Ten serwis używa cookies i podobnych technologii, brak zmiany ustawienia przeglądarki oznacza zgodę na to.

Brak zmiany ustawienia przeglądarki oznacza zgodę na to. Więcej »

Zrozumiałem

Skutki finansowe Polskiego Ładu dla samorządów – poznaliśmy stanowisko i postulaty Związku Miast Polskich

Skutki finansowe Polskiego Ładu dla samorządów – poznaliśmy stanowisko i postulaty Związku Miast Polskich fotolia.pl

Przedstawiciele samorządów coraz częściej alarmują o niekorzystnych skutkach, jakie Polski Ład wywrze na finansach samorządowych. Dostrzegając wielkie zagrożenie dla dochodów własnych JST, Zarząd Związku Miast Polskich wydał stanowisko.

Przedstawiciele Związku Miast Polskich zwrócili uwagę, że zgodnie z zaplanowanymi zmianami w ustawie o podatku od osób fizycznych, ubytek roczny osiągnie 145 mld wciągu 10 lat. „Bez uzupełnienia tego ubytku w bieżących dochodach własnych, wg szacunków danych na styczeń 2021 r., 59 miast na prawach powiatu, 915 gmin i 139 powiatów utraci płynność finansową, jeśli nie zmniejszy wydatków bieżących” – zwracają uwagę samorządowcy.

Przedstawiciele samorządów i eksperci podjęli działania mające na celu poinformowanie swoich mieszkańców o skutkach finansowych, polegających na pozbawieniu społeczności lokalnych gwarantowanego przez prawo udziału w środkach publicznych w wysokości zapewniającej realizację przekazanych ustawami zadań. W odpowiedzi na te działania, na stronach rządowych pojawił się specjalny „samorządowy kalkulator”, który miał pokazywać dodatnie skutki „Polskiego ładu” dla każdej JST, posługując się ogólnikowymi zapowiedziami działań legislacyjnych, których projektów nie przedstawiono.

Powołując się na braki w owym „kalkulatorze”, przedstawiciele Związku Miast Polskich określili go jako „pozbawioną uzasadnienia manipulację danymi, które nie wynikają z jakichkolwiek znanych samorządom przesłanek”. Zwrócili przy tym uwagę, że w obliczeniach rzekomego zysku, jaki przynieść miałby Polski Ład, całkowicie pominięto ubytki w udziałach w podatku PIT, uderzające w mieszkańców miast i gmin, nie podano, na jakiej podstawie obliczono kwoty, jakie rzekomo wpłyną do danej JST, posłużono się danymi z wieloletniej prognozy finansowej (WPF) każdej JST z początku maja br., które są wynikiem bardzo ostrożnych – zwłaszcza w okresie trwającej pandemii – szacunków; wg zamysłów resortu finansów WPF wprowadzono po to, by kontrolować deficyt i zadłużenie JST, więc nie spełnia ona możliwej i pożądanej roli w realistycznym planowaniu finansów jednostki.

Zarząd ZMP podkreśla, że wzrost wpływów z PIT uległ radykalnemu zahamowaniu w wyniku zmian w ustawie o podatku PIT, uchwalonych w roku 2019, które spowodowały znaczący ubytek we własnych dochodach bieżących JST już w 2020 r., w żaden sposób nie uzupełniony.

W sprawie sytuacji finansowej JST - w kontekście zmian wprowadzanych przez polski rząd od roku 2019 – Zarząd Związku Miast Polskich sformułował następujące postulaty:

  1. uzupełnienie ubytków w bieżących dochodach własnych JST, spowodowanych zmianami w ustawie o podatku PIT (-4,5 mld zł od roku 2020 i -14,5 mld zł od roku 2022 – według OSR z rządowych projektów ustaw), poprzez adekwatne zwiększenie udziałów w tym podatku albo/i innych dochodów własnych;
  2. uelastycznienie przepisów dotyczących indywidualnego wskaźnika zadłużenia, poprzez odpowiednie zmiany po stronie dochodów we wzorze z art. 243 u.f.p., a także przez dopuszczenie do kontrolowanego, przejściowego niezrównoważenia części bieżącej budżetu (art. 242 u.f.p.), np. z 3-letnim okresem na przywrócenie równowagi;
  3. realizację zapowiadanej zmiany dotyczącej roku odniesienia przy obliczaniu wpłat JST do budżetu państwa w ramach systemu wyrównawczego (tzw. „janosikowe”);
  4. ewentualne wprowadzenie postulowanej przez nas części rozwojowej subwencji ogólnej, jako dodatkowego źródła zasilania finansowego inwestycji lokalnych, odpowiadającego płaconemu przez JST podatkowi VAT od inwestycji, z obiektywnymi kryteriami podziału tej subwencji;
  5. obniżenie do 40% wskaźnika udziału kwoty dofinansowania ze źródeł UE w projektach „unijnych” (art. 243 ust. 3a u.f.p.);
  6. zapewnienie obiektywnego podziału środków przeznaczonych przez rząd na inne komponenty „Polskiego ładu”, które mają mieć charakter dotacji przyznawanych uznaniowo; po doświadczeniach z RFIL domagamy się ustalenia i przestrzegania jasnych kryteriów podziału tych i wszelkich innych środków publicznych, gwarantujących równy do nich dostęp (art. 43 u.f.p.), ustalonych w ustawie albo umowie międzynarodowej (art. 126 u.f.p.).
Śr., 1 Wrz. 2021 0 Komentarzy Dodane przez: Małgorzata Orłowska