Do 20 lutego 2023 r. starostowie oraz prezydenci miast na prawach powiatu mają czas na złożenie do GUS obowiązkowego sprawozdania o lasach prywatnych (osób fizycznych i prawnych) za rok 2022.
Zatem zasadnym jest omówienie, na czym polegają obowiązki starosty w zakresie sprawozdawczości statystycznej.
Organy kontroli często zwracają starostom uwagę na nieprawidłowości w realizacji tego obowiązku. Wśród najczęściej występujących uchybień wskazuje się na przekazywanie sprawozdań z opóźnieniem, wykazywanie danych niezgodnie ze stanem faktycznym w zakresie powierzchni gruntów leśnych ogółem, powierzchni gruntów leśnych objętej aktualnymi UPUL oraz aktualnymi inwentaryzacjami stanu lasów, powierzchni lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa, czy pozyskania drewna.
Kolejną kwestię stanowią porozumienia (art. 5 ust. 3 ustawy o lasach), na mocy których starosta powierza prowadzenie w jego imieniu spraw z zakresu nadzoru nadleśniczemu Lasów Państwowych. Zdarza się bowiem, że porozumienia te nie regulują kwestii przekazywania sprawozdań z działalności nadzorczej nad lasami niepaństwowymi ani przekazywania danych do statystyki publicznej. Zatem brak usystematyzowania przez starostę sposobu przekazywania danych przez nadleśnictwa może skutkować nieścisłościami w umieszczaniu ich w sprawozdaniach.
W efekcie nierzetelna sprawozdawczość może przynieść niewłaściwy obraz nadzoru nad gospodarką leśną prowadzoną w lasach niepaństwowych.
Starosta corocznie musi wywiązać się z wynikającego z art. 30 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej obowiązku przekazywania danych statystycznych dotyczących lasów niepaństwowych. Wskazany przepis zobowiązuje podmioty gospodarki narodowej do przekazania nieodpłatnie danych dotyczących prowadzonej działalności i jej wyników zgodnie z programem badań statystycznych statystyki publicznej oraz w formacie udostępnionym zgodnie z art. 18a ust. 3.
Program badań statystycznych ustala corocznie Rada Ministrów w drodze rozporządzenia.
Aktualny program badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2022 został ustalony rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 19 listopada 2021 r. (Dz. U. z 2021 r. poz. 2303) i doczekał się dwóch nowelizacji: z 13 maja 2022 r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 1070) oraz z 22 września 2022 r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 2018).
Realizując omawiane obowiązki starosta składa sprawozdanie L-03, sporządzane według wzorów publikowanych na stronach internetowych GUS. Przykładowo należy wskazać, że w formularzu sprawozdania za rok 2021 organ musiał ująć m. in. następujące dane:
- powierzchnia gruntów leśnych,
- powierzchnia gruntów leśnych objęta aktualnymi UPUL,
- powierzchnia gruntów leśnych objęta aktualnymi ISL,
- powierzchnia lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa nadzorowana przez: jednostki Lasów Państwowych, parki narodowe, służby powiatu,
- powierzchnia objęta trzebieżami,
- pozyskanie drewna (grubizny).
Należy również pamiętać, że ustawa o statystyce publicznej przewiduje sankcje za niedopełnienie obowiązków. Wśród nich wyróżnić można kary m.in. za przekazanie danych statystycznych niezgodnych ze stanem faktycznym (art. 56), odmowę wykonania obowiązku statystycznego (art. 57), czy przekazanie danych statystycznych po upływie oznaczonego terminu (art. 58).
Reasumując, realizując obowiązek sprawozdawczy za 2022 rok, starostowie muszą pamiętać, by formularze L-03 zostały sporządzone rzetelnie i przekazane do GUS terminowo.
