W 2022 roku, według danych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w Polsce istniało 3108 ferm przemysłowych. Obecnie najwięcej z nich znajduje się w pięciu województwach: mazowieckim, wielkopolskim, łódzkim, kujawsko-pomorskim i zachodniopomorskim. W najbliższych latach do grona liderów dołączy Lubelszczyzna oraz Podlasie, gdzie, wedle planów, ma powstać około 200 takich obiektów. Zrzeszenie Gmin Województwa Lubuskiego zwraca uwagę na narastający problem masowego powstawania ferm wielkoprzemysłowych i coraz bardziej uciążliwe i niebezpieczne konsekwencje ich działalności zarówno dla ludzi, jak i środowiska.
Samorządowcy, w stanowisku dotyczącym nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w związku z lokalizacją budowy ferm przemysłowych podkreślają, że aktualnie obowiązujące przepisy prawne nie zapewniają im skutecznych narzędzi do kontrolowania tego typu przedsięwzięć, w dodatku sprzyjają niezrównoważonemu wzrostowi liczby ferm wielkopowierzchniowych. – Decyzje o warunkach zabudowy dla ferm wydawane są wbrew woli społeczności lokalnych. Problem ten dotyka wielu regionów Polski, powodując degradację środowiska i spadek jakości życia mieszkańców – czytamy w Stanowisku Zrzeszenia Gmin Województwa Lubuskiego adresowanym do przedstawicieli Rządu.
Wójtowie zwracają uwagę brak narzędzi prawnych, które pozwoliłyby władzom lokalnym wpływać między innymi na lokalizację ferm: – Obecnie większość ferm wielkoprzemysłowych powstaje na podstawie decyzji o warunkach zabudowy. (…) Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego nie zapewniają pełnej ochrony przed ich ekspansją – inwestorzy skutecznie zaskarżają je wykorzystując luki prawne – podkreślają i zaznaczają, że popierają propozycję wprowadzenia zmian do ustawy z dn. 27 marca 2023 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Wedle jej założeń gminy będą miały obowiązek wyznaczania specjalnych stref dla lokalizacji tego typu inwestycji w planach ogólnych gminy, jak również możliwość blokowania inwestycji niezgodnych z ich polityką przestrzenną.
Sporym problemem gmin są również odpady z ferm przemysłowych. Zdaniem przedstawicieli Zrzeszenia Gmin Województwa Lubuskiego, przepisy regulujące tę kwestię są niewystarczające. Apelują o wprowadzenia zmian legislacyjnych, które uszczegółowiłyby wytyczne dotyczące zarządzania odpadami, nałożyłyby ściślejsze obowiązki związane z zagospodarowaniem nieczystości produkowanych przez trzodę chlewną oraz wprowadziłyby systemowe rozwiązania, ograniczające wpływ odpadów na środowisko naturalne.
Mając na uwadze negatywne skutki istnienia i powstawania nowych ferm przemysłowych, wójtowie wyrażają pełną gotowość do współpracy z administracją rządową oraz inwestorami w celu wypracowania rozwiązań zgodnych z zasadami zrównoważonego rozwoju, które pozwolą chronić środowisko oraz mieszkańców.
Zachęcamy do zapoznania się w pełną treścią Stanowiska Zrzeszenia Gmin Województwa Lubuskiego w sprawie nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w związku z lokalizacją budowy ferm przemysłowych.
