Wojewoda Podlaski: pominięcie przez radę powiatu wskazanych przez ustawę elementów składowych zasad uchwały skutkuje jej nieważnością.
Rada jednego z powiatów na terenie województwa podlaskiego podjęła uchwałę, której przedmiotem było ustalenie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład zasobu mieszkaniowego powiatu. Uchwała w tym przedmiocie jest podejmowana na podstawie przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, która w swoim art. 21 wskazuje niezbędne zasady i kryteria, jakie mają złożyć się na akt podejmowany w takiej sprawie. Choć wspomniana ustawa dotyczy bezpośrednio gmin, to na podstawie art. 20 ust. 4 do stosowania przepisów ustalających takie zasady, upoważnione zostały także inne jednostki samorządu terytorialnego, tj. powiaty.
Obowiązujący radę powiatu art. 21 ust. 3 pkt. 1-6b, wskazuje na niezbędne elementy składowe uchwały w tej sprawie, zobowiązując do określenia w szczególności warunków takich, jak:
- wysokość dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającą oddanie w najem lub podnajem lokalu na czas nieoznaczony i najem socjalny lokalu oraz wysokość dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającą stosowanie obniżek czynszu
- warunki zamieszkiwania kwalifikujące wnioskodawcę do ich poprawy
- kryteria wyboru osób, którym przysługuje pierwszeństwo zawarcia umowy najmu lokalu na czas nieoznaczony i umowy najmu socjalnego lokalu
- warunki dokonywania zamiany lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy oraz zamiany pomiędzy najemcami lokali należących do tego zasobu a osobami zajmującymi lokale w innych zasobach
- tryb rozpatrywania i załatwiania wniosków o najem lokali zawierany na czas nieoznaczony i najem socjalny lokali oraz sposób poddania tych spraw kontroli społecznej
- zasady postępowania w stosunku do osób, które pozostały w lokalu opuszczonym przez najemcę lub w lokalu, w którego najem nie wstąpiły po śmierci najemcy
- warunki, jakie musi spełniać lokal wskazywany dla osób niepełnosprawnych, z uwzględnieniem rzeczywistych potrzeb wynikających z rodzaju niepełnosprawności
- zasady przeznaczania lokali na realizację zadań, o których mowa w art. 4 ust. 2b (zadania związane z pomocą społeczną i wspieraniem rodzin oraz systemem pieczy zastępczej)
Jak wynika z przedstawionej sprawy, rada powiatu podejmując uchwałę, pominęła jednak jedno z powyższych zagadnień. Do przygotowywanego aktu nie zostały wprowadzone kwestie odnoszące się do trybu rozpatrywania i załatwiania wniosków o najem lokali zawierany na czas nieoznaczony, jak i wniosków najem socjalny lokali oraz sposób poddania tych spraw kontroli społecznej.
Wojewoda zwrócił uwagę na użyte w treści przepisu art. 21 ust. 3 sformułowanie "w szczególności". Oznacza ono obowiązek uregulowania powyższych warunków w sposób wyczerpujący i brak możliwości ich pominięcia. W tym kontekście przytoczone zostało także stanowisko NSA wyrażone wyrokiem z 17 listopada 2004 r. (sygn. OSK 883/04), w którym stwierdzono, że pominięcie któregoś z obligatoryjnych elementów uchwały skutkuje brakiem pełnej realizacji upoważnienia ustawowego i rzutuje na zgodność z prawem takiej uchwały. Istotnym naruszeniem prawa jest każdy przejaw niewyczerpania zakresu przedmiotowego przekazanego przez ustawodawcę.
Mając to na względzie, w sytuacji pominięcia przez radę powiatu sposobu poddawania tych spraw kontroli społecznej, Wojewoda jako organ nadzoru miał obowiązek stwierdzić nieważność takiej uchwały.
Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Podlaskiego z dnia 18 września 2024 r. (sygn. NK-II.4131.168.2024.KK) - na rozstrzygnięcie służy skarga do WSA
