W Polsce przygotowywanych i wprowadzanych jest coraz więcej rozwiązań, które mają na celu poprawę stanu środowiska naturalnego na terenie naszego kraju. Jednym z nich jest plan gospodarki odpadami, który, mimo że funkcjonuje w krajowym systemie prawnym od dłuższego już czasu, cały czas stanowi jeden z podstawowych dokumentów opisujących zagadnienie gospodarowania odpadami.
Czym jest plan gospodarki odpadami?
Właściwie należałoby zacząć od tego, że do czynienia mamy z różnymi planami gospodarki odpadami. Krajowy Plan Gospodarki Odpadami to ogólnopolski dokument zawierający specyficzną dla kraju analizę stanu gospodarki odpadami w Polsce. Zawiera on prognozy zmian, wskazanie celów, a także kierunków działań w zakresie zarządzania odpadami. Uzupełnia go krajowy program zapobiegania powstawaniu odpadów. Wszystko to odbywa się oczywiście zgodnie z obowiązującymi przepisami, a sam dokument, z uwagi na dynamiczne zmiany naszego otoczenia, wymaga aktualizacji nie rzadziej niż co 6 lat.
Z punktu widzenia mieszkańca, większe znaczenie mogą mieć jednak Wojewódzkie Plany Gospodarki Odpadami. Cel i zakres tych dokumentów jest zbliżony do wyżej wspomnianego Krajowego Planu Gospodarki Odpadami, przy czym każdy z nich odnosi się każdorazowo do obszaru danego województwa. To powoduje, że zawiera on często więcej szczegółów i elementów diagnozy sytuacji, odnoszących się bezpośrednio do otoczenia mieszkańców.
Planowanie w gospodarce odpadami - jaki jest cel?
Bez względu na to, na jakim poziomie realizowane jest planowanie, omawiane dokumenty zawierają unormowany przepisami zakres podejmowanych zagadnień. W dużej mierze dotyczy on odpadów komunalnych - masy wytwarzanych odpadów, instalacji, służących ich zagospodarowywaniu oraz polityki fiskalnej w tym zakresie. Analogicznie rozpatrywane są jednak również strumienie odpadów innych niż komunalne np. odpadów niebezpiecznych, opakowaniowych czy chociażby komunalnych osadów ściekowych.
- Nadrzędny cel planu stanowi zapobieganie powstawania odpadów w taki sposób, aby ich problem rozwiązać już u źródła i zapobiegać szkodom środowiskowym - mówi Paweł Binkiewicz z firmy LEMITOR Ochrona Środowiska. - Ponadto ważny element stanowi próba odzyskania surowców i ponowne wykorzystanie odpadów, a przy tym końcowe bezpiecznie i bez szkody dla środowiska unieszkodliwianie tych, których nie udało się inaczej wykorzystać. To ważne, ponieważ w Polsce produkujemy rocznie ok. 13 mln ton odpadów komunalnych. Liczba ta jest zatrważająca, a więc konieczne są starania, aby nasza planeta możliwie najmniej cierpiała - dodaje.
Wdrażając plan gospodarowania odpadami, można skutecznie wpływać na strategie, jakie będą realizowane w praktyce. To trudne zadanie, wszak cele, chociażby w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym oraz podniesienia świadomości ekologicznej wśród społeczeństwa, nie jest łatwo przełożyć na praktyczny wymiar gospodarki odpadami. Chociażby przejawiający się w tym, jak w praktyce mamy segregować odpady i jak ponosić koszty ich unieszkodliwiania.
- Szczytne cele w zakresie gospodarowania odpadami często są nam dobrze znane, gorzej jest z ich praktycznym stosowaniem. I nie jest to zarzut wyłącznie w stosunku do wytwórców odpadów. System gospodarowania nimi jest bardzo złożony, a w szeregu obszarów cały czas mamy deficyt informacji, co często uniemożliwia precyzyjne planowanie i podejmowanie optymalnych w danych warunkach działań - nadmienia Paweł Binkiewicz.
Źródło: IP