WSA po rozpoznaniu skargi Wojewody Warmińsko-Mazurskiego na uchwałę Rady Miejskiej w przedmiocie nadania statutu Muzeum Archeologiczno-Historycznego, stwierdził nieważność uchwały. Wskazano, że nieuzgodnienie zmiany statutu z ministrem właściwym ds. kultury i dziedzictwa narodowego stanowi istotne naruszenie prawa. Na podstawie tych wniosków, Sąd wyeliminował zakwestionowany akt z obrotu prawnego.
Wojewoda stwierdził, że zmiana uchwały w sprawie zmiany statutu powinna następować w takim samym trybie, jaki ustawa przewiduje dla nadania statutu. Brak wiedzy Ministra o takich zmianach uniemożliwia skuteczne wykonywanie kompetencji nadzorczych, wynikających z Ustawy o muzeach. Jeśli statut muzeum wymaga, aby zmiana jego trybu następowała w trybie właściwym dla nadania statutu, to oznacza, że zmiana musi przebiegać również w porozumieniu z ministrem właściwym ds. kultury i dziedzictwa narodowego. Adresatami norm ujętych w statucie jednostki kultury nie są jedynie podmioty wewnętrzne, lecz także społeczność lokalna, co czyni jego aktem prawa miejscowego. Nieuzgodnienie zmiany statutu z Ministrem stanowiło naruszenie prawa uznane przez Sąd jako istotne. Obliguje to do wyeliminowania z obrotu prawnego zaskarżonego aktu w całości.
Rada gminy zobowiązana jest przestrzegać obowiązujących norm prawnych w zakresie tworzenia aktów prawnych. Odmienna decyzja Sądu doprowadziłaby do nieakceptowalnych społecznie wniosków, że jakakolwiek zmiana treści statutu, w tym także niezgodna z obowiązującym porządkiem prawnym, mogłaby być dokonywana z pominięciem procedury uzgodnieniowej.
Wyrok WSA w Olsztynie z 1 marca 2022 r. sygn. II SA/Ol 71/22