Odmowa zwrotu zatrzymanego prawa jazdy powinna być dokonana w drodze decyzji.
wyrok WSA w Warszawie z dnia 16 lipca 2014 roku, sygn. VIII SA/Wa 190/14
W przywołanej sprawie rozpatrywanej przez warszawski WSA oprócz problemu związanego z zasadnością odmowy zwrotu zatrzymanego prawa jazdy istotna była forma prawna, w jakiej należy tego dokonać. Przepisy art. 102 ust. 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 roku o kierujących pojazdami nie przesądzają bowiem tej kwestii. W efekcie właściwy starosta ograniczył się do wysłania osobie, której prawo jazdy zostało zatrzymane, pisma informującego, że zwrot prawa jazdy nie nastąpi.
Analizując przywołany przepis Sąd uznał, że zachowanie organu, poprzez "zwrot zatrzymanego prawa jazdy", czyli dokonanie działania w formie zwrotu - inaczej mówiąc oddanie prawa jazdy - jest czynnością materialno-techniczną. Przez dokonanie czynności zwrotu zatrzymanego prawa jazdy, jego oddanie osobie uprawnionej, organ podejmuje działanie (zachowanie) w ramach sprawy administracyjnej, w drodze czynności materialno-technicznej. W takich okolicznościach zwrot zatrzymanego prawa jazdy umożliwia uprawnionemu prowadzenie pojazdów bez konieczności spełnienia dodatkowych warunków i umożliwia kontynuowanie uprawnienia wynikającego z prawa jazdy.
Skoro jednak zwrot zatrzymanego prawa jazdy (oddanie uprawnionemu prawa jazdy) wywołuje skutek prawny drogą faktów, poprzez dokonanie czynności, to w takiej formie nie może nastąpić odmowa zwrotu zatrzymanego prawa jazdy z przyczyn merytorycznych, a w konsekwencji odmowa kontynuacji przyznanego uprawnienia. W wyniku odmowy zwrotu skarżącemu prawa jazdy określonej kategorii zostaje on bowiem pozbawiony możliwości wykonywania określonych czynności, do których wcześniej nabył uprawnienia. Taka czynność wkracza więc w sferę zakresu uprawnień, jakie posiada skarżący. Oznacza to jednak, że w świetle art. 1 pkt 1 i art. 104 Kodeksu Postępowania Administracyjnego, negatywne, merytoryczne „rozstrzygnięcie” sprawy administracyjnej, o której załatwienie wnosi strona mająca w tym interes prawny, winna być dokonana w drodze decyzji. Przepis art. 104 § 1 KPA stanowi, że organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba, że przepisy kodeksu stanowią inaczej. Jeżeli organ stoi na stanowisku, że nie zostały spełnione przesłanki do zwrotu zatrzymanego prawa jazdy i powołując się w tej materii na normy prawa materialnego odmawia zwrotu zatrzymanego prawa jazdy, tj. odmawia dokonania czynności materialno-technicznej z przyczyn merytorycznych, to takie władcze narzucenie swojego stanowiska powinno być dokonane w drodze decyzji, jako aktu władzy.
