Odpowiadamy na pytania naszego Czytelnika dotyczące terminu rozpatrzenia przez radę wniosku o odwołanie zarządu powiatu będącego konsekwencją nieudzielenia wotum zaufania.

Jaki jest ostateczny termin na zwołanie sesji rady powiatu w sprawie odwołania zarządu powiatu z tytułu nie udzielenia przez radę powiatu wotum zaufania zarządowi powiatu?

Zgodnie z art. 30a ust. 11 ustawy o samorządzie powiatowym rada powiatu rozpoznaje sprawę odwołania zarządu z przyczyny, o której mowa w ust. 10 (tj. nieudzielenie przez radę wotum zaufania, co jest równoznaczne ze złożeniem wniosku o odwołanie zarządu) na sesji zwołanej nie wcześniej niż po upływie 14 dni od podjęcia uchwały w sprawie nieudzielenia zarządowi wotum zaufania. Przepis ten jest częściowo wzorowany na podobnej regulacji z art. 30 ust. 2 ustawy o samorządzie powiatowym dotyczącej trybu postępowania w przypadku niedzielenia zarządowi absolutorium.

Okres 14-dniowy jest okresem swoistego oczekiwania na reakcję ze strony wojewody, który w ramach uprawnień nadzorczych może zakwestionować uchwałę w sprawie nieudzielenia wotum zaufania.

Przepisy ustawy nie określają wprost w jakim „maksymalnie” terminie wniosek w sprawie odwołania zarządu winien być głosowany. W doktrynie wskazuje się jednak, że  przepis nie daje radzie powiatu możliwości odstąpienia od rozpatrzenia wniosku o odwołanie zarządu z powodu nieudzielenia mu wotum zaufania (źródło: B. Dolnicki [w:] R. Cybulska, K. Darowska-Szczepanek, J. Glumińska-Pawlic, J. Jagoda, R. Marchaj, C. Martysz, A. Wierzbica, B. Dolnicki, Ustawa o samorządzie powiatowym. Komentarz, Warszawa 2020, art. 30a). Taka sytuacja mogłaby mieć miejsce tylko, gdyby wcześniej z innych przyczyn doszło do odwołania zarządu.

Przy podejmowaniu decyzji o wprowadzeniu  do porządku obrad sesji punktu w sprawie odwołania zarządu należy mieć na względzie, czy minął termin na wydanie rozstrzygnięcia nadzorczego przez wojewodę. W przypadku prawomocnego stwierdzenia nieważności uchwały w sprawie nieudzielenia wotum zaufania, głosowanie wniosku w sprawie odwołania zarządu jest bezprzedmiotowe, a jeżeli taka uchwała zostałaby podjęta wcześniej, uchwała taka będzie obarczona wadą prawną.

Z drugiej jednak strony nie ma podstaw prawnych do przykładowo kilkumiesięcznego zwlekania z wprowadzeniem punktu w sprawie rozpatrzenia wniosku o odwołania zarządu w związku z nieudzieleniem wotum zaufania. Jak wskazano wyżej rada nie może odstąpić od rozpatrzenia takiego wniosku. Innymi słowy, jeżeli minął termin, w którym organ nadzoru mógł zakwestionować uchwałę w sprawie nieudzielenia wotum zaufania, wniosek w sprawie odwołania zarządu powinien być poddany pod głosowanie rady. Należy przy tym pamiętać, że niepoddanie takiego wniosku pod głosowanie przed upływem roku kalendarzowego (tj. roku, który będzie przedmiotem kolejnego raportu o stanie powiatu i podstawą od podjęcia kolejnej uchwały w sprawie wotum zaufania) spowoduje, że rada będzie oceniać pracę zarządu, któremu już nie udzieliła wotum zaufania ale co do którego nie miała możliwości rozpatrzenia wniosku o odwołanie.

Czy w przypadku braku zwołania we wskazanym terminie sesji rady powiatu, na której rozpatrzony zostanie wniosek o odwołanie zarządu powiatu z powodu nieudzielenia wotum zaufania przez radę powiatu, przewodniczącemu rady powiatu grożą sankcje karne, bądź też odpowiedzialność z innego tytułu?

Na wstępie należy zaznaczyć, że sesja nie musi być zwoływana wyłącznie w celu przeprowadzenia głosowania w sprawie odwołania zarządu. Wniosek w sprawie odwołanie zarządu może być jednym z punktów planowej sesji rady powiatu.

Jak już była mowa wcześniej przepisy nie określają wprost maksymalnego terminu, w którym wniosek w sprawie odwołania zarządu winien być głosowany. Należy jednak pamiętać, że zadaniem przewodniczącego jest wyłącznie organizowanie pracy rady oraz prowadzenie obrad rady. Przewodniczący co do zasady nie decyduje o tym, czy dany wniosek, który z mocy prawa winien być rozpatrzony przez radę, w ogóle może trafić pod obrady rady.

Jeżeli nie ma żadnych obiektywnych przyczyn niewprowadzania do porządku obrad sesji rozpatrzenia wniosku w przedmiocie odwołania zarządu z powodu nieudzielenia wotum zaufania to takie zaniechanie przewodniczącego może być rozpatrywane w kontekście ewentualnej odpowiedzialności karnej z art. 231 §1 Kodeksu karnego (funkcjonariusz publiczny, który, przekraczając swoje uprawnienia lub nie dopełniając obowiązków, działa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3).