Właściciele i posiadacze zabytków mogą już składać wnioski o dofinansowanie na prace konserwatorskie, restauratorskie i budowlane planowane na rok 2026. Nabór w ramach programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Ochrona zabytków” potrwa do 5 listopada bieżącego roku. Program, z budżetem przekraczającym 201,6 miliona złotych, ma na celu zachowanie i udostępnianie na cele publiczne materialnego dziedzictwa kulturowego Polski.
Ratunek dla cennych obiektów – od małych miejscowości po listę UNESCO
Głównym celem programu jest rewaloryzacja i konserwacja zarówno zabytków nieruchomych, jak i ruchomych. Środki te są kluczowe dla ratowania cennych obiektów, zwłaszcza tych znajdujących się w małych ośrodkach wiejskich i miejskich, które często zmagają się z katastrofalnym stanem technicznym. Program wspiera również najcenniejsze polskie obiekty, w tym te wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO oraz Pomniki Historii.
Prognozowana kwota wydatków w programie wynosi 201 625 000 zł. Z tej sumy przewidziano 171 381 250 zł do rozdysponowania w trybie konkursowym na bieżące prace, a 30 243 750 zł zarezerwowano na zadania rozpatrywane w trybie rezerwy ministerialnej.
Zakres i beneficjenci wsparcia
Program umożliwia ubieganie się o dofinansowanie na szeroki wachlarz działań, pod warunkiem, że dotyczą one zabytku wpisanego do rejestru zabytków. Dofinansowanie można uzyskać na:
- prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków, które będą przeprowadzone w roku udzielenia dotacji;
- wykonania projektu budowlanego, opracowanie programu prac konserwatorskich, sporządzenie ekspertyz technicznych i konserwatorskich wraz z dokumentacją i niezbędnymi badaniami konserwatorskimi w zakresie koniecznym do przeprowadzenia prac przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków, których konieczność wykonania powstała w wyniku powodzi;
- refundacji prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków, przeprowadzonych w okresie 3 lat poprzedzających rok złożenia wniosku.
Wnioski mogą składać podmioty posiadające siedzibę, zakład lub oddział na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
- osoby fizyczne,
- jednostki samorządu terytorialnego,
- inne jednostki organizacyjne będące właścicielem lub posiadaczem zabytku wpisanego do rejestru albo posiadające taki zabytek w trwałym zarządzie.
Terminy kluczowe dla składających wnioski
Wnioski na dofinansowanie prac planowanych w 2026 roku (nabór „Ochrona zabytków nieruchomych i ruchomych 2025” – prace planowane) przyjmowane są od 6 października do 5 listopada bieżącego roku. Właściciele i zarządcy zabytków powinni pamiętać o drugim terminie naboru – ten dedykowany refundacjom prac już zakończonych (nabór „Ochrona zabytków nieruchomych i ruchomych 2025” – refundacje) odbędzie się w marcu 2026 roku.
Źródło: MKiDN