- Dotychczasowy system zarządzania turystyką w regionach wykazuje wiele słabości i charakteryzuje się niskim poziomem partycypacji społecznej oraz zbyt szerokim spektrum wskazanych celów i kierunków strategicznych, co powoduje niski poziom realizacji przyjętych działań – mówi dr Danuta Szpilko.
Nasza rozmówczyni za rozprawę doktorską pt.: Foresight jako narzędzie doskonalenia zarządzania turystyką w regionie otrzymała II nagrodę w konkursie im. prof. Michała Kuleszy na najlepsze prace doktorskie i magisterskie dotyczące samorządu terytorialnego obronione w 2016 r.
Dziennik Warto Wiedzieć: Kiedy i gdzie obroniła Pani rozprawę doktorską?
Danuta Szpilko: Rozprawę doktorską obroniłam 23 maja 2016 r. na Wydziale Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Promotorem pracy była dr hab. inż. Joanna Ejdys, prof. nzw. Politechniki Białostockiej.
Zawodowo jestem związana z Wydziałem Zarządzania Politechniki Białostockiej, na którym pracę rozpoczęłam w 2009 roku. Tutaj również ukończyłam studia licencjackie na kierunku turystyka i rekreacja i magisterskie na kierunku zarządzanie oraz odbyłam roczny staż asystencki. Obecnie pracuję na stanowisku adiunkta w Międzynarodowym Chińskim i Środkowo-Wschodnioeuropejskim Instytucie Logistyki i Nauki o Usługach.
Dziennik Warto Wiedzieć: Co skłoniło Panią do wyboru tematu i następnie zgłoszenia się do konkursu?
Danuta Szpilko: Przy wyborze tematu rozprawy doktorskiej kierowałam się swoimi zainteresowaniami naukowymi dotyczącymi badań foresightowych oraz zarządzania turystyką w regionach. Od 2011 roku zajmowałam się tematyką badań foresightowych, aktywnie uczestnicząc w pracach zespołów badawczych realizujących projekty foresightowe pod kierownictwem prof. n. ekon. i n. tech. dr hab. inż. Joanicjusza Nazarko z Politechniki Białostockiej. Byłam członkiem zespołu w projekcie Narodowy Program Foresight – wdrożenie wyników, realizowanym na zlecenie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego przez konsorcjum: Główny Instytut Górnictwa, Społeczna Akademia Nauk – Instytut Badań nad Przedsiębiorczością i Rozwojem Ekonomicznym EEDRI, Politechnika Białostocka oraz Foresight technologiczny «NT FOR Podlaskie 2020». Regionalna strategia rozwoju nanotechnologii realizowanym przez Politechnikę Białostocką na zlecenie Ośrodka Przetwarzania Informacji w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Możliwość bezpośredniego zaangażowania się w realizację projektów, uczestnictwo w konferencjach naukowych oraz seminariach związanych z tematyką foresightu, jak i zarządzania turystyką przyczyniły się do pogłębienia mojej wiedzy w zakresie zagadnień będących przedmiotem rozprawy.
Do udziału w XIV edycji konkursu im. profesora Michała Kuleszy na najlepsze rozprawy doktorskie oraz prace magisterskie dotyczące ustroju i działalności samorządu terytorialnego zachęciła mnie dr Ewa Glińska - adiunkt w Katedrze Marketingu i Przedsiębiorczości na Wydziale Zarządzania Politechniki Białostockiej, która była laureatką konkursu w 2005 roku. To dzięki niej dowiedziałam się o konkursie, za co serdecznie jej dziękuję.
Dziennik Warto Wiedzieć: Proszę opowiedzieć o swojej rozprawie doktorskiej. Jakie wnioski z niej wynikają?
Danuta Szpilko: Tematyka rozprawy doktorskiej była ściśle związana z badaniami prowadzonymi w ramach grantu badawczego Narodowego Centrum Nauki pt. Foresight jako narzędzie doskonalenia zarządzania turystyką w regionie, którego realizację rozpoczęłam w 2013 roku. Dzięki przeprowadzeniu w ramach projektu szerokiej analizy dokumentów strategicznych oraz oceny realizacji strategii rozwoju turystyki w regionach Polski dowiodłam, że dotychczasowy system zarządzania turystyką w regionach wykazuje wiele słabości i charakteryzuje się niskim poziomem partycypacji społecznej oraz zbyt szerokim spektrum wskazanych celów i kierunków strategicznych, co powoduje niski poziom realizacji przyjętych działań. Odpowiadając na wskazaną potrzebę doskonalenia procesu zarządzania turystyką w regionach, podjęłam prace studialne w zakresie foresightu, w szczególności jego założeń, genezy oraz metod wykorzystywanych w procesach badawczych z nim związanych. Zidentyfikowałam także dostępne projekty foresightowe krajowe i zagraniczne, odnoszące się do sektora turystyki i dokonałam ich analizy. Prace te umożliwiły wyłonienie dobrych praktyk wynikających z zagranicznych i krajowych inicjatyw foresightowych, które mogą mieć znaczący wpływ na formułowanie strategii rozwoju turystyki w regionie.
