Przepis art. 271 ust. 1 Prawa wodnego wyraźnie i jednoznacznie wskazuje, że wysokość opłaty stałej za wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi ustalają Wody Polskie.
Treść tego przepisu jest oczywista, ustanawia on zasadę, że opłata stała może być ustalona tylko i wyłącznie za wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi a nie za potencjalną możliwość takiego odprowadzania.
Zasadę ustalania opłaty za korzystanie z zasobów środowiska (wód) o której mowa w art. 271 ust. 1 należy odróżnić od zasady ustalania wysokości tej opłaty o której mowa w art. 271 ust. 5 ustawy. Jest oczywistym, że wobec niemożliwości dokładnego pomiaru ilości ścieków odprowadzanych do wód przez posiadaczy pozwolenia wodnoprawnego, obliczenie opłaty stałej musi zakładać pewne założenia i uproszczenia. Zapewne z tego powodu ustawodawca posłużył się założeniem "możliwości" legalnego wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi tj. możliwości dokonania takiego wprowadzenia, które wynika z pozwolenia wodnoprawnego. Nie można jednak z zasady dotyczącej ustalania wysokości świadczenia wywodzić zasady samej wymagalności tego świadczenia, tj. z zasady ustalania wysokości opłaty kreować zasadę dotyczącą powstania obowiązku uiszczenia tej opłaty. Zdaniem sądu z przepisów tych w żaden sposób nie wynika, że opłatę ustala się za fakt posiadania pozwolenia wodnoprawnego, a do tego sprowadza się stanowisko organu - bycie adresatem pozwolenia wodnoprawnego implikuje nałożenie opłaty, niezależnie od tego czy adresat tego pozwolenia faktycznie korzysta z wód poprzez wprowadzanie do nich ścieków. Z przepisów tych wynika, że opłatę ustala się za korzystanie z wód tj. pobór lub odprowadzanie na podstawie pozwolenia wodnoprawnego tj. dopiero korzystanie z wód implikuje obowiązek ponoszenia opłat, co do wysokości obliczanych na podstawie art. 271 ust. 5 ustawy.
Opłaty za korzystanie z wód (pobór wód lub wprowadzanie do nich ścieków) ma charakter danin publicznych tj. danin nakładanych na niektóre podmioty z mocy prawa. Na taki właśnie charakter opłat wskazuje art. 300 ust. 1 ustawy prawo wodne, zgodnie z którym do ponoszenia opłat za usługi wodne oraz opłat podwyższonych stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, z tym że uprawnienia organów podatkowych przysługują Wodom Polskim, właściwym organom Inspekcji Ochrony Środowiska oraz gminom. Natomiast zgodnie z art. 301 tej ustawy, opłaty za usługi wodne oraz opłaty podwyższone podlegają przymusowemu ściągnięciu w trybie określonym w przepisach ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Wskazać też należy, iż zgodnie z nauką prawa i orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego za daniny publiczne, uważa się świadczenia powszechne, przymusowe, bezzwrotne, ustalane jednostronnie w drodze ustawy i pobierane na rzecz podmiotu prawa publicznego w celu realizacji zadań publicznych (por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 16 marca 2010 r., sygn. akt K 24/08). Jest to świadczenie zależne nie od woli danego podmiotu, lecz od zakresu podmiotowej i przedmiotowej regulacji ustawowej (zob. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 czerwca 2004 r., sygn. akt SK 22/03). Opłaty za usługi wodne, chociaż nie są tak powszechną daniną publiczną jak podatki, to jednak należy zaliczyć je do tej samej grupy ciężarów i świadczeń publicznych stanowiących źródła dochodów państwa. Skoro tak, to nałożenie obowiązku świadczeń tego rodzaju oznacza ingerencję w prawo dysponowania środkami pieniężnymi należącymi do majątku osoby obciążonej tym obowiązkiem. Dlatego przepisy regulujące problematykę danin publicznych i ich stosowanie musi być zgodne z całokształtem obowiązujących norm i zasad konstytucyjnych. Stosowanie przepisów zobowiązujących do uiszczania opłat za usługi wodne nie może prowadzić do naruszenia wartości objętych ochroną konstytucyjną, a w szczególności nie może prowadzić do tego, ażeby opłaty te stały się instrumentem nadmiernego fiskalizmu. Władczość państwa jako źródło obowiązku opłat za usługi wodne oraz minimalny lub żaden wpływ jednostki na treść tego stosunku prawnego wymagają ścisłego, zgodnego z zakładanym celem ustawy, stosowania przepisów określających ten obowiązek (po. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdański a dnia 1 sierpnia 2018 r. II SA/Gd 297/18).
