Wojewoda Wielkopolski: regulamin korzystania z miejskich/gminnych obiektów i urządzeń nie może zostać sformułowany dowolnie. Niedozwolone jest m.in. uregulowanie zakresu odpowiedzialności cywilnej za wyrządzone szkody.
Wojewoda w roli organu nadzoru stwierdził nieważność uchwały rady miejskiej, na mocy której ustalono regulamin korzystania z miejscowego obiektu rekreacyjnego. W treści regulacji, obok szczegółowych zasad zachowania się użytkowników miejskiej infrastruktury, wskazano kto ponosić będzie odpowiedzialność za szkody wyrządzone na samorządowym mieniu. Zgodnie z jednym z paragrafów regulaminu, pełną odpowiedzialność za wszelkie zauważone szkody miałaby ponosić osoba, która je wyrządziła. W przypadku dzieci, konsekwencje miałyby obejmować ich rodziców lub opiekunów prawnych.
Ten fragment uchwały został uznany przez Wojewodę za niezgodny z prawem w związku z naruszeniem normy kompetencyjnej określonej w art. 40 ust. 2 pkt. 4 ustawy o samorządzie gminnym. Przepis ten pozwala organom gminy na wydawanie aktów prawa miejscowego w sprawie zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej - tzn. regulaminów obowiązujących użytkowników tychże obiektów i urządzeń. Przepis sformułowany jest dosyć ogólnie, przez co - jak zauważył Wojewoda - stwarza organom gminy dość szerokie pole do uregulowania tych kwestii stosownie do potrzeb. Nie oznacza on jednak nieograniczonej swobody.
Przede wszystkim zauważyć trzeba, że występujące w treści przepisu pojęcie "zasad i trybu" oznacza określenie obowiązującego w danym miejscu porządku, jak i reguł zachowania się służących utrzymaniu bezpieczeństwa i ogólnego ładu. W ramach tego pojęcia nie mieści się natomiast ustalanie czy modyfikowanie zasad odpowiedzialności - czy to cywilnej, czy karnej. Wprowadzenie przez organ takiej regulacji stanowi w ocenie organu nadzoru niedozwolone przekroczenie normy kompetencyjnej naruszające zasadę legalności aktu prawa miejscowego. W uzasadnieniu Wojewoda powołał się na szereg orzeczeń sądowych, w tym wyrok NSA z 9 lutego 2022 r. (sygn. III OSK 4921/21).
Z powodu stwierdzonego powyżej naruszenia normy, doszło do stwierdzenia nieważności uchwały, co pociągnęło za sobą wstrzymanie jej wykonania.
Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Wielkopolskiego z dnia 23 września 2024 r. (sygn. NP-II.4131.1.251.2024.6)