"Rozbudowa i remont zabytkowego budynku Starostwa Powiatowego w Wejherowie” to jeden z projektów nagrodzonych podczas 27. edycji Ogólnopolskiego Otwartego Konkursu "Modernizacja Roku & Budowa XXI w.". Inicjatywy wspierającej wytyczanie nowych trendów w budownictwie, promującej najlepsze modernizacje i budowy, a którą od lat wspiera także Związek Powiatów Polskich. O etapy realizacji nagrodzonej inwestycji oraz źródłach jej finansowania zapytaliśmy Gabrielę Lisius, Starostę Wejherowskiego.
Proszę powiedzieć skąd pomysł, aby zgłosić tę inwestycję do konkursu? Czym ona się wyróżniała?
Gabriela Lisius: Starostwo Powiatowe w Wejherowie jest obiektem użyteczności publicznej o charakterze zabytkowym i historycznym. Gmach urzędu został wzniesiony w latach 1909-1910. Przez lata budynek pełnił przede wszystkim funkcję administracyjną i stanowił siedzibę władz powiatu. W 1970 r. w wyniku pożaru spłonęła północna cześć dachu Starostwa Powiatowego, po którym w ramach szeroko zakrojonej akcji remontowo-modernizacyjnej zmieniono w znacznym stopniu historyczną bryłę budynku. Po wprowadzeniu dwustopniowego podziału terytorialnego w 1975 r., gmach zmienił swoje przeznaczenie, stając się siedzibą Zespołu Szkół Medycznych, a także Urzędu Rejonowego. Dzięki reformie administracyjnej w 1999 r. budynek ponownie stał się siedzibą władz Powiatu Wejherowskiego.
Inwestycja została zgłoszona do konkursu „Modernizacja Roku & Budowa XXI w.”, ponieważ udało nam się przebudować budynek zgodnie z założonymi celami. W wyniku przeprowadzonych prac powstało trzecie piętro z funkcjonalnym poddaszem i mansardowym dachem, nawiązującym wizualnie do pierwowzoru. W ten sposób nie tylko zwiększyliśmy powierzchnię użytkową obiektu, ale także dostosowaliśmy go do nowych potrzeb, zachowując i podkreślając jednocześnie zabytkowy charakter urzędu. Chcieliśmy ponadto pokazać, że zabytkowe obiekty mogą pełnić nie tylko ważne funkcje w krajobrazie miejskim, ale również ważne funkcje publiczne.
Samorządy terytorialne borykają się z niedostatkiem środków finansowych. Z jakiego źródła skorzystaliście Państwo, aby zrealizować to zadanie? Co podpowiedzielibyście Państwo innym samorządom zainteresowanych pozyskaniem środków na tego typu inwestycje?
Gabriela Lisius: Jednostki samorządu terytorialnego mają ograniczone możliwości budżetowe, dlatego muszą poszukiwać dodatkowych źródeł finansowania, bo jak wiadomo duże inwestycje wymagają ogromnych nakładów finansowych. Powiat Wejherowski od wielu lat skutecznie sięga po środki zewnętrzne z różnych źródeł. Od momentu wejścia Polski do wspólnoty europejskiej pozyskaliśmy do budżetu powiatu blisko 200 mln zł dodatkowych środków na realizację wielu inwestycji infrastrukturalnych i społecznych, które wpłynęły na poprawę jakości życia mieszkańców, zwiększenie bezpieczeństwa ruchu drogowego na terenie powiatu, oraz podniesienie poziomu szkolnictwa zawodowego. Mogę śmiało powiedzieć, że środki unijne zasiliły projekty niemal ze wszystkich obszarów działalności powiatu. Dużym wsparciem przy realizacji kluczowych zadań drogowych na terenie powiatu są także środki pozyskiwane z programów rządowych. To bardzo znacząca pomoc, dzięki której modernizowane są stare i budowane nowe drogi. Z programów rządowych zrealizowane zostały także budowy i modernizacje obiektów szkolnych, co znacznie poprawiło komfort pracy i nauki. Rozbudowa i remont budynku Starostwa Powiatowego również została zrealizowana w około 50% ze środków budżetu państwa, w ramach Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych. Wszystko to wpływa na komfort życia i bezpieczeństwo naszych mieszkańców. Ponadto każdego roku aplikujemy także o środki z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Dzięki pozyskanym funduszom możemy realizować zadania mające na celu poprawę jakości życia osób z niepełnosprawnością. Dziś wyczekujemy kolejnych konkursów, mając przygotowane strategie, plany i dokumentacje. Dlatego zachęcam wszystkie samorządy do aplikowania o środki zewnętrzne, które umożliwiają realizację konkretnych planów i dzięki którym zaoszczędzone środki możemy przeznaczać na kolejne inwestycje służące naszym mieszkańcom.
