Tytułowa teza wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku. W prezentowanej sprawie odmówiono wydania zaświadczenia z uwagi na to, że ustawodawca w art. 1 ust. 2 powołanej ustawy zdefiniował, jakie grunty należy rozumieć przez grunty zabudowane na cele mieszkaniowe – natomiast na nieruchomości stanowiącej przedmiot sprawy położony jest budynek nieujawniony w ewidencji gruntów i budynków, przeznaczony na cele turystyczne. Sąd jednak nie podzielił stanowiska organów. Dlaczego?
Zdaniem Sądu punktem wyjścia do ustalenia tego, czy dana nieruchomość jest zabudowana budynkami mieszkalnymi, powinny być zapisy zawarte w ewidencji gruntów i budynków. Sad przypomniał o tym, że zgodnie z art. 21 ust. 1 P.g.k. podstawę planowania gospodarczego, planowania przestrzennego, wymiaru podatków i świadczeń, oznaczania nieruchomości w księgach wieczystych, statystyki publicznej, gospodarki nieruchomościami oraz ewidencji gospodarstw rolnych stanowią dane zawarte właśnie w ewidencji gruntów i budynków.
W omawianej sprawie organy obu instancji stwierdzając brak zaistnienia przesłanki z art. 1 ust. 2 ustawy, tj. ustalając, że działkę zabudowano na cele inne niż mieszkaniowe, oparły się na treści wyroku Sądu Rejonowego ze stycznia 2013 r., wskazującego na zasadność utrzymania na spornej nieruchomości 2% stawki opłaty za użytkowanie wieczyste, czyli stawki dla nieruchomości, na których prowadzi się działalność turystyczną. Nadto powołały się na okoliczności związane z postępowaniem karnym w sprawie dokonanego w październiku 2010 r. podrobienia w celu użycia za autentyczny dokumentu w postaci projektu budowlanego, dotyczącego zmiany sposobu użytkowania położonego na spornej nieruchomości budynku rekreacyjno-mieszkalnego na budynek mieszkalny, umorzonego z powodu niewykrycia sprawcy. Odwołano się również do wyników wizji lokalnej stanu budynku przeprowadzonej w 2012 r. Za istotny dowód w sprawie organy uznały także wydruki ze stron internetowych dotyczących wynajmowania pokoi na cele turystyczne w przedmiotowym budynku.
Według Sądu organy w sposób nieuzasadniony odstąpiły od weryfikacji wpisów w ewidencji gruntów i budynków oraz treści księgi wieczystej prowadzonej dla wskazanej nieruchomości, które zasadniczo winny mieć znaczenie pierwszorzędne dla oceny charakteru zabudowy gruntu w rozumieniu art. 1 ust. 2 ustawy, a oparły się na okolicznościach, które nie mogły mieć decydującego znaczenia w tym zakresie. Jak stwierdził Sąd, w postępowaniu o wydanie zaświadczenia o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności organ proceduje w oparciu o dane aktualne wynikające z ewidencji gruntów i budynków – zatem nawet jeżeli inne okoliczności wskazują na niezgodność stanu faktycznego ze stanem ujawnionym w ewidencji, rozstrzygające znaczenia mają zapisy ewidencyjne. Sąd podkreślił także, że z treści art. 22 ust. 2 P.g.k. wynika obowiązek aktualizacji danych wpisanych do ewidencji gruntów i budynków – tak, aby aktualne było domniemanie ich zgodności z rzeczywistym stanem. W ocenie WSA organy w każdym przypadku niezgodności danych wpisanych do ewidencji z rzeczywistym stanem zobowiązane są do uwzględniania w odpowiednim do tego trybie zmian mających wpływ na treść danych wpisanych do ewidencji gruntów i budynków, mogąc doprowadzić do zrewidowania aktualnych ustaleń, wynikających z tego rejestru. W przeciwnym razie, jeśli brak jest podstaw do takiej aktualizacji, wydają zaświadczenie w oparciu o dane wynikające z tego rejestru – orzekł Sąd.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 5 stycznia 2021 r., II SA/Gd 525/20
Źródło: CBOSA
