projekt takiej roli samorządu nie przewiduje).

Projekty odesłane na zespoły:

1. Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji w sprawie udostępniania kanału technologicznego przez zarządców dróg publicznych oraz wysokości stawek opłat za udostępnianie kanału technologicznego - strona samorządowa nie wydała na posiedzeniu plenarnym  pozytywnej opinii ze względu na kontrowersje wokół stawek opłat. Dlatego sprawą zajmie się zespół ds. społeczeństwa informacyjnego z możliwością udziału członków zespołu ds. finansów, który upoważniono do wydania wiążącej opinii.
2. Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie zmiany granic gmin  - strona rządowa chciała, aby zespół ustrojowy Komisji wydał opinię wiążącą w sprawie, natomiast samorządowa zgodziła się, aby projekt ten wrócił na zespoły: ustrojowy oraz obszarów miejskich i metropolitalnym i to z tym zastrzeżeniem, że projekt ten ze względu na swoją wagę wróci na najbliższe posiedzenie plenarne KWRiST. – W tym oku mamy kilka spraw o charakterze kontrowersyjnym, dlatego chcemy mieć możliwość wypowiedzenia się – argumentował Andrzej Porawski.

Kolejne posiedzenie Komisji Wspólnej zaplanowano na 20 lipca br.