Każda tego typu inwestycja, poza poprawą estetyki, ma na celu także osiągnięcie innych celów, np. zwiększenie przestrzeni, poprawę dostępności, itp.? Jak to wyglądało u Państwa? Co udało się osiągnąć poprzez tę realizację?
Gabriela Lisius: W chwili powstania powiat wejherowski liczył 169 tys. mieszkańców. Obecnie liczba ludności przekroczyła 230 tys., co oznacza, że w ciągu dwudziestu pięciu lat przybyło ponad 60 tys. mieszkańców. Według prognoz tendencja wzrostowa utrzyma się i w 2035 r. powiat będzie liczył blisko 250 tys. mieszkańców, a w 2050 r. 265 tys. Oczywiście bardzo nas to cieszy, ponieważ wiele powiatów i miast obserwuje spadek liczby ludności. Jednak wiąże się to z przyrostem liczby klientów odwiedzających każdego dnia nasz urząd oraz przybywaniem ilości spraw. Dlatego głównym celem tej inwestycji było dostosowanie budynku do oczekiwań społecznych i wielości realizowanych zadań, podniesienie standardu pracy i jakości świadczonych usług publicznych oraz przywrócenie historycznych walorów architektonicznych budynku Starostwa Powiatowego w Wejherowie. Dzięki rozbudowie zyskaliśmy dodatkową przestrzeń, która była potrzebna do obsługi mieszkańców, dostosowaliśmy budynek do potrzeb osób niepełnosprawnych, podnieśliśmy jakość usług publicznych, skróciliśmy czas obsługi interesantów oraz zapewniliśmy lepsze warunki pracy urzędnikom. Ponadto zamontowaliśmy panele na dachu urzędu, co przyczyniło się do zmniejszenia kosztów energii oraz redukcji emisji szkodliwych substancji do atmosfery. Po rozbudowie gmach Starostwa Powiatowego w Wejherowie stal się niewątpliwie wizytówką miasta.
Jakie kolejne plany inwestycyjne stoją przed Powiatem Wejherowskim? Co Państwo już realizujecie, a do czego się przymierzacie?
Gabriela Lisius: W związku z ciągłym przyrostem mieszkańców, a tym samym uczniów oraz ze względu na duże zainteresowanie młodzieży kierunkami kształcenia w powiatowych placówkach edukacyjnych, a także dostosowanie infrastruktury do trendów demograficznych, w planach mamy kolejne rozbudowy. W bieżącym roku szkolnym 2023/2024 stan uczniów w naszych placówkach ponadpodstawowych przekroczył liczbę 9 tys. Stąd przygotowujemy się obecnie do rozbudowy Powiatowego Zespołu Szkół nr 2 w Rumi, Powiatowego Zespołu Szkół w Redzie oraz Powiatowego Zespołu Szkół nr 4 w Wejherowie. To są bardzo kosztowne inwestycje, dlatego zawsze aplikujemy o środki zewnętrzne. W ramach realizacji tych zadań powstaną nowe sale lekcyjne do nauki przedmiotów zawodowych i ogólnokształcących.
W planach mamy również szereg projektów drogowych poprawiających bezpieczeństwo kierujących i pieszych, w tym przebudowę kolejnego etapu drogi powiatowej na odcinku Luzino – Robakowo, na który już pozyskaliśmy środki zewnętrzne. Wszystkie inwestycje realizujemy z myślą o naszych mieszkańcach, bo najważniejsze są dla nas ich potrzeby i oczekiwania.