Wnioski z przeprowadzonych prac studialnych w zakresie foresightu oraz katalog zidentyfikowanych dobrych praktyk wynikających z realizacji projektów foresightowych w sferze turystyki w kraju i za granicą posłużyły mi do opracowania metodyki inkorporacji badań foresightowych do procesu tworzenia regionalnych strategii rozwoju turystyki. Element metodyki stanowiła autorska metoda identyfikacji i klasyfikacji działań – NCRR. Metodyka została również przedstawiona w postaci planu operacyjnego badań foresightowych i poddana weryfikacji empirycznej w obszarze rozwoju turystyki w województwie podlaskim. W proces badawczy zaangażowałam szerokie grono ekspertów i interesariuszy regionalnych, reprezentujących różne sfery związane z rozwojem turystyki. Przeprowadzony proces badawczy w efekcie umożliwił opracowanie zestawu rekomendacji metodycznych do procesu formułowania i wdrażania regionalnych strategii rozwoju turystyki.
Dziennik Warto Wiedzieć: Czy prowadziła Pani jakieś badania, którymi może się Pani podzielić z naszymi Czytelnikami?
Danuta Szpilko: Przeprowadzone badania były obszerne i wielowątkowe. Dokonałam szeregu analiz z zakresu zarządzania turystyką i stosowania foresightu w badaniach nad przyszłością. Zasadniczym osiągnięciem realizacji projektu badawczego, a zarazem pracy doktorskiej jest autorska metodyka inkorporacji badań foresightowych do procesu tworzenia strategii rozwoju turystyki w regionie. Zastosowanie zaproponowanej metodyki w praktyce docelowo może udoskonalić proces zarządzania strategicznego turystyką w regionach. Cechą wyróżniającą metodykę procesu tworzenia strategii rozwoju turystyki w regionie, spośród dotychczas stosowanych rozwiązań, jest przede wszystkim wykorzystanie w niej metod ukierunkowanych na kreowanie wizji przyszłości przy zaangażowaniu szerokiego grona ekspertów i interesariuszy regionalnych, reprezentujących różne sfery związane z rozwojem turystyki: biznesu, nauki, administracji, organizacji pozarządowych, instytucji kultury, obszarów chronionych oraz mediów.
Dziennik Warto Wiedzieć: Co dalej? Jakie są Pani dalsze plany badawcze?
Danuta Szpilko: Tematyka prowadzonych przez mnie obecnie badań koncentruje się w obszarze zarządzania łańcuchami dostaw w turystyce. Głównym celem prac jest identyfikacja czynników determinujących wybór kontrahentów w łańcuchach dostaw w sektorze przedsiębiorstw turystycznych w Polsce. Badania mają póki co charakter wstępny i stanowią swego rodzaju pomysł i podstawę do podjęcia badań międzynarodowych, których celem będzie identyfikacja czynników determinujących wybór kontrahentów w globalnych łańcuchach dostaw w turystyce w kontekście rozwoju Nowego Jedwabnego Szlaku (New Silk Road). Projekt Nowego Jedwabnego Szlaku nazywany również One Belt, One Road (Jeden pas, jedna droga), jest największym przedsięwzięciem geoekonomicznym i geopolitycznym współczesnych czasów. Koncepcja ma charakter kompleksowy i obejmuje wszystkie elementy infrastrukturalne usprawniające wymianę handlową, m.in.: drogi, kolej, porty, lotniska, centra logistyczne, żeglugę śródlądowa. Wraz z rozwojem Nowego Jedwabnego Szlaku dokona się jednak rozwój nie tylko sektora logistycznego, ale także sektora turystycznego w regionach, w szczególności w zakresie turystyki biznesowej, jak również poznawczej.
Dziennik Warto Wiedzieć: Serdecznie dziękuję za rozmowę.