WSA w Poznaniu: umieszczenie w planie zagospodarowania przestrzennego ustaleń modyfikujących przepisy wyższego rzędu jest niedopuszczalne podobnie jak wprowadzenie ustaleń sprzecznych z ustawą.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wydał rozstrzygnięcie w sprawie zapoczątkowanej skargą wojewody na uchwałę rady miasta w przedmiocie zmiany planu zagospodarowania przestrzennego terenów rolnych. Rada, ustalając zasady budowy i modernizacji systemów komunikacji i infrastruktury technicznej, dopuściła tymczasowe zaopatrzenie w wodę przy użyciu ujęć indywidualnych, co - zdaniem wojewody - nie odpowiadało brzmieniu ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, zgodnie z którą właściciel nieruchomości korzystający z indywidualnego ujęcia wody nie ma obowiązku przyłączania swojej działki do budowanej sieci wodociągowej. Skarżący zwrócił także uwagę na wymagane prawnie ustalenia, jakich należy poczynić w planie, a których w opisywanej sprawie zabrakło. Mając to na względzie, zgłosił Sądowi, że miasto (gmina) istotnie naruszyło przepisy przez to, że wykroczyło poza przyznany jej zakres delegacji ustawowej, a tym samym dopuściło się nieprawidłowości w przedmiocie działania w granicach i na podstawie prawa.

Sąd rozpoznający sprawę wskazał, że zaskarżona uchwała stanowiąca akt prawa miejscowego w istocie pozostawała w sprzeczności z przepisami wyższego rzędu, naruszając tym samym zasadę hierarchiczności źródeł prawa. Zdaniem Sądu, przez zasady sporządzania planu zagospodarowania przestrzennego rozumie się merytoryczną zawartość, której formę określa ustawa oraz rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Zakres władztwa gminy (miasta) w przedmiocie ustalania planu nie może pozostawać z nimi w sprzeczności.

W przypadku przepisów odnoszących się do utrzymywania czystości, w orzecznictwie dominuje ugruntowany pogląd, zgodnie z którym właściciel nieruchomości ma prawo wykonać swój obowiązek dbałości o utrzymanie porządku poprzez budowę zbiornika bezodpływowego lub przydomowej oczyszczalni ścieków także wtedy, gdy budowa sieci kanalizacyjnej jest planowana jako uzasadniona, lecz nie jest jeszcze realizowana. Nie wynika z tego żaden obowiązek wykonywania przyłączy, co dotyczy również sieci wodociągowej (łącznie te zagadnienia traktuje ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków).

Tym samym, wprowadzając w treści uchwały obowiązek nieznany żadnej ustawie, rada istotnie naruszyła prawo poprzez niedozwoloną modyfikację przepisów wyższego rzędu dokonaną na własny użytek. W takiej sytuacji, zgodnie z dyspozycją art. 147 § 1 p.p.s.a, Sąd stwierdził nieważność uchwały w części, której dotyczyły nieprawidłowości.

Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 18 września 2024 r. (sygn. IV SA/Po 472/24) - orzeczenie nieprawomocne

Źródło: CBOSA