Rozważania w temacie możliwości potraktowania parkingu jako oddzielnej drogi, którą można by zaliczyć do kategorii dróg gminnych poczynił niedawno Wojewoda Podkarpacki, stwierdzając nieważność uchwały rady gminy.
Rada „uznaje” parking za drogę
Organ stanowiący jednej z gmin zaliczył w drodze uchwały istniejący parking wyposażony w stanowiska postojowe do kategorii dróg gminnych.
Co równie istotne, rada nie przedłożyła uzasadnienia do przedmiotowej uchwały, w którym wskazałaby na przesłanki pozwalające zaliczyć parking do kategorii dróg publicznych. Do uchwały została załączona mapa, z której wynika, że wprawdzie z parkingu co do zasady mogą korzystać uczestnicy ruchu drogowego i stanowi to udogodnienie dla kierujących, jednakże jego charakter nie uzasadnia zakwalifikowania go do wyposażenia drogi, bowiem zapewnia on obsługę pobliskich budynków i ma charakter wewnętrzny.
Co mówią przepisy?
Organ nadzoru zwrócił uwagę na szereg przepisów, w tym na ustawę o drogach publicznych (udp). Zgodnie z art. 7 tej ustawy do dróg gminnych zalicza się drogi o znaczeniu lokalnym niezaliczone do innych kategorii, stanowiące uzupełniającą sieć dróg służących miejscowym potrzebom, z wyłączeniem dróg wewnętrznych. Zaliczenie to następuje w drodze uchwały rady gminy po zasięgnięciu opinii właściwego zarządu powiatu.
Kolejno, stosownie do art. 4 pkt 2 udp, droga to budowla składająca się z części i urządzeń drogi, budowli ziemnych, lub drogowych obiektów inżynierskich, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 7 Prawa budowlanego, stanowiąca całość techniczno-użytkową, usytuowaną w pasie drogowym i przeznaczoną do ruchu lub postoju pojazdów, ruchu pieszych, ruchu osób poruszających się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt.
Wskazanie funkcji postojowej w odniesieniu do definicji drogi z art. 4 pkt 2 odnosi się do miejsc postojowych (tzw. zatoczek), jakie tworzy się między samą jezdnią a chodnikiem.
W tym właśnie zakresie takie miejsca postojowe istotnie regulują dynamikę ruchu drogowego, czego nie można odnieść do parkowania na odrębnej, wydzielonej działce, z której dostęp do drogi publicznej nie jest nieskrępowany.
Droga to nie parking
Wojewoda zaznaczył, że ustawodawca w art. 8 ust. 1 udp wyraźnie odróżnił drogę od parkingu, jako samodzielnej formy szeroko rozumianej infrastruktury drogowej. Dodatkowo, powołując się na poglądy wyrażone w orzecznictwie, organ wskazał, że parking i droga służą różnym celom, a także, że parking nie obsługuje i nie zabezpiecza ruchu drogowego w rozumieniu udp (zob. wyroki: WSA w Gorzowie Wlkp., sygn. akt I SA/Go 176/13, WSA w Poznaniu, sygn. akt III SA/Po 92/18 oraz NSA, sygn. akt II FSK 166/12).
Kiedy parking może być drogą publiczną?
Odpowiadając na tak postawione pytanie Wojewoda wskazał na motywy uzasadnienia prawnego wyroku WSA w Warszawie (sygn. akt VII SA/Wa 820/13), gdzie zwrócono uwagę na różnicę między parkingiem obsługującym budynek na nieruchomości przylegającej do pasa drogowego i zatoką postojową w pasie drogowym obsługującą uczestników ruchu drogowego. Sąd stwierdził, że „zakwalifikowanie takiego parkingu do wyposażenia drogi znajdowałoby uzasadnienie jedynie wówczas, gdyby funkcja parkingu ograniczała się wyłącznie do zapewnienia potrzeb uczestników ruchu, nie zaś łączyła się z innymi funkcjami tego parkingu – np. związanymi z obsługą obiektów znajdujących się w jego sąsiedztwie”.
Podsumowanie
W stanie faktycznym sprawy parking będący przedmiotem uchwały zapewnia obsługę pobliskich budynków i ma charakter drogi wewnętrznej.
Z tego powodu Wojewoda wskazał na art. 8 ust. 1 udp, zgodnie z którym drogi, parkingi oraz place przeznaczone do ruchu pojazdów, niezaliczone do żadnej z kategorii dróg publicznych i niezlokalizowane w pasie drogowym takiej drogi, są drogami zewnętrznymi. Oznacza to, że każda z kategorii dróg powinna spełniać określone wymogi formalno-prawne oraz techniczne. Brak któregokolwiek z tych elementów uzasadnia zaliczenie drogi do dróg wewnętrznych.
W konsekwencji organ nadzoru uznał, że uchwała w sposób oczywisty narusza prawo i stwierdził jej nieważność.
Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Podkarpackiego z 04.04.2024 r., nr: P.II.4131.2.137.2024
Źródło: edziennik.rzeszow.uw.gov.pl