Jak wyliczyć świadczenie urlopowe dla nauczycieli w 2023 r.? Kiedy samorządy otrzymają środki na uzupełnienie części oświatowej subwencji ogólnej? Co z finansowaniem szkół ponadpodstawowych w latach 2024 i 2025? O te właśnie kwestie Związek Powiatów Polskich zapytał Ministerstwo Edukacji i Nauki, a resort udzielił odpowiedzi.
O co konkretnie chodziło? Zapraszamy do lektury.
Uzupełnienie części oświatowej subwencji ogólnej
Zgodnie z art. 3 pkt 3 ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023 oraz niektórych innych ustaw, równowartość dokonanych odpisów i zwiększeń naliczonych na rok 2023 pracodawca przekazuje na rachunek bankowy Funduszu w terminie do dnia 30 września 2023 r. Natomiast w myśl art. 4 ww. ustawy (który dodaje do ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego art. 70o ust. 2 pkt 5), JST otrzymają w 2023 r. kwotę 147 866 tys. zł na uzupełnienie części oświatowej subwencji ogólnej w związku ze zwiększeniem odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych.
Z punktu widzenia Związku Powiatów Polskich istotną kwestią jest to, kiedy samorządy otrzymają te środki i tego właśnie dotyczyło jedno z pytań Związku skierowane do MEiN.
Co odpowiedział resort? Podział ww. środków został dokonany przez MEiN proporcjonalnie do liczby etatów nauczycieli, o których mowa w § 1 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia z dnia 22 grudnia 2022 r. w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2023 z wyłączeniem osób niebędących nauczycielami zatrudnionych zgodnie z art. 15 ust. 6 Prawa oświatowego.
MEiN wystąpił do Ministra Finansów z wnioskiem o zwiększenie części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2023 jednostkom samorządu terytorialnego wyszczególnionym w załączniku do tego wystąpienia.
Resort edukacji podaje, że ostateczną decyzję o terminie przekazania środków podejmie właśnie Minister Finansów będący dysponentem rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej.
Jak wyliczyć świadczenie urlopowe dla nauczycieli w 2023 r.?
Uzasadnione wątpliwości Związku Powiatów Polskich budził również sposób w jaki należy wyliczyć świadczenie urlopowe dla nauczycieli w roku 2023. Jest to o tyle istotne, że w związku z planowaną zmianą wysokości odpisu na ZFŚS w trakcie roku 2023 w praktyce będą obowiązywały dwie wysokości tego odpisu podstawowego.
Ministerstwo odpowiedziało, że ustawą z 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023 oraz niektórych innych ustaw znowelizowany został art. 5l ustawy o ZFŚŚ w sposób skutkujący wzrostem kwoty odpisu podstawowego od dnia 1 lipca 2023 r.
Jak zatem wyliczyć świadczenie urlopowe?
Mając na względzie, że w roku 2023 obowiązują dwie kwoty odpisu podstawowego, świadczenie urlopowe dla nauczycieli powinno być naliczane proporcjonalnie do odpisu podstawowego naliczonego zgodnie z art. 5l ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych – wyjaśnia MEiN.
Co w przypadku wypłaty świadczenia urlopowego przed wejściem w życie ustawy z 7 lipca 2023 r.?
W takiej sytuacji – według resortu edukacji, nauczycielom powinno zostać wypłacone wyrównanie.
Świadczenie urlopowe dla nauczyciela zatrudnionego przez cały rok szkolny w pełnym wymiarze czasu pracy naliczane proporcjonalnie do okresu naliczania odpisu podstawowego wynosi:
- od września 2022 r. do czerwca 2023 r. – 1 385,81 zł
- od lipca 2023 r. do sierpnia 2023 r. – 319,06 zł
Łączna wysokość świadczenia urlopowego w 2023 r. wyniesie zatem 1 704,87 zł.
MEiN podaje, że podobne rozwiązanie zastosowano w 2019 r., kiedy w ciągu roku kalendarzowego podniesiono wysokość odpisu podstawowego na ZFŚS. Pierwsza kwota obowiązywała od 1 stycznia do 31 lipca 2019 r., natomiast druga od 1 sierpnia 2019 r. Wówczas nauczyciele również otrzymali wyrównania świadczenia urlopowego.
Finansowanie szkół ponadpodstawowych
W tym zakresie wątpliwości ZPP związane były m.in. z reformą dotyczącą obniżenia wieku szkolnego.
Reforma ta dotyczyła lat szkolnych 2022/2023 i 2023/2024. Odwrotna sytuacja, związana z wycofaniem reformy wystąpi w przyszłym roku, tj. w roku szkolnym 2024/2025.
W efekcie do szkół ponadpodstawowych trafi rocznik o niższej liczebności, co będzie wiązało się z trudnościami na etapie rekrutacji, jak też tworzenia i prowadzenia kształcenia dla uczniów.
Zdaniem Związku niezbędne jest wdrożenie w algorytmie podziału części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2024 i 2025 mechanizmów korygujących ten stan rzeczy (tj. poprzez przyjęcie dodatkowych wag P zwiększających finansowy standard A na realizację zadań szkolnych dla szkół ponadpodstawowych). W zakresie techników – zdaniem ZPP, wagi rekompensujące powinny objąć dodatkowo jednostki, które prowadzą klasy wielozawodowe.
W odpowiedzi resort edukacji przyznał, że w roku szkolnym 2024/2025 do szkół ponadpodstawowych trafi zmniejszony rocznik klas 8 szkół podstawowych. MEiN rozważa (wzorem lat poprzednich), zastosowanie wskaźników zmniejszających liczbę uczniów w szkołach ponadpodstawowych.
Niestety, na dzień dzisiejszy resort nie ma ustalonych na rok 2024 zasad podziału subwencji oświatowej algorytmem subwencyjnym. Nie jest również znana wysokość kwoty subwencji oświatowej, która zostanie zaprojektowana w budżecie na 2024 rok. Ministerstwo nie dysponuje aktualnymi danymi statystycznymi na rok szkolny 2023/2024 w systemie informacji oświatowej. Oznacza to, że wstępne założenia subwencyjne zostaną zaprezentowane przy okazji naliczania subwencji wstępnej na rok 2024.
W załączniku pismo Ministra Edukacji i Nauki z 17 sierpnia 2023 r.