Przeciętny Polak ma dzisiaj 42 lata – alarmuje GUS. Współczynnik starości demograficznej wzrósł z 14% do 19%. Ostatni spis powszechny wykazał, że w naszym kraju zmieniła się na niekorzyść nie tylko liczba ludności, ale także struktura wiekowa. W 2022 r. na świat przyszło najmniej dzieci od II WŚ. W takiej sytuacji nakłady na służbę zdrowia będą musiały stale rosnąć, a system emerytalny stanie się niewydolny. Czy Rząd jest w stanie podołać katastrofie demograficznej?
7 marca 2023 r. odbyło się posiedzenie Podkomisji stałej ds. polityki społecznej. Ministerstwo Polityki Społecznej i Rodziny opracowało Strategię Demograficzną 2040. Program przedstawiła Małgorzata Socha – Pełnomocnik Rządu ds. Polityki Demograficznej.
Edukacja prorodzinna
Na wzór krajów zachodnich konieczne jest wsparcie trwałości rodzin poprzez edukację rodzicielską oraz komunikacyjną. Powstały programy wspierania organizacji pozarządowych, które zajmują się poradnictwem.
Zmiana zachowań pracodawców
Istotną determinantą dzietności jest także rynek pracy, a w szczególności – stabilność zatrudnienia. Według szacunków, to właśnie stabilny dochód własny oraz współmałżonka jest najistotniejszym czynnikiem wpływającym na decyzję o potomstwie. Duży odsetek młodych osób, a szczególnie kobiet zatrudnia się na czas określony. Kolejną kwestią jest potrzeba elastyczności czasu oraz miejsca pracy – w wielu branżach następuje powrót do pracy stacjonarnej, co nie sprzyja łączeniu obowiązków domowych z zatrudnieniem. Ważnym aspektem jest też mało rozpowszechniona idea zatrudnienia na część etatu, w czym Polska diametralnie odstaje od krajów skandynawskich. Sekretarz Stanu podkreślała, iż nie ma żadnych przeszkód legislacyjnych, czy formalnych mogących zniechęcać pracodawców do zatrudniania w tej formie – jest to nadal kwestia przyzwyczajeń oraz kultury pracy.
Wyrównanie kształcenia
Istnieje także bardzo duża nierównowaga (20%) w wykształceniu kobiet i mężczyzn, która skutkuje naturalnymi trudnościami w tworzeniu związków. Polskie kobiety znacznie częściej zyskują wykształcenie wyższe, niż mężczyźni. Państwo powinno zwrócić uwagę na zwalczanie dysproporcji w obszarze edukacji obu płci.
Profilaktyka prokreacyjna
Ostatnim, ale jakże istotnym obszarem wpływającym negatywnie na sytuację demograficzną jest niski poziom leczenia bezpłodności oraz profilaktyki zdrowia prokreacyjnego. Około milion kobiet w Polsce ma zdiagnozowaną endometriozę. Dodatkowo Polska jest krajem z najwyższym wskaźnikiem zachorowalności i śmiertelności raka szyjki macicy. Ministerstwo zdrowia pracuje nad programem bezpłatnych szczepień przeciwko HPV.