WSA: skarga na uchwałę rady powiatu wywołana brakiem jej oficjalnej publikacji podlega rozpatrzeniu przez Sąd także wtedy, gdy organ sam (w ramach tzw. autokontroli) podjął uchwałę w sprawie utraty mocy zaskarżonego wcześniej aktu.
WSA w Poznaniu rozpatrzył sprawę zapoczątkowaną skargą prokuratora na niezgodną z prawem uchwałę rady powiatu. Przyczyną wniesienia skargi było umieszczenie w treści zaskarżonego aktu wzmianki o jego wejściu w życie pomimo braku publicznego ogłoszenia w dzienniku urzędowym województwa, co stanowi działanie niedozwolone, naruszające wytyczne procesu legislacyjnego, który uzależnia przyznanie mocy obowiązującej aktom prawnym od ich prawidłowej publikacji. Mając to na względzie, wnoszący skargę opowiedział się za stwierdzeniem nieważności uchwały w całości. W odpowiedzi na skargę, rada powiatu poparła stanowisko skarżącego i w trybie art. 53 § 3 p.p.s.a., w drodze autokontroli postanowiła, że zaskarżona uchwała traci moc, a postępowanie sądowe w sprawie skargi powinno zostać umorzone, ponieważ skarga została uwzględniona.
Sąd zauważył, że choć naprawienie swojego błędu przez organ w formie autokontroli jest jego prawem, to sąd administracyjny sprawując kontrolę działalności administracji publicznej, oceniają zgodność danych aktów prawnych w oparciu o stan na dzień wydania takiego aktu. Sąd analizuje sprawę w jej granicach, nie będąc jednak związanym zarzutami i wnioskami skargi, co oznacza, że bierze pod uwagę wszelkie naruszenia prawa, a także wszystkie przepisy, które powinny znaleźć zastosowanie w danej sprawie. W sytuacji, gdy taka uchwała zawiera istotne naruszenia prawa, koniecznym jest stwierdzenie jej nieważności, co wynika z art. 79 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym.
W tym kontekście należy przypomnieć, że rada powiatu, choć może uchylić swoją uchwałę, podejmuje tę czynność tylko niejako "na przyszłość", tj. ze skutkiem od chwili jej uchylenia. Z uwagi na poważne naruszenie prawa, przepisy stanowią natomiast, że akt jest nieważny w każdym czasie, tak jakby w ogóle nigdy nie wszedł do obrotu prawnego. Stwierdzenie nieważności ze skutkiem "od zawsze" nie leży w zakresie kompetencji rady. Tym samym, wbrew stanowisku organu, uchylenia przez niego mocy uchwały nie można uznać za uwzględnienie skargi rozwiązujące zaistniały problem.
Wyrok WSA w Poznaniu z 9 października 2024 r. (sygn. IV SA/Po 667/24)
Źródło: CBOSA
