- Bez zewnętrznych źródeł finansowania i wsparcia ze środków RPO finansowanie z małych budżetów lokalnych nie ma szans na realizację odpowiednio ważnych projektów – mówi w rozmowie z Dziennikiem Warto Wiedzieć Wojciech Zdziarski, Członek Komitetu Monitorującego Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata 2014-2020, starosta łęczycki.
Dziennik Warto Wiedzieć: Jak Pan ocenia, czy RPO to ważne źródło finansowania projektów powiatowych?
Wojciech Zdziarski: Celem Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego jest poprawa konkurencyjności gospodarczej, spójności społecznej i dostępności przestrzennej przy pełnym poszanowaniu zasobów przyrodniczych, kulturalnych, turystycznych i gospodarczych regionu. Aby tak się stało, należałoby dać większą szansę mniejszym miejscowościom, ale także wspierać ośrodki miejskie i usprawniać powiązania między nimi. RPO to ważne źródło finansowania projektów powiatowych, ponieważ determinuje mniejsze projekty w powiązaniu z projektami strategicznymi, takimi które są realizowane w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych. Projekty, realizowane przy zaangażowaniu środków wojewódzkich mają także większe znaczenie dla całego regionu, co znajduje swoje odzwierciedlenie w planach i dokumentach strategicznych.
Powiat łęczycki to region wybitnie rolniczy, leżący w samym środku Polski, w pradolinie warszawsko – berlińskiej. To także region o niespotykanym w innych miejscowościach tak dużej ilości zabytków, na tak małej przestrzeni – kilkanaście obiektów z przekroju ponad tysiącletniej historii państwa polskiego. Jest wśród nich najlepiej zachowana w Polsce budowla romańska – Archikolegiatą Łęczycką w Tumie z XII wieku – miejsce pierwszego sejmu z 1180 roku. Niedaleko kolegiaty znajduje się dawny gród – siedziba władców Polski i książąt historycznej Ziemi Łęczyckiej. Placówki kulturalno - oświatowe wymagają dalszych inwestycji.
Bez środków z RPO nie udałoby nam się zrealizować wielu zadań termomodernizacyjnych. Bez zewnętrznych źródeł finansowania i wsparcia ze środków RPO finansowanie z małych budżetów lokalnych nie ma szans na realizację odpowiednio ważnych projektów.
DWW: Czego w Pana ocenie brakuje w programie?
WZ: Program jest dość dobrze skonstruowany. Dla północnej części województwa łódzkiego, w tym powiatu łęczyckiego szansą są obszary związane z rolnictwem i rozwojem turystyki.
DWW: Jak wygląda sytuacja finansowa Pana powiatu – czy pozwoli na zrealizowane w bieżącej kadencji jakichś przedsięwzięć rozwojowych (nie chodzi wyłącznie o projekty współfinansowane z UE), czy tylko na finansowanie bieżącej działalności?
WZ: Sytuacja finansowa powiatu, jak w większości polskich powiatów jest trudna. 76% dochodów to subwencje i dotacje, a tylko 24% to dochody własne. Środki te muszą zostać w pierwszej kolejności przeznaczone na spłatę wcześniej zaciągniętych zobowiązań kredytowych i bieżącą działalność, tj. zadania własne powiatu. Inwestycje realizowane są wyłącznie przy udziale środków zewnętrznych, powiat nie posiada środków na ich finansowanie w 100%. Ponadto udział własny zostanie pokryty z zaciągniętego na ten cel kredytu.
DWW: Jak kształtuje się sytuacja demograficzna powiatu na tle regionu?
WZ: Według danych statystycznych z 2014 roku Powiat Łęczycki posiada najmniejszy przyrost naturalny (-4,4) w województwie łódzkim (-2,8). Wśród powiatów z północnej części naszego regionu obserwuje się systematyczny spadek liczby ludności. To tendencja niesłabnąca od końca lat 90-tych.
DWW: Jak ten problem rozwiązać?
WZ: Punktem wyjścia są inwestycje gospodarcze i stabilne miejsca pracy wraz z odpowiedną płacą (wyższą niż obecnie). Oczywiście objęcie pomocą Państwa z programu „500+” rodzin wielodzietnych jest dużym ułatwieniem, ale niesie także pewne zagrożenia, gdyż części osób w ogóle nie opłaca się pracować, a tylko pobierać zasiłki. Jest to złe rozwiązanie – zasady przyznawania. Kolejnym krokiem to rozbudowa struktury opieki nad małym dzieckiem tj. żłobki, przedszkola. Należałoby dokonać dalszych zmian w Kodeksie Pracy ułatwiających pracę młodym matkom.
DWW: Dziękuję za rozmowę.