Posłowie przygotowali projekt ustawy o uregulowaniu praw do nieruchomości na terenie miasta stołecznego Warszawy. To kolejna próba rozprawienia się z problemem skutków tzw. „dekretu Bieruta”.

Jak czytamy w uzasadnieniu, celem ustawy jest ostateczne oraz kompleksowe uregulowanie praw do nieruchomości na terenie miasta stołecznego Warszawy, zasad i zakresu ustanowienia użytkowania wieczystego nieruchomości, wypłaty odszkodowań i rekompensat oraz uporządkowanie wszelkich innych roszczeń byłych właścicieli nieruchomości warszawskich, którzy na mocy dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy zostali pozbawieni prawa własności nieruchomości lub ich spadkobierców. Celem ustawy jest zadośćuczynienie za naruszenie prawa własności, w poszanowaniu zasady sprawiedliwości dziejowej i społecznej oraz konstytucyjnej zasady ochrony prawa własności.

Założenia ustawy

Projektowana ustawa o uregulowaniu praw do nieruchomości na terenie m. st. Warszawy określa zasady :

1. przyznania i realizacji prawa do ustanowienia użytkowania wieczystego nieruchomości (prawo do ustanowienia użytkowania),
2. przyznania i realizacji prawa do odszkodowania za nieruchomość (prawo do odszkodowania),
3. przyznania i realizacji prawa do rekompensaty za nieruchomość (prawo do rekompensaty).

Przepisy ustawy mają mieć zastosowanie wyłącznie do nieruchomości, które przeszły na własność Państwa na podstawie dekretu. Prawo do ustanowienia użytkowania wieczystego, prawo do odszkodowania i prawo do rekompensaty przysługują dawnym właścicielom i współwłaścicielom nieruchomości, jeżeli własność lub współwłasność powstała przed dniem 21 listopada 1945 r. oraz ich spadkobiercom.

Zgodnie z rozwiązaniami proponowanymi w ustawie, prawo do ustanowienia użytkowania wieczystego, prawo do odszkodowania oraz prawo do rekompensaty są prawami niezbywalnymi. Obrót takimi roszczeniami jest dopuszczalny wyłącznie między osobami współuprawnionymi do wskazanych roszczeń, co w założeniu ma umożliwić sprawniejsze przeprowadzenie właściwych postępowań. Jednocześnie projektowana regulacja ma wykluczyć budzącą duże kontrowersje społeczne praktykę wykupywania roszczeń związanych z utratą nieruchomości, często za niewielką część ich rzeczywistej wartości.