Podstawą nawiązania stosunku pracy z nauczycielem niebędącym uprzednio pracownikiem szkoły, w której powierzono mu na okres 5 lat szkolnych stanowisko dyrektora, jest umowa o pracę na czas określony (okres zajmowania stanowiska dyrektora szkoły) – stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 maja 2011 r. I PK 267/2010 (LexPolonica nr 2619052).
Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy o systemie oświaty, szkołą lub placówką kieruje nauczyciel mianowany lub dyplomowany, któremu powierzono stanowisko dyrektora szkoły. W myśl art. 36 ust. 2 tej ustawy, szkołą lub placówką może jednak kierować również osoba niebędąca nauczycielem powołana na stanowisko dyrektora przez organ prowadzący, po zasięgnięciu opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny. W świetle tych przepisów dyrektorem szkoły może zatem zostać zarówno osoba mająca nadany stopień awansu zawodowego nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego: zatrudniona w danej szkole, jak i niepołączona stosunkiem pracy z tym pracodawcą, a także osoba, która w ogóle nie posiada kwalifikacji nauczycielskich. W najnowszym orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że czynności zmierzające do powierzenia stanowiska dyrektora szkoły mają charakter czynności z zakresu prawa pracy, a kandydat na stanowisko dyrektora szkoły wyłoniony w drodze konkursu ma roszczenie o nawiązanie stosunku pracy na tym stanowisku. Akceptując te poglądy, należy jednak dokonać rozróżnienia takiej sytuacji, w której powierza się stanowisko dyrektora nauczycielowi (art. 36 ust. 1 ustawy o systemie oświaty), od takiej, w której osobę niebędącą nauczycielem powołuje się na stanowisko dyrektora (art. 36 ust. 2 ustawy).
Z porównania art. 36 ust. 1 i 2 ustawy o systemie oświaty można wysnuć wniosek, że kandydat na stanowisko dyrektora szkoły, o którym mowa w ust. 1, powinien nie tylko legitymować się określonym stopniem awansu zawodowego (nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego), lecz musi w ogóle być nauczycielem. Bycie „nauczycielem" nie oznacza żadnego osobistego przymiotu kandydata, lecz w świetle art. 5b ustawy o systemie oświaty jest równoznaczne z zatrudnieniem na podstawie przepisów Karty Nauczyciela, która w art. 10 określa tylko dwie możliwe podstawy zatrudniania nauczycieli w stosunku pracy: umowę o pracę bądź mianowanie, nie czyniąc żadnych wyjątków w stosunku do nauczycieli pełniących funkcje kierownicze w szkole. O ile zatem „powołanie" na stanowisko jest podstawą nawiązania stosunku pracy na tym stanowisku z osobą niebędącą nauczycielem (można mieć jedynie wątpliwości, czy z użycia przez ustawodawcę czasownika „powoływać" płynie wniosek, że osobę niebędącą nauczycielem zatrudnia się na stanowisku dyrektora na podstawie powołania, skoro według art. 5d ustawy o systemie oświaty dyrektor szkoły niebędący nauczycielem ma status pracownika samorządowego, a ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. 2008 r. Nr 223 poz. 1458 ze zm.); zawiera wyczerpujący katalog stanowisk obsadzanych w drodze powołania i nie należy do nich stanowisko dyrektora szkoły), o tyle powierzenie stanowiska nie jest aktem nawiązania stosunku pracy na stanowisku dyrektora szkoły, niezależnie od tego, czy stanowisko to powierza się nauczycielowi zatrudnionemu w danej szkole, czy też nauczycielowi niepozostającemu uprzednio w stosunku pracy z tą szkołą. Stanowisko dyrektora powierza się bowiem nauczycielowi, czyli jak wskazano wyżej osobie zatrudnionej w takim charakterze na podstawie przepisów Karty Nauczyciela.
Jeżeli zatem konkurs na stanowisko dyrektora szkoły wygrywa osoba posiadająca kwalifikacje nauczycielskie, uprzednio niezatrudniona w tej szkole, to do nawiązania z nią stosunku pracy dochodzi na podstawie właściwych przepisów Karty Nauczyciela (art. 10), z tym że treść tego stosunku pracy należy oceniać z uwzględnieniem okoliczności powierzenia stanowiska dyrektora szkoły. Inaczej rzecz ujmując, podstawą nawiązania stosunku pracy z osobą posiadającą kwalifikacje nauczycielskie i stopień awansu zawodowego nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego, która wygrała konkurs na stanowisko dyrektora szkoły, jest w każdej sytuacji art. 10 Karty Nauczyciela, z tym że powierzenie stanowiska dyrektora nauczycielowi zatrudnionemu dotychczas w szkole jest tylko okresową zmianą dotychczasowych warunków zatrudnienia, zaś w odniesieniu do osoby niepozostającej w stosunku pracy z daną szkołą, powierzenie stanowiska dyrektora musi być poprzedzone nawiązaniem nauczycielskiego stosunku pracy, jednakże przy uwzględnieniu, że taka potrzeba wynika z powierzenia nauczycielowi stanowiska dyrektora na czas określony.
