Dodatek funkcyjny jest kolejnym z elementów składowych wynagrodzenia nauczycieli.
Zgodnie z §5 Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy, do uzyskania dodatku funkcyjnego uprawnieni są nauczyciele, którym powierzono:
1) stanowisko dyrektora lub wicedyrektora przedszkola, szkoły, placówki lub innej jednostki organizacyjnej (zakładu kształcenia i placówki doskonalenia nauczycieli, zakładu poprawczego, schroniskach dla nieletnich oraz rodzinnego ośrodka diagnostyczno-konsultacyjnego), albo inne stanowisko kierownicze przewidziane w statucie szkoły, a także
2) sprawowanie funkcji:
a) wychowawcy klasy (w tym także wychowawcy oddziału przedszkolnego zgodnie z Wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 października 2007 r., I OSK 1194/2007),
b) doradcy metodycznego lub nauczyciela-konsultanta,
c) opiekuna stażu.
Opiekun stażu to nauczyciel mianowany albo dyplomowany, którego dyrektor przydzielił do pomocy nauczycielowi stażyście lub kontraktowemu do pomocy w trakcie stażu.
Do jego zadań należy:
- udzielanie podopiecznemu pomocy, w szczególności w przygotowaniu i realizacji planu rozwoju zawodowego w trakcie stażu,
- opracowanie projektu oceny dorobku zawodowego za okres stażu. (art. 9c ust. 4 i 5 KN)
Natomiast nauczyciel – doradca metodyczny zatrudniony w publicznych szkołach i placówkach wykonuje zadania z zakresu doskonalenia zawodowego nauczycieli (§22 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli)
Do zadań nauczyciela-doradcy metodycznego należy w szczególności wspomaganie nauczycieli oraz rad pedagogicznych w:
- planowaniu, organizowaniu i badaniu efektów procesu dydaktycznego,
- doborze i adaptacji lub tworzeniu programów nauczania i materiałów dydaktycznych,
- rozwijaniu umiejętności metodycznych,
- podejmowaniu działań innowacyjnych.
Ponadto nauczyciel-doradca metodyczny planuje działania stosownie do potrzeb, we współpracy z placówkami doskonalenia, bibliotekami pedagogicznymi i bibliotekami szkolnymi oraz organami sprawującymi nadzór pedagogiczny.
Zadania doradcy metodycznego powierza nauczycielowi organ prowadzący publiczną szkołę lub placówkę, w uzgodnieniu z dyrektorem szkoły lub placówki, w której nauczyciel jest zatrudniony, po uzyskaniu pozytywnej opinii dyrektora wojewódzkiej placówki doskonalenia, na okres trzech lat, z możliwością przedłużenia powierzenia zadań na kolejny okres nie krótszy niż rok (§ 23 Rozporządzenia).
Rozporządzenie powołane na wstępie, w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy, tworzy zamknięty katalog funkcji, a zarazem warunków koniecznych do nabycia prawa do dodatku funkcyjnego. Warunkami tymi są pełnione przez nauczycieli funkcje wymienione w § 5 cytowanego rozporządzenia. Jego wysokość zależy jedynie od sprawowanej przez nauczyciela funkcji określonej w przedmiotowym rozporządzeniu. Przesłanką nabycia prawa do dodatku funkcyjnego nie mogą być wobec tego niedookreślone i niezwiązane z pełnioną przez nauczyciela funkcją pojęcia.
Szczegółowe warunki przyznawania dodatku funkcyjnego a także wysokość jego stawek określa dla nauczycieli poszczególnych stopni awansu zawodowego, organ prowadzący szkołę będący jednostką samorządu terytorialnego w drodze regulaminu, uwzględniając przewidywaną strukturę zatrudnienia.
Precyzując dodatek funkcyjny w regulaminie, organ prowadzący nie ma zatem prawa ani powielać kwestii uregulowanych już w przepisach powszechnie obowiązujących, ani też wykraczać poza zakres upoważnienia z art. 30 ust. 6 KN. Absolutnie nie może także wskazywać, kiedy dodatek nie przysługuje, jest zawieszany czy też ograniczany.
Dodatek funkcyjny przysługuje nauczycielowi oddzielnie za każdą sprawowaną funkcję czy zajmowane stanowisko, niezależnie od tego, ile stanowisk piastuje lub funkcji sprawuje (Rozstrzygnięcie Nadzorcze Wojewody Podlaskiego z dnia 29 marca 2006 r., PN.II.A.Ch.0911-52/06).
