W art. 42 ust. 6 ustawy Karta Nauczyciela uregulowano kwestię obniżania i zwalniania dyrektorów od obowiązku realizacji zajęć.
Zgodnie z powołanym przepisem dyrektorowi i wicedyrektorowi szkoły oraz nauczycielowi pełniącemu inne stanowisko kierownicze w szkole, a także nauczycielowi, który obowiązki kierownicze pełni w zastępstwie nauczyciela, któremu powierzono stanowisko kierownicze, obniża się tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć w zależności od wielkości i typu szkoły oraz warunków pracy lub zwalnia się ich od obowiązku realizacji zajęć, o których mowa w art. 42 ust. 3.
Powyższa kompetencja przysługuje organowi prowadzącemu, który zgodnie z ust. 7 pkt 2 przywołanego artykułu określa zasady udzielania i rozmiar obniżek, o których mowa w ust. 6, oraz przyznaje zwolnienia od obowiązku realizacji zajęć, o których mowa w ust. 3.
Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z 30 marca 2021 r. (sygn. akt III AUa 934/20) obniżenie tygodniowego wymiaru zajęć bądź zwolnienie od obowiązku realizacji zajęć przez organ prowadzący placówkę (art. 42 ust. 7 KN) nie powoduje, że zmianie ulega podstawa wymiaru czasu pracy, będącego np. kryterium istnienia prawa do rekompensaty z art. 21 ustawy o emeryturach pomostowych. Zgodnie z art. 42 ust. 5 Karty Nauczyciela, praca wykonywana w oparciu o ustalenia z ust. 7 powyższej ustawy jest traktowana, w zakresie uprawnień pracowniczych, jako wykonywana w pełnym wymiarze zajęć. Sąd wskazał, że obniżenie wymiaru zajęć dyrektora lub zwolnienie go od obowiązku realizacji zajęć szkoły jest obligatoryjne, co wynika z brzmienia przepisu ustawy, w świetle którego "dyrektorowi (...) obniża się tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć lub zwalnia się (...)" (art. 42 ust. 6 KN). Z regulacji tej jak podkreślił Sąd wynika, że obniżenie wymiaru pensum dyrektorowi szkoły jest obowiązkiem ustawowym i nie pozostawia w tym zakresie żadnej swobody decyzyjnej organowi prowadzącemu szkołę.
Niektóre uprawnienia pracownicze przysługują nauczycielom w zależności od zatrudnienia w określonym, obowiązującym wymiarze zajęć. Jednakże dyrektor, którego wymiar zajęć został obniżony na powyższej podstawie, jest uznawany za zatrudnionego w pełnym wymiarze w zakresie uprawnień pracowniczych. W przeciwnym wypadku, gdyby pominąć brzmienie art. 42 ust. 5 Karty Nauczyciela, sytuacja dyrektora byłaby w wysokim stopniu grosza od nauczycieli niepełniących powyższej funkcji, gdyż ze względu na obligatoryjne obniżenie wymiaru nigdy nie mógłby go dotyczyć "pełen wymiar zajęć".
Źródło: LEX
