Niewątpliwie do rodziców niepełnosprawnego ucznia należy wybór właściwej szkoły dla swego dziecka, co gwarantuje im art. 70 ust. 1i 3Konstytucji, a także do nich należy decyzja czy będądowozićdziecko do szkoły czy teżskorzystająz usługi przygotowanej przez gminę.
Stanowi o tym wyraźnie treśćart. 17 ust. 3a pkt 3w zw. z pkt 1ustawy. Z treści wskazanego przepisu wynika wola ustawodawcy zapewnienia uczniom niepełnosprawnym bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu albo zwrotu kosztów dowozu dziecka do szkoły przez rodzica w celu umożliwienia wypełnienia obowiązku szkolnego i nauki.
Realizacja tego obowiązku spoczywa na gminie. Z treści wskazanego przepisu wynika jednak również, że w sytuacji gdy wybór szkoły dotyczyćnie będzie placówki szkolnej położonej najbliżej, gmina zwolniona jest z obowiązku zapewnienia przewozu lub zwrotu jego kosztów.
W przypadku uczniów niepełnosprawnych pobierających naukęw szkole obowiązek faktycznego dowozu lub zwrotu jego kosztów obejmuje bowiem tylko szkołępołożonąw najbliższej odległości, a nie każdąze szkółwybranych przez rodziców ucznia. Potwierdza takąkonstatacjęanaliza art. 17 ust. 3austawy dokonana poprzez pryzmat jego nowelizacji jakie miały miejsce na przestrzeni lat 1999 - 2007.
W wersji ustawy obowiązującej od 1 stycznia 1999 r. gmina, w ramach realizacji zadańoświatowych, zobowiązana była do zapewnienia uczniom uczęszczającym do publicznych szkółpodstawowych i gimnazjum bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu. W noweli obowiązującej od 21 października 2001 r. ustawodawca ograniczyłten obowiązek gminy do zapewnienia transportu jedynie do najbliższej szkoły podstawowej (gimnazjum lub placówki wymienionej w art. 2 pkt 5ustawy, do której uczeńzostałskierowany). Kolejna nowelizacja obowiązującąod 21 sierpnia 2003 r. pozostawiając warunek najbliższej szkoły lub ośrodka dla dzieci z upośledzeniem umysłowym ze sprzężonymi niepełnosprawnościami rozszerzyła obowiązek gminy obciążając jązwrotem kosztów przejazdu ucznia i opiekuna środkami komunikacji publicznej, jeżeli dowożenie zapewniająrodzice.
W wyniku nowelizacji, która miała miejsce w 2007 r. warunek najbliższej placówki utrzymano w stosunku do szkółpodstawowych i gimnazjum rezygnując z niego natomiast w przypadku transportu lub dowozu dzieci, których upośledzenie sprzężone jest z niepełnosprawnościądo ośrodków umożliwiających realizacjęobowiązku szkolnego i nauki. Ustawodawca zrezygnowałtakże z określenia w ustawie zasad zwrotu kosztów dowozu realizowanego przez rodziców lub opiekunów jako wydatków na komunikacjępublicznąucznia i opiekuna, pozostawiając ustalenie zasad rozliczenia tych kosztów umownym uzgodnieniom pomiędzy gminą, a osobami sprawującymi opiekęnad uczniem i organizującymi jego transport.
Zgodnie z rozstrzygnięciem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 13 kwietnia 2015 r., IV SA/Gl 34/15 , które zapadło na tle powyższych rozważań użyty przez ustawodawcę termin "najbliższa szkoły" odnosi siędo takiej szkoły, która przyjmie ucznia niepełnosprawnego w rzeczywistości pozwalając temu uczniowi na wypełnienie obowiązku nauki.
Źródło: CBOSA